Madde Detay
SÜCÛDÎ
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Latîfî’ye göre Priştineli, diğer kaynaklara göre Kalkandelenlidir. Sehî Bey ise sadece “Rumeli’dendir” demekle yetinir. Pîrî Paşa ve Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi’den eğitim aldı. Yavuz Selim’in son sadrazamı Pîrî Paşa’nın yardımıyla divan kâtibi oldu, sonra bölüğe geçerek silahdar kâtipliği yaptı. Yavuz Selim ve Kanunî dönemlerinde silahdar kâtibi olarak çalıştı. Aynı görevde iken Kanunî devri ortalarında Hacca giderken yolda öldü. İshak Çelebi’nin Selîm-nâme’sinin devamı mahiyetinde bir Selîm-nâme (Nüshaları: Viyana Milli Kütüphane, No. 992; Topkapı Sarayı Kütüphanesi, Revan No. 1284/1) kaleme almıştır. Yavuz’un tahta çıkışıyla (Safer 918=Mayıs 1512) başlayan bu Selim-nâme’de padişahın İran seferi, Mercidabık, Suriye ve Mısır seferleri etraflıca anlatılmaktadır. Eser mensur olup yer yer çeşitli nazımlarla ve tarih beyitleriyle süslenmiştir. Âşık Çelebi’ye göre göre oldukça sanatlı olan İshak Çelebi’nin eserine nazaran Sücûdî’ninki daha açık ve anlaşılır bir dille yazılmış ve daha makuldur. Âşık Çelebi, şairin aşırı içki düşkünlüğü sebebiyle bazılarının Sücûdî mahlasını “Süci iti” şeklinde telaffuz ettiklerini, şairin böyle söyleyenlere karşı verdiği müstehcen bir cevabını da tezkiresine kaydetmiştir. Latîfî şiirde pek yetenekli olmadığını ve “kendi hâlince” nesri bulunduğunu söylerken, şiirlerini sade bir dille yazdığı tezkire yazarlarının ortak görüşüdür. Kaynaklarda Revânî’nin Yavuz Selim için yazdığı “berf” redifli kasideyi padişahın redifinden dolayı nahoş bulması üzerine latife yollu “Soğuk sözlerle dondurdun cihânı / Başuna tolular yağsun Revânî” beytini söylediği, Revânî’nin de “Yüzün dokunmaduk yir yok cihânda / Anunçün sana didiler Sücûdî” beytiyle karşılık verdiği kayıtlıdır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Babinger, Franz (1992). Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri. çev. Coşkun Üçok. Mersin: KB Yay.
Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.
İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.
Köksal, M. Fatih (2007). “Sücûdî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 7. Ankara: AKM Yay. 653-654.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: TTK Yay.
Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddîn. Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Neseb ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. Süleymaniye Kütüphanesi, Hâlet Ef. No. 628, vr. 250a.
Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul: Matbaa-i Âmidî.
“Sücûdî” (1998). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 59.
Şemseddîn Sâmî (1314). Kâmûsu’l-A’lâm. İstanbul: Mihrân Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 05.09.2013Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Zerrece yog ise mihrüñle n’ola ragbetümüz
Vardur ey meh yine yirden göge dek minnetümüz
Bezm-i ışkuñda yanup yakılalum şem’-sıfat
Çünki pervânelerüz yanma durur san’atımuz
Kanı Mecnûn göre Leylâ saçuñ âşüftelerin
Kanı Ferhâd içe Şîrîn mi bile şerbetümüz
Mescid ü savma’ada kadrimüz olmasa ne var
Gel e mey-hâneye zâhid göresin hürmetümüz
Seg-i kûyuñ bize yâr olmadı emrüñ sımayup
N’idelüm pâdşehüm işlemedi devletümüz
Husrevâ meclisimüzden leb-i şîrînüñ içün
Gider agyâruñı telh eylemeyüp sohbetümüz
Ka’be kûyında Sücûdî_eylemezem gayra sücûd
Kaşı mihrâbınadur kıble hakı niyyetümüz
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1063)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 05.09.2013Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Zerrece yog ise mihrüñle n’ola ragbetümüz
Vardur ey meh yine yirden göge dek minnetümüz
Bezm-i ışkuñda yanup yakılalum şem’-sıfat
Çünki pervânelerüz yanma durur san’atımuz
Kanı Mecnûn göre Leylâ saçuñ âşüftelerin
Kanı Ferhâd içe Şîrîn mi bile şerbetümüz
Mescid ü savma’ada kadrimüz olmasa ne var
Gel e mey-hâneye zâhid göresin hürmetümüz
Seg-i kûyuñ bize yâr olmadı emrüñ sımayup
N’idelüm pâdşehüm işlemedi devletümüz
Husrevâ meclisimüzden leb-i şîrînüñ içün
Gider agyâruñı telh eylemeyüp sohbetümüz
Ka’be kûyında Sücûdî_eylemezem gayra sücûd
Kaşı mihrâbınadur kıble hakı niyyetümüz
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1063)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Zerrece yog ise mihrüñle n’ola ragbetümüz
Vardur ey meh yine yirden göge dek minnetümüz
Bezm-i ışkuñda yanup yakılalum şem’-sıfat
Çünki pervânelerüz yanma durur san’atımuz
Kanı Mecnûn göre Leylâ saçuñ âşüftelerin
Kanı Ferhâd içe Şîrîn mi bile şerbetümüz
Mescid ü savma’ada kadrimüz olmasa ne var
Gel e mey-hâneye zâhid göresin hürmetümüz
Seg-i kûyuñ bize yâr olmadı emrüñ sımayup
N’idelüm pâdşehüm işlemedi devletümüz
Husrevâ meclisimüzden leb-i şîrînüñ içün
Gider agyâruñı telh eylemeyüp sohbetümüz
Ka’be kûyında Sücûdî_eylemezem gayra sücûd
Kaşı mihrâbınadur kıble hakı niyyetümüz
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1063)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
GAZEL
Zerrece yog ise mihrüñle n’ola ragbetümüz
Vardur ey meh yine yirden göge dek minnetümüz
Bezm-i ışkuñda yanup yakılalum şem’-sıfat
Çünki pervânelerüz yanma durur san’atımuz
Kanı Mecnûn göre Leylâ saçuñ âşüftelerin
Kanı Ferhâd içe Şîrîn mi bile şerbetümüz
Mescid ü savma’ada kadrimüz olmasa ne var
Gel e mey-hâneye zâhid göresin hürmetümüz
Seg-i kûyuñ bize yâr olmadı emrüñ sımayup
N’idelüm pâdşehüm işlemedi devletümüz
Husrevâ meclisimüzden leb-i şîrînüñ içün
Gider agyâruñı telh eylemeyüp sohbetümüz
Ka’be kûyında Sücûdî_eylemezem gayra sücûd
Kaşı mihrâbınadur kıble hakı niyyetümüz
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf.1063)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MUÎDÎ | d. ? - ö. 1546 ile 1568-69 arasında | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÂİDÎ, Mektubî-zâde Mehmed Sâidî Çelebi | d. ? - ö. 1533 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | FAKÎRÎ | d. ? - ö. 1526 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MUÎDÎ | d. ? - ö. 1546 ile 1568-69 arasında | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SÂİDÎ, Mektubî-zâde Mehmed Sâidî Çelebi | d. ? - ö. 1533 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | FAKÎRÎ | d. ? - ö. 1526 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MUÎDÎ | d. ? - ö. 1546 ile 1568-69 arasında | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SÂİDÎ, Mektubî-zâde Mehmed Sâidî Çelebi | d. ? - ö. 1533 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | FAKÎRÎ | d. ? - ö. 1526 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MUÎDÎ | d. ? - ö. 1546 ile 1568-69 arasında | Meslek | Görüntüle |
11 | SÂİDÎ, Mektubî-zâde Mehmed Sâidî Çelebi | d. ? - ö. 1533 | Meslek | Görüntüle |
12 | FAKÎRÎ | d. ? - ö. 1526 | Meslek | Görüntüle |
13 | MUÎDÎ | d. ? - ö. 1546 ile 1568-69 arasında | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | SÂİDÎ, Mektubî-zâde Mehmed Sâidî Çelebi | d. ? - ö. 1533 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | FAKÎRÎ | d. ? - ö. 1526 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MUÎDÎ | d. ? - ö. 1546 ile 1568-69 arasında | Madde Adı | Görüntüle |
17 | SÂİDÎ, Mektubî-zâde Mehmed Sâidî Çelebi | d. ? - ö. 1533 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | FAKÎRÎ | d. ? - ö. 1526 | Madde Adı | Görüntüle |