Madde Detay

Şairin hayatı hakkındaki bilgileri Dîvân-ı Şevkî isimli eserde yer alan “târih” redifli gazelden ve Dîvân’ın kapağında bulunan “Bu Şevkî kitâbının musannifi, Guma Koştağlik Molla Muhemmed Resûl Binni Molla Nezer Efiyallahu Anhu” şeklindeki istinsah kaydından elde etmekteyiz. Buna göre şair, 1270/1853-54 yılında Hoten’in Guma ilçesine bağlı Koştağ köyünde dünyaya gelmiştir. Molla Nezer Ahun’un oğludur (Osman vd. 2005: 585).

Şevkî'nin günümüzdeki el yazması Dîvân'ı, tahminen 1920’li yıllarda yazılmıştır. Dîvân’da gazellerin yanı sıra rubai, muhammes, museddes ve musebbâlar yer almaktadır (Osman vd. 2005: 585).

Şevkî'nin şiirlerinin büyük bir kısmı dinî mahiyette olup İslam dininin kurallarına ilişkin bilgiler içermektedir. Bazı şiirlerinde ise aşk ve sevgi konularının yanı sıra tarihî ve sosyal konulara yer vermiştir. Şiirlerinde söz sanatlarını ustaca kullanan şair, dil ve üslup açısından da oldukça başarılıdır (Utuk vd. 2006: 222).

Osman, Ğayretcan, O. İsmail, T. Savut (hzl.) (2005). Uyğurlarnin Kedimki Edebiyati 2. Ürümçi: Şincan Maarip Neşriyatı. 

Utuk, İmincan Ehmidi vd. (2006). Uyğur Edebiyatı Tarihi 3. Pekin: Milletler Neşriyatı. 

Gazel

Gunâh kildin puşeymân kilmadin hiç

Cehândin esla ibret almadin hiç

Kaşanğe nefsi perverlik kilursen

Cehân mulkini arke salmadin hiç

Kayan bardi atan birlen anan hem

Barurni arkadin sen bilmedin hiç

Kitipdur cuft-i pâkin nûr-i çeşmin

Yanip kelmes sorağin kılmadın hiç

Bu âlem âhiretnin mezreidur

Zirâet-gâhğe yüz keltürmedin hiç

Bu insanliğ revişni heyf itersen

Behâyimlik sufetdin kalmadin hiç

Turar câyin emesdur uşbu hâla

Kiter câyin yarağin kılmadın hiç

Kitersen hâh nâ-hâh çâre yoktur

Puşeymânliğ könün yâd almadin hiç

Kiter vektinde bolğay hevf imân

Zevâl olmakda imân korkmadin hiç

İnâyet kilseler helâk-i âlem

Bihişt enber siriştidin çikmadin hiç

(Osman, Ğayretcan, O. İsmail, T. Savut (hzl.) (2005). Uyğurlarnin Kedimki Edebiyati 2. Ürümçi: Şincan Maarip Neşriyatı. 585.)