Madde Detay

Bazı yazılarında İşkodralı Mahmûd Nedîm, Mahmûd Nedîm bin Hüseyin gibi imzalar kullandığına göre İşkodra'da doğmuştur ve babasının adı da Hüseyin'dir. Mahmûd Nedîm İşkodra'dan İstanbul'a gelmiş, İstanbul'daki Fatih Çarşambası'nda Hâfız Paşa Medresesi'nde tahsilini tamamlamış ve daha sonra İzmir'e gitmiştir. Mahmûd Nedîm'in esasen Arnavut olduğunu da hakkında çıkan bazı haberlerden anlıyoruz. Kasım 1908'de İzmir'de çıkan Ahenk gazetesinde onun Yenişehirli Râşid Halîl ile birlikte bir Arnavut Kulübü kurmaya teşebbüs ettiği bildiriliyor (Huyugüzel 2000: 317). Mahmûd Nedîm İzmir'e geldikten sonra 16 Eylül 1897'de Menba-ı Füyûzât adıyla Namazgâh'ta özel bir ibtidâ'î ve rüşdî mektep açmış ve iyi bir öğrenim kadrosu kurarak uzun süre idare ettiği bu okulda birçok öğrenci yetiştirmiştir. Ahenk gazetesinde okulunu tanıtan mektubunda Mahmûd Nedîm, 1899 yılında gururla halka takdim ettiği öğretmen ve ders tablosunda gerçekten de sonradan çoğu İzmir'in tanınmış kişileri arasında sayılacak olan birçok önemli ismi vermektedir (Huyugüzel 2000: 317). Bu önemli okul İzmir, Turgutlu ve Bergama'da üç şube hâlinde eğitimine devam etmişti. Bu okulun ne zaman kapandığı bilinmiyor, ancak 1915'ten sonra kapandığı tahmin edilmektedir. Mahmûd Nedîm'in 1915 yılına kadar İzmir'de bulunduğu biliniyor. Bu tarihten sonra ne yaptığı, ne kadar yaşadığı ve nerede vefat ettiği ise bilinmemektedir.

Mahmûd Nedîm'in bilinen iki eseri vardır:

1. Medenî ve Ahlâkî Ma'lûmât: 1331 yılında İzmir'de basılmıştır. Ders kitabıdır.

2. Muhtasar Kavâ'id-i Osmânî: 1313 yılında İzmir'de basılmıştır. Ders kitabıdır.

Eğitim alanındaki çalışmaları yanında açtığı Menba-ı Füyûzât adlı özel okulda öğretmenlik yapan ve Ahlak, Sarf ve Nahv-i Osmânî gibi dersleri de üstlenen Mahmûd Nedîm İzmir'de çıkan Ahenk ve İzmir gazetelerinde 1897-1911 yılları arasında eğitime dair bazı makaleler ve seri yazılar da yayımlamıştır. Mahmûd Nedîm, kurduğu okulun ders kitapları problemini çözmek için başkalarına kitap yazdırıp yayımladığı gibi kendisi de iki ders kitabı hazırlamış ve bunları İzmir'de yayımlamıştır. Mahmûd Nedîm'in "siyasi, ilmî, ahlaki" bir gazete çıkarmak için II. Meşrutiyet'ten sonra bazı girişimlerde bulunduğunu bir gazete haberinden anlıyoruz. Ancak Mahmûd Nedîm'in bu amacını gerçekleştiremediği anlaşılmaktadır. Belirttiğimiz gibi Mahmûd Nedîm, Yenişehirli Raşid Halîl ve Yanyalı Fehmî Efendilerle birlikte İzmir'de bir Arnavutluk kulübü kurmak için gerekli girişimlerde bulunmuştur. Ancak bu girişimin nasıl sonuçlandığı bilinmemektedir. Belki de valilik tehlikeli gördüğü bu teşebbüsten dolayı Mahmûd Nedîm'e gazete çıkarma iznini de vermemişti (Huyugüzel 2000: 318).

Huyugüzel, Ö. Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850-1950). Ankara: KB Yay.