Madde Detay
ŞÂH KÂSIM
(d. ?/? - ö. 946/1539-40)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tebriz’de doğdu. Şeyh Mahdûmî’nin oğludur. Yavuz Sultan Selim’in Acem seferi (1514) dönüşünde beraberinde getirdiği âlimlerdendir. Edirne’de bir meclis esnasında bazı ayetleri tefsir ettiğinde çok memnun kalan Yavuz Sultan Selim, kendisine 40 akça ulufe bağlatmış, iltifat göstermiş ve daima meclisinde bulundurmuştur. Kanuni Sultan Süleyman devrinde de itibarı artarak ulufesi 100 akçaya çıkarılmıştır. Çoğu Farsça olmak üzere Türkçe ve Farsça şiirler söylemiştir. Türkçe fazla şiir söylemediğini, “Ammâ ne Türkîye tenezzül iderdi ne nazm u ne tegazzül iderdi.” diyerek belirten Âşık Çelebi, kendisi üstâdı, oğlu Alî Çelebi de şerîki ders arkadaşı olması hasebiyle sık sık Şâh Kasım’ın meclislerine ve huzuruna gidip geldiğini; bu gidiş gelişlerin birinde saraydan, “Kız çıkaracağız yorgan kenarına ve gömlek yakasına işleyecek beyt desinler.” diye haber geldiğinde şu beytleri söylediğini aktarır:
Âfitâb-ı hüsne matlaʽdur girîbânun senün
Nite kim garbî durur ol pâk-dâmânun senün
Dün gice çün hayâlün oldı gözümge mihmân
Kıldım bebekni bister ittim kapagı yorgan
Âşık Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman tahta çıktığında onun hayatını anlatan mensur bir eser yazmaya başladığını, eserin bir kaç cüzünü gören ve eseri beğenen Sultan’ın ulufesini artırdığını rivayet eder. Ayrıca bir Osmanlı tarihi yazmaya başlamış fakat ömrü vefa etmediğinden tamamlayamamıştır. İnşâsını öven Âşık Çelebi ayrıca Sultan Süleyman evsâfında yazdığı eserinin manzum bölümlerinden birkaç Farsça beyit de nakleder.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Baykal, Bekir Sıtkı (hzl.) (1999). Peçevî İbrahim Efendi, Peçevî Tarihi. Ankara: KB Yay.
Kartal, Ahmet (2002). "Yavuz Sultan Selim Dönemi Edebiyatı". Arayışlar, İnsan Bilimleri Araştırmaları .(7-8):105-152.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal (1997). Anadolu’da Orta Asyalı Şairler. Ankara: KTB Yay.
Kurnaz,
Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman,
Tuhfe-i Nâilî- Dîvân
Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Tan, Muharrem (çev.) (2007). Taşköprülüzâde, Osmanlı Bilginleri. İstanbul: İz Yay.
Terbiyet, Muhammed Ali (1314). Danişmendani Azerbaycan. Tehran.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖMER GÖKHAN YAĞCIYayın Tarihi: 24.12.2014Güncelleme Tarihi: 04.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 24.12.2014Güncelleme Tarihi: 04.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 04.12.2020Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | İSMAİL/AZERİ, İsmail Cengiz | d. 1928 - ö. 2017 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ALİ KARAHANLI/KARAHANLI, Ali İbadî Karahanlı | d. 1972 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | REMZÎ, Remzî Baba, Tebrizli | d. ? - ö. 1889 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | İSMAİL/AZERİ, İsmail Cengiz | d. 1928 - ö. 2017 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ALİ KARAHANLI/KARAHANLI, Ali İbadî Karahanlı | d. 1972 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | REMZÎ, Remzî Baba, Tebrizli | d. ? - ö. 1889 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İSMAİL/AZERİ, İsmail Cengiz | d. 1928 - ö. 2017 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ALİ KARAHANLI/KARAHANLI, Ali İbadî Karahanlı | d. 1972 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | REMZÎ, Remzî Baba, Tebrizli | d. ? - ö. 1889 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | İSMAİL/AZERİ, İsmail Cengiz | d. 1928 - ö. 2017 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ALİ KARAHANLI/KARAHANLI, Ali İbadî Karahanlı | d. 1972 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | REMZÎ, Remzî Baba, Tebrizli | d. ? - ö. 1889 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | İSMAİL/AZERİ, İsmail Cengiz | d. 1928 - ö. 2017 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ALİ KARAHANLI/KARAHANLI, Ali İbadî Karahanlı | d. 1972 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | REMZÎ, Remzî Baba, Tebrizli | d. ? - ö. 1889 | Madde Adı | Görüntüle |