ŞEYDÂ, Derviş Şeydâ

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Buhara’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Şeydâ’dır. Derviş Şeydâ olarak tanındı. Öğrenim gördükten sonra birçok yeri dolaştı. İstanbul’a gelip Üsküdar’a yerleşti. Nakşîbendî tarikatına intisap etti. 18. yüzyıl şairlerinden olup vefat tarihine dair bir bilgi yoktur. Derviş olup şiirleri güzeldi ve sözleri beğenilirdi. Tezkirelerdeki (Çapan 2005: 326; İnce 2005: 445) şiir örneğinden Farsçaya hâkim olduğu anlaşılmaktadır.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmayan şairin Safayî (Çapan 2005: 326) ve Sâlim (İnce 2005: 445) tezkirelerinde şiirlerinden örnekler bulunmaktadır. 

Kaynakça

Bağlı, Emine (2007). “Şeydâ”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 8. Ankara: AKM Yay. 100. 

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 325-326.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 445.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 482.

Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 524.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1998). “Şeyda (Derviş-Buharalı)”. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 143. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 13.06.2014
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Ve lehû Türkî

Çözdükçe her gece o sanem zülfü bâgını

Bâd-ı sabâ mu‘attar eder cân dimâgını

Harfü’s-sâdi’l-mühmele

Harf-i sâd’ın edip erbâbını yek-ser tahrîr

Eyledik cümlesini yerli yerinde tastîr

Vefk-ı dil-hâh üzere anlara etdik hidmet

Komadık lâzıme-i vasfa mugâyir ta‘bîr

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 445.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EMÎR SULTÂN, Şemseddîn, Muhammed bin Alî, Şeyh Seyyid Muhammed Buhârî, Emîr Buhârîd. 1368-69 ? - ö. 1429-30Doğum YeriGörüntüle
2İNÂYET, Kel/Gül İnâyetd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3İLÂHÎ, Şeyh Ahmed İlâhî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4EMÎR SULTÂN, Şemseddîn, Muhammed bin Alî, Şeyh Seyyid Muhammed Buhârî, Emîr Buhârîd. 1368-69 ? - ö. 1429-30Doğum YılıGörüntüle
5İNÂYET, Kel/Gül İnâyetd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6İLÂHÎ, Şeyh Ahmed İlâhî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7EMÎR SULTÂN, Şemseddîn, Muhammed bin Alî, Şeyh Seyyid Muhammed Buhârî, Emîr Buhârîd. 1368-69 ? - ö. 1429-30Ölüm YılıGörüntüle
8İNÂYET, Kel/Gül İnâyetd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9İLÂHÎ, Şeyh Ahmed İlâhî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10EMÎR SULTÂN, Şemseddîn, Muhammed bin Alî, Şeyh Seyyid Muhammed Buhârî, Emîr Buhârîd. 1368-69 ? - ö. 1429-30MeslekGörüntüle
11İNÂYET, Kel/Gül İnâyetd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12İLÂHÎ, Şeyh Ahmed İlâhî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13EMÎR SULTÂN, Şemseddîn, Muhammed bin Alî, Şeyh Seyyid Muhammed Buhârî, Emîr Buhârîd. 1368-69 ? - ö. 1429-30Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İNÂYET, Kel/Gül İnâyetd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İLÂHÎ, Şeyh Ahmed İlâhî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16EMÎR SULTÂN, Şemseddîn, Muhammed bin Alî, Şeyh Seyyid Muhammed Buhârî, Emîr Buhârîd. 1368-69 ? - ö. 1429-30Madde AdıGörüntüle
17İNÂYET, Kel/Gül İnâyetd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18İLÂHÎ, Şeyh Ahmed İlâhî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle