MUHTAR KURBANPUR

(d. 1921 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1921'de Karadağ’ın Eher şehrinin Yermis köyünde doğan Âşık Muhtar Kurbanpur, hem ailesinin yaşadığı ekonomik sorunlar hem de doğduğu köyde okul olmadığı için okuma yazma eğitimi alamaz (Revan 2004: 25). Düğünlerde köyüne gelen âşıklardan etkilenerek âşık müziğine ve âşıklık geleneğine meyleden Âşık Muhtar Kurbanpur, âşıklık eğitimi almak için Âşık Düreli Ezganî’nin yanına gider ve 5 yıl ona çıraklık yapıp ondan saz ve âşık edebiyatı dersi alır (Revan 2004: 25; Kobotarian 2013: 297). Âşıklık eğitimini tamamladıktan sonra Eher’deki toy ve çeşitli programlara katılarak âşıklık yapmaya başlayan Âşık Muhtar Kurbanpur, Tebriz’e göç ettikten sonra bir yandan âşıklık yapmaya devam ederken diğer yandan âşıklık eğitimi almak isteyenlere ustalık yapar ve böylece birçok âşığın yetişmesine katkı sağlar (Revan 2004: 25; Kobotarian 2013: 297).

Sesinin güçlülüğü ve icra yeteneği sayesinde Karadağ bölgesinde kısa sürede meşhur olan Âşık Muhtar Kurbanpur’un ünü, kısa sürede Tebriz’e, Urmiye’ye ve Tahran’a hatta İran’ın Kürdistan eyaletine kadar uzanır. Tahran, Tebriz, Urmiye ve Kürdistan radyolarında programlar yapmaya başlayan Âşık Muhtar Kurbanpur, Karadağ âşık muhitinin özelliklerini diğer muhitlere de ulaştırır ve bu bölgelerin bağlı olduğu muhitler arasında etkileşim sağlar (Revan 2004: 25).

Yaptığı radyo programlarının ardından ünü daha da artan Âşık Muhtar Kurbanpur, Azerbaycan âşıklık geleneğinin önemli temsilcilerinden Âşık Hüseyin Cavan, Âşık Şehbaz ve Âşık Ziyadoğlu gibi âşıklarla çeşitli festivallere katılır ve Tebriz/Karadağ âşıklık geleneğini bu yerlerde temsil etme şansı bulur (Revan 2004: 25).

Karadağ ve Tebriz âşıklık muhitleri arasında bir köprü oluşturan âşıklardan birisi kabul edilen Âşık Muhtar Kurbanpur, Karadağ âşıklarından öğrendiği destan, âşık havası ve şiirleri Tebriz’e göç ettikten sonra burada yaşayan âşıklara da öğretir (Revan 2004: 25-26; Kobotarian 2013: 297).

İran’ın birçok şehrinde katıldığı festivaller ve kültürel etkinliklerde madalyalar kazanan ve çeşitli ödüller alan Kurbanpur, 50 yıllık âşıklık yapmasının karşılığı olarak ses sanatçılığından emekli olur ve günümüzde geçimini bu maaşla sağlar (Revan 2004: 26).


Kaynakça

Kobotarian, Nabi (2013). Tebriz Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı. Adana: Karahan Kitabevi.

Revan, Ahmet Rovşen (1383/2004). Âşıklar - El Elçileri. Tahran: İntişarat-ı Hadi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. FAZIL ÖZDAMAR
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 24.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SULTAN BEKCİd. 1969 - ö. -Doğum YeriGörüntüle
2SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Doğum YeriGörüntüle
3UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Yusuf Atılgand. 27 Haziran 1921 - ö. 9 Ekim 1989Doğum YılıGörüntüle
5VELİ, Hüseyin Kalabad. 1921 - ö. 1973Doğum YılıGörüntüle
6Azize Cafer-zâded. 29 Ekim 1921 - ö. 4 Eylül 2003Doğum YılıGörüntüle
7ŞENKAYALI MAHİRÎ, Mahiri Özyünd. 01.07.1869 - ö. 10.04.1944MeslekGörüntüle
8OSMAN, Osman Şahbazd. 1943 - ö. 2011MeslekGörüntüle
9SEFİL PİR/SEFİL PİRİM/ÇORUMLU PİROĞLU, Fikret Piroğlud. 1926 - ö. 1985MeslekGörüntüle
10MUHAMMET HÜSEYİN KEYANÎ KAŞKAYÎd. 1916 - ö. 17.04.2009Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11CEVİZ ELİd. ? - ö. 1966Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HEVESKAR KURBANOVd. 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13BORANÎ, Abdullah Fahrid. 1864 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle
14ÇERKEZOĞLU/SÜRMELİ, Sürmeli Çerkezoğlud. 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KÖROĞLU EKBER/ELEKBER TOVUZLUd. 1905 - ö. 1989Madde AdıGörüntüle