NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi

(d. ?/? - ö. 944/1537)
divan şairi, sipahi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Üsküp’te doğdu. Frenk İbrahim Paşa’nın müezzini oldu. Riyâzî’nin hemşehrisi ve dostudur. Musîkî ehli idi ve besteleyip söylediği murabbaları ile tanındı. Ayas Paşa, bir meclisinde Niyâzî’nin murabbalarından birini duyup beğenmiş ve şairi sipahi olarak bölüğe kaydettirmiştir. Bu vesileyle bazı ihsanlara nail olmuştur. Aşık Çelebi, Rumeli üslûbuyla şiirler söyleyen Niyâzî’nin gazelden ziyade murabbada başarılı olduğunu nakleder (Kılıç 2010: 928).

Kaynakça

Aktan, Ali, vd. (hzl) (1995). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmânî. İstanbul: Sebil Yay.
İpekten, Haluk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Ȃşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf (Erişim Tarihi: 02.02.2014).
 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HÜSEYİN GÖNEL
Yayın Tarihi: 10.03.2014
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Kûşe-i gamda hayâl-i yârdur eglencemüz
Bülbül-i ışkuz dilâ gülzârdur eglencemüz

Ömri çog olsun gam-ı zülfün bizi terk eylemez
Eksük olmaz kanda ise vardur eglencemüz

Cennet-i Firdevs içün zâhid bugün gam çekmezüz
İki âlemde hemîn dîdârdur eglencemüz

Akıdup göz yaşını bülbül gibi nâlânıyuz
Bir yüzi gül serv-i hoş-reftârdur eglencemüz

Künc-i fürkatde Niyâzî gâh derd ü gâh elem
Gâh vasf-ı yâr ile eş‘ârdur eglencemüz

Murabba

Hevâ-yı ışk dil-berden kesilmez
Belâ vü derd ü mihnetden çekilmez
Nice pend eyler isem hîç onulmaz
Yanulmaz bu deli gönlüm yanulmaz

Yine bir yâre meftûn olmak ister
Gam-ı hicr ile mahzûn olmak ister
Düşüp taglara Mecnûn olmak ister
Yanulmaz bu deli gönlüm yanulmaz

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf s.393. (Erişim Tarihi: 02.02.2014))

*
Âl ile benüm gönlüm alan yârün elinden
Gönlüm ârâm eylemez taglara düşmemdür hemân

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay. 1126.)
 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2FERÎDÎ, Haraccı Hüsâmd. ? - ö. 1512-20 veya 1534-35 ?Doğum YeriGörüntüle
3RİNDÎ, Mehmed Rindî Efendid. ? - ö. 1565Doğum YeriGörüntüle
4ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5FERÎDÎ, Haraccı Hüsâmd. ? - ö. 1512-20 veya 1534-35 ?Doğum YılıGörüntüle
6RİNDÎ, Mehmed Rindî Efendid. ? - ö. 1565Doğum YılıGörüntüle
7ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8FERÎDÎ, Haraccı Hüsâmd. ? - ö. 1512-20 veya 1534-35 ?Ölüm YılıGörüntüle
9RİNDÎ, Mehmed Rindî Efendid. ? - ö. 1565Ölüm YılıGörüntüle
10ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11FERÎDÎ, Haraccı Hüsâmd. ? - ö. 1512-20 veya 1534-35 ?MeslekGörüntüle
12RİNDÎ, Mehmed Rindî Efendid. ? - ö. 1565MeslekGörüntüle
13ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FERÎDÎ, Haraccı Hüsâmd. ? - ö. 1512-20 veya 1534-35 ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RİNDÎ, Mehmed Rindî Efendid. ? - ö. 1565Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17FERÎDÎ, Haraccı Hüsâmd. ? - ö. 1512-20 veya 1534-35 ?Madde AdıGörüntüle
18RİNDÎ, Mehmed Rindî Efendid. ? - ö. 1565Madde AdıGörüntüle