Madde Detay
SEYRÎ, Seyrî Efendi
(d. ?/? - ö. ?/19. yy.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Seyrî’nin hayatı hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Şairin elde mevcut olan tek eseri olan Dîvân’ındaki bazı şiirlerden hareketle hayatı hakkında birtakım bilgilere ulaşmak mümkündür. Dîvân’daki Hüsrev Paşa’ya yazılmış olan 4. kasidenin 19. beytinde 19. yüzyıl Osmanlı padişahlarından Abdülmecîd Han’ın isminin geçmesi ve yine ilk iki kasidenin Mehmed Vecîhî Paşa (öl. 1835)’ya, son üç kasidenin ise Samakovlu Mehmed Hüsrev Paşa (öl. 1840)’ya yazılmasından hareketle Seyrî’nin 19. yüzyıl şairlerinden olduğunu söylemek mümkündür (Hatipoğlu 2010: 1-2). Şairin bu kasideleri, Bosna’ya vali olarak atanmış olan Mehmed Vecîhî Paşa ve Mehmed Hüsrev Paşa’ya yazmış olmasından hareketle de Bosnalı olduğu düşünülebilir.
Seyrî’nin bilinen tek eseri Dîvân’ıdır. “İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Nadir Eserler Bölümü 2815” numarada kayıtlı olan bu Dîvân’da biri eksik 169 gazel, 7 murabba, 6 kaside, 5 rubai, 1 müstezat ve 1 kıt’a bulunmaktadır. Eser, yüksek lisans tezi olarak çalışılmıştır (Hatipoğlu 2010).
Âşıkane ve rindane duyguları terennüm eden Seyrî’nin şiirlerindeki aşk, beşerîdir. Seyrî, aşkın getirdiği hasret ve hicran gibi ince ve nezih duygularla klasik edebiyatımızın idealist ruhuna uygun şiirler yazmaya çalışmıştır. Şair, şiirlerinde his ve hayal unsurları, hasret ve hicran terennümlerinin yanında yer yer tasavvufi konulara da yer vermiştir. Ayet ve hadislerden telmih ve iktibas yoluyla zikrederek Allah’a sığınarak acılarına dayanak arayan Seyrî’nin bazı gazelleri tasavvufi hava taşır. Ancak bir mutasavvıfın samimi ve içten duygularını yakaladığı anda tekrar mecazi aşka yöneldiği görülür. Diğer divan şairlerinde olduğu gibi şiirlerinde kaderinden ve talihinden şikâyetçi olarak feleğe meydan okuyan Seyrî, manzumelerinde yer yer hikemî ifadelere de yer vermiştir (Hatipoğlu 2010: 21-31).
Kaynakça
Hatipoğlu, G. Feyza (2010). Seyrî ve Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî - Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLANYayın Tarihi: 26.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Güç gelür ‘aşk ehline dil-berlerin sevdâsı güç
Güç olur elbet dil-âver dil-berin gavgâsı güç
Vaktün oglı ol gönül gam çekme serd ü germden
Hoş geçinin bu günüm ger olsa da ferdâsı güç
Âfetâ âfet bırakma bu dil-i pür-hûnuma
Sehldür öldürin ammâ hûn-bahâ icrâsı güç
Defter-i ‘aşk içre yazmak derd-i yâri ey sanem
Nâme-i hicrânda hem alması güç ihsâsı güç
Cân-ı men ser-defter-i ‘uşşâka ma’şûk olmasun
Bir nevâziş it kim olsun gayrıya ihsâsı güç
Hâk-i pây-ı ehl-i fakr ol şâh ol merdân ol
Bu cihânun ülfet-i a’lâsı güç ednâsı güç
Pek dutun dâmân-ı yâr-i pür-cefâya Seyriyâ
Nâ-hudâsız keştînün deryâda yol bulması güç
(Hatipoğlu, G. Feyza (2010). Seyrî ve Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 98-99.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 26.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Güç gelür ‘aşk ehline dil-berlerin sevdâsı güç
Güç olur elbet dil-âver dil-berin gavgâsı güç
Vaktün oglı ol gönül gam çekme serd ü germden
Hoş geçinin bu günüm ger olsa da ferdâsı güç
Âfetâ âfet bırakma bu dil-i pür-hûnuma
Sehldür öldürin ammâ hûn-bahâ icrâsı güç
Defter-i ‘aşk içre yazmak derd-i yâri ey sanem
Nâme-i hicrânda hem alması güç ihsâsı güç
Cân-ı men ser-defter-i ‘uşşâka ma’şûk olmasun
Bir nevâziş it kim olsun gayrıya ihsâsı güç
Hâk-i pây-ı ehl-i fakr ol şâh ol merdân ol
Bu cihânun ülfet-i a’lâsı güç ednâsı güç
Pek dutun dâmân-ı yâr-i pür-cefâya Seyriyâ
Nâ-hudâsız keştînün deryâda yol bulması güç
(Hatipoğlu, G. Feyza (2010). Seyrî ve Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 98-99.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Güç gelür ‘aşk ehline dil-berlerin sevdâsı güç
Güç olur elbet dil-âver dil-berin gavgâsı güç
Vaktün oglı ol gönül gam çekme serd ü germden
Hoş geçinin bu günüm ger olsa da ferdâsı güç
Âfetâ âfet bırakma bu dil-i pür-hûnuma
Sehldür öldürin ammâ hûn-bahâ icrâsı güç
Defter-i ‘aşk içre yazmak derd-i yâri ey sanem
Nâme-i hicrânda hem alması güç ihsâsı güç
Cân-ı men ser-defter-i ‘uşşâka ma’şûk olmasun
Bir nevâziş it kim olsun gayrıya ihsâsı güç
Hâk-i pây-ı ehl-i fakr ol şâh ol merdân ol
Bu cihânun ülfet-i a’lâsı güç ednâsı güç
Pek dutun dâmân-ı yâr-i pür-cefâya Seyriyâ
Nâ-hudâsız keştînün deryâda yol bulması güç
(Hatipoğlu, G. Feyza (2010). Seyrî ve Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 98-99.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Güç gelür ‘aşk ehline dil-berlerin sevdâsı güç
Güç olur elbet dil-âver dil-berin gavgâsı güç
Vaktün oglı ol gönül gam çekme serd ü germden
Hoş geçinin bu günüm ger olsa da ferdâsı güç
Âfetâ âfet bırakma bu dil-i pür-hûnuma
Sehldür öldürin ammâ hûn-bahâ icrâsı güç
Defter-i ‘aşk içre yazmak derd-i yâri ey sanem
Nâme-i hicrânda hem alması güç ihsâsı güç
Cân-ı men ser-defter-i ‘uşşâka ma’şûk olmasun
Bir nevâziş it kim olsun gayrıya ihsâsı güç
Hâk-i pây-ı ehl-i fakr ol şâh ol merdân ol
Bu cihânun ülfet-i a’lâsı güç ednâsı güç
Pek dutun dâmân-ı yâr-i pür-cefâya Seyriyâ
Nâ-hudâsız keştînün deryâda yol bulması güç
(Hatipoğlu, G. Feyza (2010). Seyrî ve Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 98-99.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | BOSNAVÎ | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÂBİT, Alâaddin (Ali) | d. ? - ö. 5 Eylül 1712 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ÂSIM, Mütevellî-zâde Âsım Ahmed | d. ? - ö. 19. yy. | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | BOSNAVÎ | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SÂBİT, Alâaddin (Ali) | d. ? - ö. 5 Eylül 1712 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ÂSIM, Mütevellî-zâde Âsım Ahmed | d. ? - ö. 19. yy. | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | BOSNAVÎ | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SÂBİT, Alâaddin (Ali) | d. ? - ö. 5 Eylül 1712 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ÂSIM, Mütevellî-zâde Âsım Ahmed | d. ? - ö. 19. yy. | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | BOSNAVÎ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | SÂBİT, Alâaddin (Ali) | d. ? - ö. 5 Eylül 1712 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ÂSIM, Mütevellî-zâde Âsım Ahmed | d. ? - ö. 19. yy. | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | BOSNAVÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | SÂBİT, Alâaddin (Ali) | d. ? - ö. 5 Eylül 1712 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ÂSIM, Mütevellî-zâde Âsım Ahmed | d. ? - ö. 19. yy. | Madde Adı | Görüntüle |