ÖZKALE, Adil Özkale

(d. 1926 / ö. -)
güreşçi, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adil Özkale, 1926 yılında Adana ilinin (şimdi Osmaniye'nin) Kadirli ilçesine bağlı Süğütlüdere köyünde doğmuştur. İlkokulu Kadirli'de okumuştur. Dedesi ve babası gibi güreşçilik ile ilgilenmiş olup Karakucak güreşçilerindendir. On altı çocuğu bulunmaktadır. Bunlardan dokuzu erkektir. Erkek çocuklarının hepsi güreşçilik ile ilgilenmektedir.

Adil Özkale, geçimini hayvancılık yaparak sağlamaktadır. Özkale ile yapılan bir röportajda, güreş müsabakalarına ilk zamanlarda düğünlerde katıldığını daha sonrasında ise bir banka müdürünün Kadirli’ye geldiğini ve kendisine bir güreş karşılaşması sonunda madalya verildiğini söylemiştir (Acarca 2017: 85). Tarsus, Mersin ve Adana'da birçok pehlivan ile güreşmiş ve genç nesilden yeni güreşçilerin yetişmesine vesile olmuştur. Torunu Taşkın Özkale, 82 kiloda Avrupa şampiyonu olmuştur. Kadirli Adil Özkale Güreş İhtisas Kulübü'ne Adil Özkale'nin güreşteki başarılarından dolayı ismi verilmiştir. Özkale, aynı zamanda Kadirli'nin gelişmesi için yaptığı yardımlar ile tanınan biridir.

Adil Özkale, güreşçilikte kazandığı başarıların yanında şiir söyleme yeteneği ile de tanınmıştır. Âşıklık geleneği içerisinde yer alan salavatlamalarda ustalaşmıştır. Karakucak güreş meydanlarında güreşçiler hakkında söylediği şiirleri ünlüdür.

Adil Özkale, bir taraftan güreşçiliğe devam ederken diğer taraftan şiirler de söylemiştir. Şiirlerinde ismini mahlas olarak tapşırmıştır. Erman Artun, Çukurova'da salavatçılık geleneği üzerine hazırladığı bir makalesinde, bu geleneğin ustalarını anlatırken şunları söylemiştir: “Eski karakucakçıların bir kısmı şimdi âşıklık yapmaktadır. İlk akla gelenler Buruklu Âşık Kul Mustafa, Âşık İmami, Kadirlili Âşık Adil Özkale’dir. Ayrıca aşıklar pehlivanlar hakkında güzel salavatlamalar ve yiğitlemeler yazmışlardır" (Artun 2002: 29). Özkale'nin salavatlamaları Çukurova salavatlama geleneği içerisinde şekillenmiştir. “Sivaslı Sicimoğlu, Köroğlu, hareketli Göksun Bey ve Kozanoğlu” havaları eşliğinde şiirler okumuştur. Özkale şiirlerini hecenin 8'li ve 11'li kalıbıyla yazmıştır. Âşığın şiirlerinde Çukurova yöresinde kullanılan ağız özelliklerini görmek mümkündür. Şiirlerini tema olarak tabiat, aşk, kahramanlık üzerine yazmıştır. Aynı zamanda "milli hamasi destanlar" da söylemiştir (Artun 2002: 29). Güreştiği yıllarda güreşlerde gösterdiği başarı ile Kadirli'de meşhur olan Özkale için Âşık Feymânî bir şiirinde şu ifadeleri kullanır: "Çağlayan âşıklar oldu ihale/ Alaaddin Özkale'de yok hile/ Kilosunda devdi Adil Özkale/ O da bir dem sürdü Çukurova'da" (Âşık Feymânî 2006: 101).

Kaynakça

Acarca, Ali (2017). "Adil Özkale (Pehlivan ve Milli Güreşçi)". Kadirli Eğitim ve Kültür Vakfı Dergisi. C. 23. 34: 85.

Artun, Erman (2002). "Çukurova'da Salavatçılık Geleneği ve Âşıkların Pehlivan Salavatlamaları”. Erdem Dergisi Halkbilim Özel Sayısı. Ankara. 28-40.

Âşık Feymânî (2006). Gönül Sarayı. Ankara: Kadirli Eğitim ve Kültür Vakfı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA BİLGE SAVCI
Yayın Tarihi: 02.07.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şadi Oğuzhand. 3 Kasım 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Nurer Uğurlud. 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3YETİMİ/ALİ YETİMİ, Ali Çelikd. 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Doğum YılıGörüntüle
5Mehmet Önderd. 1 Mart 1926 - ö. 23 Ağustos 2004Doğum YılıGörüntüle
6İSMAİL EFENDİd. 1926 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MEHERREM HÜSEYNLİ, Meherrem Hüseyn oğlu Hüseynlid. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
8YUSİF MUSA OĞLU YUSİFOVd. 1909 - ö. 1980MeslekGörüntüle
9MERYEM GENÇd. 1892 - ö. 1954MeslekGörüntüle
10HACI/HACIM/GARİP HACI, Hacı Karakılçıkd. 26.07.1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11AHMET TURAN ŞANd. 25.07.1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12CEMAL SAĞLAMd. 31.01.1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SIRDAŞ ALİ, Ali Topaloğlud. 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14KADER, Hasan Ağad. 1841 - ö. 1906Madde AdıGörüntüle
15ACZÎ, İbrahim Aczî Kendid. 1883 - ö. 1965Madde AdıGörüntüle