Madde Detay

Şuara tezkirelerinde yer almayan bir şairdir. Ömer bin Mezîd’in Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’inde Nebî’nin 15 gazeli bulunmaktadır (Baysan 2016: 12). Eğirdirli Hacı Kemâl’in Câmiʽu’n-Nezâ’ir’inde ise Nebî’nin iki gazeli geçer (Ertek Morkoç 2003: 1223-1224, 1279-1280). Bu gazellerden biri Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’de de vardır (Canpolat 1995: 216-217). Nebî’nin Şeyhî (ö. 1431?) ile Atâyî’ye (ö. 1437) nazireler yazdığı ve gazellerinin m. 1436-1437 yıllarında telif edilen Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’de geçtiği göz önüne alınırsa 15. yüzyıl şairi olduğu söylenebilir.

Nebî’nin mecmualardaki şiirleri edebî kişiliğinin değerlendirilmesi için yeterli olmasa da bir nazire şairi olduğu izlenimini uyandırmaktadır. Zira Nebî’nin 15 nazire şiirine karşılık sadece bir zemin şiiri vardır (Canpolat 1995: 170). Nebî; Ahmedî’ye 5, Nesîmî’ye ve Atâyî’ye ise üçer nazire yazmıştır. Ayrıca Şeyhî, Yahyâoğlu, Şîrâzî ve Hassân’a da birer nazire yazmıştır. Eldeki bu bilgiler, Nebî’nin en çok Ahmedî’nin etkisinde kaldığını göstermektedir. Nebî, Mecmûʽatü’n-Nezâ’ir’de en çok şiiri bulunan ilk 10 şair arasında yer almasıyla dikkat çeker (Baysan 2016: 19). Buna rağmen zamanla şöhretini kaybetmiş ve 16. yüzyılın belli başlı nazire mecmualarında çokça yer bulamamıştır.

Baysan, Habibe (2016). Ömer bin Mezid “Mecmü’atü’n-Nezâ’ir” Kitabının Bağlamlı Dizin ve İşlevsel Sözlüğü. Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.

Canpolat, Mustafa (1995). Mecmû’atü’n-Nezâ’ir Metin-Dizin-Tıpkıbasım. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.

Ertek Morkoç, Yasemin (2003). Eğridirli Hacı Kemal’in Câmiü’n-Nezâir’i (Metin ve Mecmua Geleneği Üzerine Bir İnceleme). Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.

Nazîre-i Nebî

Her ki gül devrinde bir dil-dâr-ile hem-dem degül

Âdemî şeklinde bir mazhar durur âdem degül

Yok durur ömrüñ sebâtı hîç durur hâsılı

Fursat el virdükçe hoş geçmek ʽadû-yı dem degül

Sürse olurdı kişi zevk-ı cihânı âh kim

ʽÖmr bünyâdı be-gâyet kem durur muhkem degül

Eyle hamdur kâmetüm zülfeynüñüñ sevdâsıla

Kim iki ʽâlemde bir nesne_ancılayın ham degül

Gelgil ey yâr idelüm ayş olmasun agyâr hîç

Bir niçe gün kim bu dem âdemde bil her dem degül

Talʽatuñ devrinde güftâr-ı dehânuñdan şehâ

Gonçe mi var gülşen içinde ki ol epsem degül

Em degül gayr-ı lebüñ didüm Nebînüñ derdine

Didi iy bî-çâre n’olduñ aglama gel em de gül

(Canpolat, Mustafa (1995). Mecmû’atü’n-Nezâ’ir Metin-Dizin-Tıpkıbasım. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay. 216-217.)