Madde Detay
Mualla Anıl
Mualla Karakazan
(d. 1909 / ö. 23 Ekim 1985)
Öğretmen, Şair, Bestekar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Edirne’de doğdu. Babası, Manastır’ın köklü ailelerinden gelen Tevfik (Ertekin) Bey; annesi, Edirne eşrafından mebus Hacı İbrahim Beyin kızı Ayşe Hanım'dır. İlköğrenimini İstanbul’da Mihrimah Sultan İlkokulu'nda, ortaöğrenimini İzmir Kız Muallim Mektebi'nde bitirdi. Buradaki öğrenciliği sırasında okulu ziyaret eden Atatürk’le tanıştı, onun huzurunda Selim Sırrı (Tarcan) ile zeybek oynadı. Yükseköğrenimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde tamamladı. Mezuniyetinin ardından öğretmenlik mesleğine atandı. Ankara Musiki Muallim Mektebinde (Konservatuar) beden eğitimi öğretmenliği; Ankara Kız Lisesi, İstanbul Kadıköy Lisesi, Çamlıca Lisesi ve Ankara Cumhuriyet Lisesi gibi okullarda Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği yaptı.
Öğretmenlik yıllarında toplumsal sorumluluklar da üstlendi. Ankara ve İstanbul Kadıköy Halkevlerinde çalıştı. 1949-1951 yılları arasında Türk Kadınlar Birliği adlı sivil toplum kuruluşunun genel başkanlığını yaptı. 1952’den itibaren de Türk Kültür Ocaklarının başkanlığını üstlenerek halk eğitimi amaçlı sosyal etkinlikler yürüttü. 1955’te İngiltere’ye gitti ve iki yıl süreyle halk eğitimi üzerine bilgi ve görgüsünü artırdı.
Bunların yanı sıra dergi ve gazetelerde yazılar yazdı. Yeni İstanbul gazetesinde “Damlalar” üst başlığı altında değişik konularda -bazen kendi adıyla; bazen de “Mualla Karakazan” takma adıyla- yazıları çıktı.
Mualla Anıl, manzumelerinden otuz dördünü besteleyerek yayımladı. Anıl Korosu’nun kuruculuğunu yaptı.
Mualla Anıl, yoğun çalışma yaşamında şiirle de ilgilendi. Kırklı yıllarından yaşlılığına kadar uzanan bir zamanda yazdığı manzumelerini -Külde Kıvılcım dışında- kendi imkânlarıyla bastırdı. Şiiri “fikir, duygu, hayal deryasının med hâline gelişinin” (Anıl 1975: 3) yarattığı heyecan olarak gördü. Serbest nazımla yazdığı manzumelerinde kafiyeyi de silikleştirdi. Şiirlerinde kişisel duygularını ve bunların doğaya yansımaları yanında İstanbul’u çokça işledi. Şiirde “fikir ve duygudaki samimiyet”e (Anıl 1975: 3) inandı.
Anıl’ın edebiyatımıza önemli bir hizmeti, Şinasi’nin Müntehabat-ı Eş’ârım adlı manzum telif külliyatını Latin harflerine aktararak yayımlamak olmuştur. 1945 yılında Akba Kitabevi tarafından basılan kitabın minik önsözünde, eserin “liselerin son sınıfları düşünülerek” yayımlandığının belirtilmiş olması, Anıl’ın edebiyat öğretiminde “metin”e öncelikli bir önem verdiğini göstermesi bakımından oldukça önemlidir.
Kaynakça
Dil, Şahinkaya (1959). Türk Kadın Şairleri Antolojisi. Ankara: Nur Yayınları.
Anıl, Mualla (1975). Savrulan Yapraklar. Ankara: Doğuş Matbaacılık Ltd. Şti. Matbaası.
Tamsöz, Bedihan (1994). Osmanlıdan Günümüze Kadın Şairler Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Yayınları.
Aydın, Mehmet (1995): Ne Yazıyor Bu Kadınlar. İstanbul: İlke Yayınları.
Çakıroğlu, Ekrem ve Murat Yalçın (Haz.) (2001). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. HAKAN BEHÇET SAZYEKYayın Tarihi: 10.11.2018Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Yayın Tarihi: 10.11.2018Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Şinasi-Müntehabat-ı Eş'arım | Akba Kitabevi / İstanbul | 1945 | Antoloji |
Külde Kıvılcım | İnkılap Kitabevi / İstanbul | 1964 | Şiir |
Denizde İstanbul | Doğuş Matbaacılık Ltd. Şti. Matbaası / Ankara | 1972 | Şiir |
Savrulan Yapraklar | Doğuş Matbaacılık Ltd. Şti. Matbaası / Ankara | 1975 | Şiir |
Uyanık Geceler | Ajans-Türk Matbaacılık / Ankara | 1978 | Diğer |
Ömrüm ve Rüzgarlar | Ulucanlar Matbaası / Ankara | 1976 | Şiir |
Ömrüm Söyleşiyor | Bas-Yay Matbaası / Ankara | 1984 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | TAL'ATÎ, Mehmed Tal'atî Çelebi | d. ? - ö. 1686-87 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MESTÇİ-ZÂDE SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. 1758 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | NA'ÎMÎ, Naîmî Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Emirhan Yeniki | d. 2 Mart 1909 - ö. 16 Şubat 2000 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SARI MEMEDOV | d. 1909 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | YUSİF MUSA OĞLU YUSİFOV | d. 1909 - ö. 1980 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | TAYYAR | d. ? - ö. 1985 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Turgut Uyar | d. 4 Ağustos 1927 - ö. 22 Ağustos 1985 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Muvaffak İhsan Garan | d. 1911 - ö. 1985 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ömer Faruk Ceylan | d. 1 Ocak 1925 - ö. 24 Kasım 2013 | Meslek | Görüntüle |
11 | Todur Zanet | d. 14 Haziran 1958 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Uğur Aktaş | d. 1976 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Yaşar Çelik | d. 11 Haziran 1951 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Halil Açıkgöz | d. 1 Aralık 1952 - ö. 25 Kasım 2019 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Mustafa Muharrem | d. 1968 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Anıl Meriçelli | d. 23 Haziran 1937 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Hatice Mualla Sümer | d. 13 Ağustos 1929 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Anıl Bayer | d. 11 Temmuz 1982 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |