Madde Detay
TAŞDEMİR, Ahılkelekli
(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı bilinmeyen âşık, tespit edilen tek şiirinde Taşdemir mahlasını kullanmıştır: “Çektiğin zulümler arşa dayandı/Yaradana müşkül halin ayandı/ Taşdemir eriyip odlara yandı/ Sen idin ellere han Ahılkelek /Çıktın elden gittin şan Ahılkelek”. Taşdemir’in hayatı hakkında bilgi yoktur. Ahılkelek köylerindeki Cavak-Terekeme boyundandır. 1830’da Edirne Anlaşması uyarınca Rus orduları Erzurum ve Kars’tan çekilince tespit edilen yeni devlet sınırlarına göre Rus bölgesinde kalan Ahılkelek için söylediği ağıt en fazla tanınmış eseridir (Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi 1998: 280). 1828 Türk Rus Savaşı’nı anlatan bu ağıt, Poskof ile Ardahan ve Çıldır’da bulunan cönk ve mecmualardan derlenmiştir. Bu ağıt, tarihî bir vesika değerinde olup o dönemde yaşanılanları yansıtması bakımından önemlidir.
Kaynakça
http://www.tbmm.gov.tr/kultursanat/yayinlar/yayin073/073_00_011.pdf [erişim tarihi 18.10.2014].
Kırzıoğlu, M. Fahreddin
(1966). “Ahıskalı 14 Şairimizden Birer Parça” Türk Kültürünü Araştırma
Enstitüsü Türk Kültürü Dergisi. Yıl IV. Eylül. 47: 1015-1016.
“Taşdemir,
Ahılkelekli” (1998). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 280.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIRYayın Tarihi: 03.12.2014Güncelleme Tarihi: 20.12.2021Eserlerinden Örnekler
Ahılkelek Ağıtı
Kanlı yaş dökerek söyleyim hâlin
Nic'oldu ulus'un haniya élin
Bozulmuş gülşenin néttin bülbülün
Bundan böyle oda yan Ahılkelek,
Geçiptir çırağın sön Ahılkelek...
Yardan ayırmışlar kalıp şivan'a
Gülü solmuş bülbül düşüp hicrana
Viranında baykuş kuruyor bina
Şimdi oldun tam viran Ahılkelek,
Ne zaman olursun şen Ahılkelek...
Çektiğin zulümler arşa dayandı
Yaradan'a müşkül hâlin ayandı(r)
TAŞDEMİR eriyip odlara yandı
Sen idin ellere han Ahılkelek,
Çıktın elden gittin can Ahılkelek (Kırzıoğlu 1966: 1015-1016)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 03.12.2014Güncelleme Tarihi: 20.12.2021Eserlerinden Örnekler
Ahılkelek Ağıtı
Kanlı yaş dökerek söyleyim hâlin
Nic'oldu ulus'un haniya élin
Bozulmuş gülşenin néttin bülbülün
Bundan böyle oda yan Ahılkelek,
Geçiptir çırağın sön Ahılkelek...
Yardan ayırmışlar kalıp şivan'a
Gülü solmuş bülbül düşüp hicrana
Viranında baykuş kuruyor bina
Şimdi oldun tam viran Ahılkelek,
Ne zaman olursun şen Ahılkelek...
Çektiğin zulümler arşa dayandı
Yaradan'a müşkül hâlin ayandı(r)
TAŞDEMİR eriyip odlara yandı
Sen idin ellere han Ahılkelek,
Çıktın elden gittin can Ahılkelek (Kırzıoğlu 1966: 1015-1016)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 20.12.2021Eserlerinden Örnekler
Ahılkelek Ağıtı
Kanlı yaş dökerek söyleyim hâlin
Nic'oldu ulus'un haniya élin
Bozulmuş gülşenin néttin bülbülün
Bundan böyle oda yan Ahılkelek,
Geçiptir çırağın sön Ahılkelek...
Yardan ayırmışlar kalıp şivan'a
Gülü solmuş bülbül düşüp hicrana
Viranında baykuş kuruyor bina
Şimdi oldun tam viran Ahılkelek,
Ne zaman olursun şen Ahılkelek...
Çektiğin zulümler arşa dayandı
Yaradan'a müşkül hâlin ayandı(r)
TAŞDEMİR eriyip odlara yandı
Sen idin ellere han Ahılkelek,
Çıktın elden gittin can Ahılkelek (Kırzıoğlu 1966: 1015-1016)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Ahılkelek Ağıtı
Kanlı yaş dökerek söyleyim hâlin
Nic'oldu ulus'un haniya élin
Bozulmuş gülşenin néttin bülbülün
Bundan böyle oda yan Ahılkelek,
Geçiptir çırağın sön Ahılkelek...
Yardan ayırmışlar kalıp şivan'a
Gülü solmuş bülbül düşüp hicrana
Viranında baykuş kuruyor bina
Şimdi oldun tam viran Ahılkelek,
Ne zaman olursun şen Ahılkelek...
Çektiğin zulümler arşa dayandı
Yaradan'a müşkül hâlin ayandı(r)
TAŞDEMİR eriyip odlara yandı
Sen idin ellere han Ahılkelek,
Çıktın elden gittin can Ahılkelek (Kırzıoğlu 1966: 1015-1016)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HASTA HASAN | d. 1800 - ö. 1866 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KENZÎ, Ahılkelekli | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SEFİL LADO, Vladimir Beruaşvili | d. 1877 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HASTA HASAN | d. 1800 - ö. 1866 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | KENZÎ, Ahılkelekli | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SEFİL LADO, Vladimir Beruaşvili | d. 1877 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | HASTA HASAN | d. 1800 - ö. 1866 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KENZÎ, Ahılkelekli | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | SEFİL LADO, Vladimir Beruaşvili | d. 1877 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | HASTA HASAN | d. 1800 - ö. 1866 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | KENZÎ, Ahılkelekli | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | SEFİL LADO, Vladimir Beruaşvili | d. 1877 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HASTA HASAN | d. 1800 - ö. 1866 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | KENZÎ, Ahılkelekli | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | SEFİL LADO, Vladimir Beruaşvili | d. 1877 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |