SUBHÎ, Subhî Ahmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1108/1696-97)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Sultan II. Mustafa dönemi bilgin ve şairleri arasında yer alan Subhî'nin asıl adı Ahmed'dir. Bütün kaynaklar onun Tekirdağlı olduğu konusunda birleşmektedirler. Sâlim Tezkiresi'nin Feyzî-i Diğer maddesinde babasının Subhî Ahmed Efendi olduğunu bildirdikten sonra babasının yerine şehremini ruznamçecisi olduğunu kaydediyor (İnce 2005: 577). Subhî, eğitimini tamamladıktan sonra Şeyhülislam Minkarîzâde Yahya Efendi'den mülazım olur. Belirli mertebeleri geçtikten sonra Kırk­lı Medrese müderrisliğine atanır. Azlinden sonra 1099/1687-88 yılında Malulzade Medresesi hariç müderrisliğine atanır. 1101/1689-90 yılında aynı medresenin dahil, 1106/1694-95 yılında da Papasoğlu Medresesi müderrisliğine atanır. İstanbul'da, oturmakta olduğu evde öldürülmüş olarak bulunan Subhî'nin, hangi sebepten dolayı öldürüldüğü açıklık kazanmaz. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin, "muğni" kelimesinin Subhî'nin ölüm tarihini verdiğini belirtir ki, bu da 1100/1688-89 yılının karşılığıdır. Şeyhî Mehmed, İsmail Beliğ ve Mehmed Süreyya, Sub­hî'nin 1108/1696-97 yılında öldürüldüğünü kaydederler. Şeyhî, Salim, Beliğ ve Mehmed Süreyya'nın tespitleri so­nucu şairin 1108/1696-97 yılında öldürüldüğü kesinlik kazanmaktadır (Mehmet Süreyya 1308-15/ 1890-97: III/220). Şair olmaktan daha çok ilim adamı olma özelliği ağırlık kazanan Subhî'nin bütün kaynaklarda tekrar edilen bir beyti bulunmaktadır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). KB Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî III. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay. 290b.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C.3. İstanbul: Çağrı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 02.03.2014
Güncelleme Tarihi: 24.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Bir ayag üzre eyleyüp hizmet

Bezm-i yâre döner şarâb u kebâb

(Abdülkadiroğlu, Abdülkerim (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyl-i Zübdeti'l-Eşâr. Ankara: AKM Yay. 205; Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî, Mehmet Nail Tuman. Ankara: Bizim Büro Yay. 2295/542-5543)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞERMÎ, Mehmed Emin Şermî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2CA‘FER, Müezzin Ca‘fer Efendid. ? - ö. 1736-37Doğum YeriGörüntüle
3ŞEHRÎ, Kuloğlu Mehmedd. ? - ö. 1735Doğum YeriGörüntüle
4ŞERMÎ, Mehmed Emin Şermî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5CA‘FER, Müezzin Ca‘fer Efendid. ? - ö. 1736-37Doğum YılıGörüntüle
6ŞEHRÎ, Kuloğlu Mehmedd. ? - ö. 1735Doğum YılıGörüntüle
7ŞERMÎ, Mehmed Emin Şermî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8CA‘FER, Müezzin Ca‘fer Efendid. ? - ö. 1736-37Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEHRÎ, Kuloğlu Mehmedd. ? - ö. 1735Ölüm YılıGörüntüle
10ŞERMÎ, Mehmed Emin Şermî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11CA‘FER, Müezzin Ca‘fer Efendid. ? - ö. 1736-37MeslekGörüntüle
12ŞEHRÎ, Kuloğlu Mehmedd. ? - ö. 1735MeslekGörüntüle
13ŞERMÎ, Mehmed Emin Şermî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CA‘FER, Müezzin Ca‘fer Efendid. ? - ö. 1736-37Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞEHRÎ, Kuloğlu Mehmedd. ? - ö. 1735Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞERMÎ, Mehmed Emin Şermî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17CA‘FER, Müezzin Ca‘fer Efendid. ? - ö. 1736-37Madde AdıGörüntüle
18ŞEHRÎ, Kuloğlu Mehmedd. ? - ö. 1735Madde AdıGörüntüle