Madde Detay
ÖMER/TOMBUL, Ömer Tombul
(d. 03.09.1947 / ö. -)
âşık, işçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ömer Tombul, kendi ifadesiyle 3 Eylül 1947 tarihinde, annesinin belirttiğine göre ise 14 Temmuz 1947 tarihinde Sivas'a bağlı Gaziköy'de dünyaya gelmiştir. Ömer Tombul, mahlasını kendi alan âşıklardandır. Şiirlerinde genellikle "Ömer Tombul" mahlasını kullanır (Benek Kaya 2005: 16, 27). Soyadı kanunundan önce sülalesi Tombuloğlu olarak anılırken soyadı kanununun çıkmasıyla birlikte aile Tombul soyadını kabul eder. Bekir Tombul ile Zeliha Tombul'un evliliklerinden dünyaya gelen âşık, iki kız dört erkek olmak üzere altı kardeştir. Âşık, ilk eğitimini babasından alır. Babası Bekir Tombul, tahsili olmadığı hâlde çocuklarıyla yakından ilgilenir. Babasının tesirinde kalan âşığın kişiliğinin oluşmasında babası önemli bir rol oynar (Benek Kaya 2005: 21). Tombul, köyde yapılması gereken işlerin çokluğu ve adam ihtiyacı sebebiyle ancak ilkokulu okuyabilmiştir. 1952'de beş yaşındayken başladığı ilkokulu 1957'de birincilikle bitirir, diplomasını ancak iki yıl sonra alabilir. Eğitim yıllarından "Ders masam sofra tahtası ya da sandık üstü, başucumda isini teneffüs ettiğim idare lambası olduğu hâlde ders çalışırdım." diye bahsetmektedir (Benek Kaya 2005: 22). Şiir yazmaya 14-15 yaşlarında başlayan Tombul, bir gece harmanda öküz arabasının üzerinde yatarken yanı başında bulunan mezarlıktaki ölüleri düşünür ve o esnada ilk mısralar dilinden dökülmeye başlar (Benek Kaya 2005: 25). İlk şiirleri 1962'de yazdığı Kurtuluş Savaşı'nı anlatan şiirlerdir. 1964'te Sivas'ın önde gelenlerine şiirler okuyarak kendini tanıtmaya başlar. Şiir yazmada herhangi bir kimseden ders almamıştır. Şiir yazma yeteneğinin küçükken yapmış olduğu duaların bir sonucu olduğunu düşünür (Benek Kaya 2005: 26). Sazsız şairlerdendir. "Âşık, 1964'te Kadriye Hanım ile evlenir, bu evlilikten biri kız ikisi erkek üç çocuğu dünyaya gelir. Tombul, gençlik yıllarında geçimini köyde çiftçilikle sağlar (Benek Kaya 2005: 23). 1967'de Van'a askere giden Tombul 1969'da askerden döner. Askere gitmeden önce Rahmi Günay'a bir şiir yazarak iş talebinde bulunur, askerden döndükten sonra 1 Nisan 1972 tarihinde Sivas Belediyesi Su İşleri'nde işe başlar ve 1993'te emekli olur. Belediyede işe girmesiyle birlikte Sivas merkeze taşınan Tombul, 1972 tarihinden beri Sivas il merkezinde ikamet etmektedir (Benek Kaya 2005: 25).
Ustası ve çırağı olmayan Âşık Ömer Tombul, şiir yazmaya küçük yaşlarda başlar. Âşık Veysel'in hayatı ve şiirleri Tombul'u etkiler. Tombul, şiirlerini dörtlüklerle ve hece vezniyle yazar. Ölçü olarak 7, 8 ve 11 'li hece ölçüsünü kullanır. Şiirleri, koşma kafiye düzenindedir. En hacimli şiiri 20 dörtlükten oluşan Tombul'un şiirleri genellikle 7-8 dörtlükten fazladır, 3 dörtlükten oluşan sadece bir şiiri vardır (Benek Kaya 2005: 32). 7'li şiirleri 4+3, 8'li şiirleri 4+4 bazılarında da 3+3+2, 11'li şiirleri de 6+5 ve 4+4+3 şeklindedir (Benek Kaya 2005: 33). Şiirlerinde genellikle yarım kafiye kullanır. Bunun yanında diğer kafiye türlerinden de faydalanmıştır.
Üç yüzün üzerinde şiiri olan Âşık Ömer Tombul'un şiirlerini toplayıp matbaada bastırdığı Sır Kapısı isminde bir şiir kitabı vardır. Ayşe Benek Kaya, Halk Şairi Ömer Tombul isimli bir kitap çıkarır. Kitapta, âşığın hayatı ve edebî yönü hakkında bilgi verilmiş ve âşığın şiirlerini incelenmiştir.
Âşık, mahlasını kendisi almıştır. Şiirlerinde genellikle "Ömer Tombul" mahlasını kullanmıştır. Bunun yanında "Ömer", "Tombul", "Âşık Ömer" ve "Âşık Ömer Tombul" mahlaslarını da kullanmıştır. "Ömer" mahlasıyla yazdığı şiirlerin sayısı da oldukça fazladır (Benek Kaya 2005: 27). Âşık Ömer Tombul şiirlerinde sade ve samimi bir dil kullanır. Taklit yapmamıştır. Şiirlerinde işlediği konuları detaylı bir şekilde aktarmaya çalışır, dolayısıyla şiirleri dörtlük sayısı bakımından hacimlidir. Ağız özelliklerine, mahallî söyleyiş ve deyimlere şiirlerinde yer verir (Benek Kaya 2005: 37). Âşık Ömer Tombul, hemen her konuda şiir yazmıştır. Kaya, konusuna göre âşığın şiirlerini 11 başlıkta toplamıştır. Bunlar; kendisi ile ilgili şiirler, dinî şiirler, fikri ve mistik şiirler, millî ve hissî şiirler, gurbet ve hasret şiirleri, sosyal konulu şiirler, nasihat şiirleri, aşk şiirleri, dert şikâyet şiirleri, kişi ve memleket şiirleridir. Şiirlerinde en çok dinî, fikri ve mistik konuları ele almıştır. Bunun yanında kendisinden bahsettiği birkaç şiiri de bulunmaktadır (Benek Kaya 2005: 39). Tombul, istek üzerine başkalarının dertlerini konu alan yaklaşık 10-15 kadar şiir yazmıştır (Benek Kaya 2005: 53).
Kaynakça
Benek Kaya, Ayşe (2005). Halk Şairi Ömer Tombul. Sivas: Dilek Ofset Matbaacılık.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİLYayın Tarihi: 15.03.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Yayın Tarihi: 15.03.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Sır Kapısı | ? / Sivas | ? | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÂLİMÎ, Süleyman Erdinç | d. 1957 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HUSREV, Şeyhülislâm Mollâ Husrev Mehmed bin Ferâmurz bin Alî | d. ? - ö. 1480 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÂLİMÎ, Süleyman Erdinç | d. 1957 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HUSREV, Şeyhülislâm Mollâ Husrev Mehmed bin Ferâmurz bin Alî | d. ? - ö. 1480 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÂLİMÎ, Süleyman Erdinç | d. 1957 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | HUSREV, Şeyhülislâm Mollâ Husrev Mehmed bin Ferâmurz bin Alî | d. ? - ö. 1480 | Meslek | Görüntüle |
9 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | ÂLİMÎ, Süleyman Erdinç | d. 1957 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | HUSREV, Şeyhülislâm Mollâ Husrev Mehmed bin Ferâmurz bin Alî | d. ? - ö. 1480 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ÂLİMÎ, Süleyman Erdinç | d. 1957 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | HUSREV, Şeyhülislâm Mollâ Husrev Mehmed bin Ferâmurz bin Alî | d. ? - ö. 1480 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |