TÂBÎ, Dervîş

(d. ?/? - ö. 1100/1688-89)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ahmed olup, aslen Afyon Karahisarlıdır. Doğum tarihi belli olmayan şair, önce Afyon’da bulunan Sultân Semâ’iyyü’d-Dîvânî dergâhına intisap ederek Mevleviliğe adım atmıştır. Daha sonra Mustafa Dede ve Seyyah Ebubekir Dede’ye hizmet etmiştir. Tâbî, Seyyah Ebubekir Dede’nin şiir ve inşadaki kudretine şu tarihi düşürmüştür:

Münâsibdür hilâfet Mustafâ’dan sonra Bû Bekre

Tâbî, Yusuf-ı Sîneçâk’ın talebelerinden Günâhî Dede, Şûrî Dede ve Gurbetî Dede gibi şairlerin arkasından gitmiş, dönemin önemli şairlerinden Hayalî Bey’in şiirlerine nazireler yazmıştır. Hayâlî Bey’e olan aşırı ilgisi dolayısıyla Vardar Yenicesi şairleri arasında sayılan Tâbî, 1100 / 1688-89’da vefat etmiştir.

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tâhir (2000). Osmanlı Müellifleri ve Ahmed Remzi Akyürek Miftâhu’l-Kütüb Ve Esâmî-i Müellifîn Fihristi. C.2. Ankara: Bizim Büro Basımevi.115-116.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 73-74.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.1. Ankara: Bizim Büro Yay. 125.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
Yayın Tarihi: 16.02.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler

 I

Yanalı âteş-i mihnetde dil-i sûzânum

Tutalı gökyüzini derd-i dil-i nâlânum

Sâki-i bezmün oluup dîde-i hûn-efşânum

Gussa-i derd ü gam-ı hecr olalı dermânum

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

II

Olalı cân u gönül âteş-i mihnetde kebâb

Câmlar dîdelerüm oldı ciğer hûnı şarâb

Şeb-i hecründe senün girmeyeli dideme hˇâb

Çeng olup kâmet-i hum-geşte-i vehm sîne rebâb

 Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 III

Hasret-i la’lün ile dîdelerüm hûn olalı

Fikr-i hattunla senün hâl-i diğer-gûn olalı

Künc-i fürkatde gönül hecr ile mahzun olalı

Leyl-i zülfün ümidi ile Mecnûn olalı

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 IV

Yakalı cân evine şu’le-i hicrân ile od

Âteş-i hasret ile sinemi yakdukaça çü ûd

Çihre-i çarhı siyâh eyleyeli dûd-ı kebûd

Bezm-i agyârda sen nâz ile kıldukça sürûd

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

 

 V

Cür’a-i câmını agyâr-ı denî nûş ideli

Çekeli sineni pehlûya der-âgûş ideli

C3am-ı hecrün içirüp Tâbî’yi bî-hûş ideli

Hâlet-i bâde-i aşkun beni medhûş ideli

Nâle ney göz yaşı mey oldı ciğer biryânum

Hâne-i dilde hayâlün olalı mihmânum

(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 73-74).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ali Ulaş Akalınd. 23 Ocak 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ASLI BACI, Münevver Tolund. 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HİNDÎ, HAMDÎ, Mahmûdd. 1513-14 - ö. Ağustos 1579’dan sonra ?Doğum YeriGörüntüle
4Ali Ulaş Akalınd. 23 Ocak 1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ASLI BACI, Münevver Tolund. 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HİNDÎ, HAMDÎ, Mahmûdd. 1513-14 - ö. Ağustos 1579’dan sonra ?Doğum YılıGörüntüle
7Ali Ulaş Akalınd. 23 Ocak 1980 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ASLI BACI, Münevver Tolund. 1935 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HİNDÎ, HAMDÎ, Mahmûdd. 1513-14 - ö. Ağustos 1579’dan sonra ?Ölüm YılıGörüntüle
10Ali Ulaş Akalınd. 23 Ocak 1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ASLI BACI, Münevver Tolund. 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HİNDÎ, HAMDÎ, Mahmûdd. 1513-14 - ö. Ağustos 1579’dan sonra ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Ali Ulaş Akalınd. 23 Ocak 1980 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ASLI BACI, Münevver Tolund. 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HİNDÎ, HAMDÎ, Mahmûdd. 1513-14 - ö. Ağustos 1579’dan sonra ?Madde AdıGörüntüle