NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ali (Direktör)d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899Doğum YeriGörüntüle
2REŞÎD, Mehmed Efendid. ? - ö. 1812Doğum YeriGörüntüle
3İSHAK, Mollacık-zâde İshak Efendid. 25 Şubat 1709 - ö. 1 Aralık 1781Doğum YeriGörüntüle
4Ali (Direktör)d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899Doğum YılıGörüntüle
5REŞÎD, Mehmed Efendid. ? - ö. 1812Doğum YılıGörüntüle
6İSHAK, Mollacık-zâde İshak Efendid. 25 Şubat 1709 - ö. 1 Aralık 1781Doğum YılıGörüntüle
7Ali (Direktör)d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899Ölüm YılıGörüntüle
8REŞÎD, Mehmed Efendid. ? - ö. 1812Ölüm YılıGörüntüle
9İSHAK, Mollacık-zâde İshak Efendid. 25 Şubat 1709 - ö. 1 Aralık 1781Ölüm YılıGörüntüle
10Ali (Direktör)d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899MeslekGörüntüle
11REŞÎD, Mehmed Efendid. ? - ö. 1812MeslekGörüntüle
12İSHAK, Mollacık-zâde İshak Efendid. 25 Şubat 1709 - ö. 1 Aralık 1781MeslekGörüntüle
13Ali (Direktör)d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14REŞÎD, Mehmed Efendid. ? - ö. 1812Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İSHAK, Mollacık-zâde İshak Efendid. 25 Şubat 1709 - ö. 1 Aralık 1781Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ali (Direktör)d. 1846 - ö. 3 Şubat 1899Madde AdıGörüntüle
17REŞÎD, Mehmed Efendid. ? - ö. 1812Madde AdıGörüntüle
18İSHAK, Mollacık-zâde İshak Efendid. 25 Şubat 1709 - ö. 1 Aralık 1781Madde AdıGörüntüle