PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Talip Apaydınd. 1926 - ö. 27 Eylül 2014Doğum YeriGörüntüle
2YUSUF, Yusuf Karacakaled. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞERAFETTİN SARIKAYAd. 04.03.1932 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Talip Apaydınd. 1926 - ö. 27 Eylül 2014Doğum YılıGörüntüle
5YUSUF, Yusuf Karacakaled. 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ŞERAFETTİN SARIKAYAd. 04.03.1932 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Talip Apaydınd. 1926 - ö. 27 Eylül 2014Ölüm YılıGörüntüle
8YUSUF, Yusuf Karacakaled. 1950 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ŞERAFETTİN SARIKAYAd. 04.03.1932 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Talip Apaydınd. 1926 - ö. 27 Eylül 2014MeslekGörüntüle
11YUSUF, Yusuf Karacakaled. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ŞERAFETTİN SARIKAYAd. 04.03.1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Talip Apaydınd. 1926 - ö. 27 Eylül 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14YUSUF, Yusuf Karacakaled. 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞERAFETTİN SARIKAYAd. 04.03.1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Talip Apaydınd. 1926 - ö. 27 Eylül 2014Madde AdıGörüntüle
17YUSUF, Yusuf Karacakaled. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ŞERAFETTİN SARIKAYAd. 04.03.1932 - ö. ?Madde AdıGörüntüle