RİYAZÎ, Ali Çelebi, Kuloğlu

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi, müneccim, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. 16. yy. şairlerinden olan Riyâzî’nin asıl adı Ali olup Kuloğlu sanıyla tanındı. Kara Bâlî Çelebi tarafından evlat edinilip yetiştirildi. İskender Çelebi’nin himayesini kazandı. Şairliğinin ve kadılığının yanı sıra astronomi alanında da geniş bilgiye sahipti ve usta bir müneccimdi. Müneccim Lütfullâh’ın vefatı üzerine bu kıt‘ayı kaleme aldı;

Su’âl itdi bu gün ben zerresine

Ma‘ârif âsmânınun kuyaşı

Ki lutfu’llâh idi evvel müneccim

Ma’âda ‘azm idüp kodı ma’âşı

Ya şimdi kim kalupdur bâb-ı şehde

Rasad-bend-i nücûm-ı kasr-ı Kâşî

Didüm İbn-i ‘Ömerle bendenüzdür

İki kalduk cihânda göti başı (Kılıç 2010: 1398)

İstanbul’u vebadan korumak için yaptığı girişimler sonuçsuz kalınca Temişvar’a giderek zeamet aldı ve orada vefat etti. Riyâzî’nin latifelerini topladığı mecmuasının dışında kelam alanında yazılmış 200 beyitten fazla manzum bir eseri vardır (Kılıç 2010: 1398, Sungurhan 2009: 350, 351).

Kaynakça

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 08.09.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.3. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEK
Yayın Tarihi: 09.10.2014
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Hayli kasdı var idi Arslan Beg’ün

Mûş diyen düzde ammâ oldı fevt

Anun içün didiler târîhini

Avladı arslan pisiyi bebr-i mevt 

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1398.) 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂRİFÎ, Ahmed Ârifî Efendid. ? - ö. 1665-66Doğum YeriGörüntüle
2Ayşe Bayramoğlud. 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3AVNÎ, Avni Konukd. 1873 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ÂRİFÎ, Ahmed Ârifî Efendid. ? - ö. 1665-66Doğum YılıGörüntüle
5Ayşe Bayramoğlud. 1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6AVNÎ, Avni Konukd. 1873 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ÂRİFÎ, Ahmed Ârifî Efendid. ? - ö. 1665-66Ölüm YılıGörüntüle
8Ayşe Bayramoğlud. 1980 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9AVNÎ, Avni Konukd. 1873 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ÂRİFÎ, Ahmed Ârifî Efendid. ? - ö. 1665-66MeslekGörüntüle
11Ayşe Bayramoğlud. 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
12AVNÎ, Avni Konukd. 1873 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ÂRİFÎ, Ahmed Ârifî Efendid. ? - ö. 1665-66Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ayşe Bayramoğlud. 1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15AVNÎ, Avni Konukd. 1873 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂRİFÎ, Ahmed Ârifî Efendid. ? - ö. 1665-66Madde AdıGörüntüle
17Ayşe Bayramoğlud. 1980 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18AVNÎ, Avni Konukd. 1873 - ö. ?Madde AdıGörüntüle