Mustafa Uçurum

(d. 10 Haziran 1973 / ö. -)
Şair, Yazar, Eğitimci
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tokat’ın Pazar ilçesine bağlı Erkilet köyünde dünyaya gelmiştir. Küçük yaşlarda babasının işi sebebiyle ailesiyle birlikte Sakarya’ya yerleşmiştir. İlkokulu Adapazarı Şehit Abdullah Ömür İlkokulu'nda, ortaokulu Adapazarı İmam Hatip Ortaokulu'nda okuyan Uçurum, lise öğrenimini ise Sakarya Fatih Endüstri Meslek Lisesi'nde tamamlamıştır. Ardından kazandığı Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden 1997'de mezun olmuştur. Lise yıllarında boş zamanlarını değerlendirmek için Sakarya Olay gazetesinde gönüllü muhabirlik yapmış ve ilerleyen zamanlarda da gazetede haber metinleri yazmaya başlamıştır. Öğretmenlik mesleğine 1998'de Niksar Yazıcık Ortaokulu'nda Türkçe öğretmeni olarak başlamıştır. 2001'de Tokat merkezde bulunan 18 Mart Ortaokulu'na tayini çıkmıştır. 17 yıldır bu okulda çalışan Uçurum, şu anda müdür yardımcısı olarak buradaki görevini sürdürmektedir. 1996 yılında üniversitedeyken arkadaşlarıyla birlikte Sivas'ta Martı dergisini (9 sayı) çıkarır. 2000 yılından itibaren yine yakın arkadaşlarıyla Yitik Düşler dergisini (42 sayı) çıkarmıştır. Daha sonra Tokat merkezli Polemik dergisini (12 sayı) yayına hazırlar. Bir dönem Tokat merkezli çıkan Tasfiye dergisinin 12 sayısında editörlük görevini üstlenir. Öte yandan yerel ve ulusal birçok gazetede köşe yazıları çıkan yazarın, kültür-sanat ağırlıklı yazıları Konya merkezli Hâkimiyet ve Memleket gazetelerinde ve ulusal ölçekli Milli Gazete'de yayımlanmıştır. Hâlen dijital yayın yapan kültür-sanat portalı Dünyabizim adlı internet sitesinde ve Milat gazetesinde köşe yazıları yazan Uçurum, Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Tokat Şube Başkanlığı görevini de sürdürmektedir.

Yazı çalışmalarına şiirle başlar, daha sonra deneme türünde eserler verir. Bunun yanında çocuklar için de şiirler, masallar, anı ve öyküler kalem alır. Uçurum, şairlik yeteneğinin Allah’tan geldiğini fakat geliştirmenin insanın kendi elinde olan bir yeti olduğu kanısındadır. Ne kadar şair varsa o kadar da şiirin tanımı olduğu düşüncesine hâkimdir. Şiiri; kelimelerle bir ruhu nakış nakış dokumak olarak tanımlar. Şiirlerinin ilk kaynağı olarak hep kendisini görür. Şiirinde yaşadıklarını, yaşayamadıklarını, istediklerini, isteyemediklerini dile getirir ve kendisini anlatırken aslında Türkiye’yi de anlatır (Ersever 2018). 1993’ten itibaren edebiyat/sanat dergilerinde yazıları yayımlanmaya başlayan Uçurum'un ilk şiiri, Çerağ dergisinin Nisan 1996 tarihli 11. sayısında "Sitemkâr Şiir" başlığıyla yayımlanır. İlk hikâyesi ise "Yağmura Yakalanmış Tren" adıyla 1999 yılında Hece dergisinin 52. sayısında çıkar. Şiir ve yazıları Çerağ, Tasfiye, Martı, Yitik Düşler, Polemik, Dergâh, Şiar, Yediiklim, Hece, Hece Öykü, Kırklar, Kum Yazıları, Düşçınarı, Yolcu, Sühan, Derkenar, Karabatak, İkindi Yağmuru, Aşkar, Türk Dili, İtibar, Temmuz gibi edebiyat dergilerinde yayımlanmıştır. Günümüzde de adı geçen bu dergilerde başta şiir, deneme olmak üzere çeşitli türlerde kaleme aldığı yazılarını yayımlamaktadır (Boz 2017: 508).

Şiir türünde olan ilk kitabı 2006'da Tenhalayın Kalbimi adıyla yayımlamıştır. Bireysel duyarlılığın öne çıktığı ilk kitabındaki şiirlerini yalnızlık teması etrafında yazmıştır. Şiirlerinde tenha kalmanın kendisini beslediği anlaşılan şair, bireyin yalnız da mutlu olabileceğini okura sezdirmek istemiştir. Uçurum'un ikinci şiir kitabı Dünyanın Telaşı ise 2013'te yayımlamıştır. Bu kitapta ilk kitabından farklı bir anlayışla toplumsal konulara ağırlık vermiştir. Bireyin ve toplumun nasıl mutlu olabileceğini ve insanın gelip geçici dünyanın telaşı içinde kendine yer/dayanak bulma azmini anlatmıştır. Uçurum, 2015 yılında üçüncü şiir kitabı Konuştukça Memleket ile okurunun karşısına çıkar. Bu kitaptaki şiirlerinde şair insanların, toplulukların dahası bütün dünyanın nasıl ortak bir paydada buluşup birleşebileceğini ve mutluluğa nasıl erişebileceğini didaktik bir tavırla dile getirir (Aslaner 2016). Deneme türünde de eser veren Uçurum'un bu türdeki ilk kitabı 2009'da Esmerliğime Bakma adıyla yayımlanır. Kitapta sıcak, samimi ve şiirsel bir edayla yazılmış 35 denemeye yer veren Uçurum, hayatı boyunca gezdiği, yaşadığı ve okuduğu şehirlerden bahsettiği bu yazılarda yaşadığı ve gördüğü durumları kendi duygu ve düşünce evreninde estetik bağlamda yorumlamıştır. Denemelerinde toplumsal değerleri, insanın karmaşık hâllerini, acı ve hüzünlerini anlatan yazar, özellikle insanımızın hayat karşısındaki çekingen duruşunu gözler önüne sermiştir. Deneme alanında bir diğer kitabı 2016 yılında Deneme Çekimi adıyla yayımlamıştır. Bu kitabın ardından 2018 yılında Şehirde Yeni Bir Rüzgâr yayımlayan Uçurum aynı yıl içeriğinde şairler ve onların şiirlerinden bahsettiği Şairin Aynası kitabıyla okuyucunun karşısına çıkmıştır.

Fedakâr Dost öykü kitabında, bir çocuğun hayatına yön veren dayısıyla yaşadığı maceralar anlatılmıştır. Aslında kitapta anlattığı yazarın kendi çocukluğu ve çocukluğunda başından geçen şeylerdir. Yazar unutumadığı kişileri ve anları çocuk edebiyatı bağlamında anı-öykü tarzında kalem almıştır.

Daha çok şair kimliğiyle öne çıkan ve kendisini edebiyat mahfillerinde böyle takdim eden Uçurum, şiirlerinde genellikle toplumsal konulara yer vermiştir. 'Faydalı olmayacak hiçbir şeyi yazmak istemem' diyerek eserlerini bu doğrultuda verdiğini vurgular. Yazar ve şairlerin yazdıklarının mutlaka bir faydayı içermesi gerektiğine inanan Uçurum, okuyucunun eseri okuduğu zaman ondan bir şeyler elde etmesini, öğrenmesini, kendisine pay çıkarması gerektiğini savunur. Günümüz yazar ve şairlerinin yaşamdaki olayları şiirlerine uyarlayarak toplumun sesi olmaları gerektiğini beyan etmiştir. Uçurum, şiirlerinde genellikle II. Yenicilerin etkisinde kalarak anlamı kapalı ve serbest şiirler yazmış, ancak anlayış olarak gelenekçi bir çizgide kendini konumlandırmıştır. Bu anlamda Uçurum, 1980 sonrası dönemde oluşan sosyal yapının bireyci etkilerinden uzak kalarak kendisini Necip Fazıl, Sezai Karakoç, İsmet Özel çizgisinde yetiştirmeye çalışmıştır. Edebiyat çevrelerinde 1970’lerde oluşan İslami duyarlılık ile sanatını, şiirini kurgulamıştır. Mehmet Akif İnan, Nuri Pakdil, Cahit Zarifoğlu gibi Edebiyat dergisi şairlerinin dünyaya baktığı pencereden bakarak onların şiir dilinden etkilenmiş, evrensel değerlerden ve İslami çizgiden ayrılmamıştır (Bal 2015).

Uçurum'un eserlerine dil ve üslup açısından yaklaşıldığında ise öncelikle şiirlerinde sıcak, samimi yer yer kapalı söyleyişler dikkati çeker. Sade ve anlaşır bir Türkçeyle şiirlerini oluşturmasına karşılık imaj ve imgelerle yüklü kullanımlara sıkça yer verir. Şiirlerinde başlangıçta lirik bir dile sahipken ikinci şiir kitabıyla birlikte lirik-epik arası bir dille şiirlerini oluşturmuş ve sesinde sürekli yükselen bir tını dikkati çekmiştir (Oral 2013).

Kaynakça

Aslaner, İbrahim (2016). “Konuştukça Memleket Üzerine”. Kültür Gündemi. 15 Mart. http://www.kulturgundemi.com/haberler/edebiyat/81/33 [erişim tarihi: 07.08.2018]

Bal, Ali (2015). “Mustafa Uçurum ile Konuştukça Memleket”. Aşkar. S. 36.

Boz, Duran (2013). Okuma Hikâyeleri. Ankara: Hangar Yayınları.

Boz, Duran (2017). Yazma Hikâyeleri. İstanbul: İz Yayınları.

Dalğıç, Meryem (2015). “Konuştukça Memleket Sesi Gür Şiirlerden Oluşuyor”. Dünyabizim. 6 Ağustos. https://www.dunyabizim.com/soylesi/konustukca-memleket-sesi-gur-siirlerden-olusuyor-h21226.html; [erişim tarihi: 13.08.2018]

Ersever, Yasemin (2018). “Tokat’ın Şairi Mustafa Uçurum ile Söyleşi”. Tokat Haber. 11 Mayıs. http://www.tokathaber.com.tr/tokat-in-sairi-mustafa-ucurum-ile-soylesi/12921/ [erişim tarihi: 05.08.2018]

Oral, Mustafa (2013). “Taşralı şairin Dünya Telaşı”. Risale Haber. 3 Eylül. https://www.risalehaber.com/tasrali-sairin-dunya-telasi-15169yy.htm [erişim tarihi: 10.08.2018]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. YAŞAR ŞİMŞEK
Yayın Tarihi: 08.02.2019
Güncelleme Tarihi: 21.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Tenhalayın Kalbimiİlk Kitap Yayınları / İstanbul2006Şiir
Esmerliğime BakmaSütun Yayınları / İstanbul2009Deneme
Dünya TelaşıSütun Yayınları / İstanbul2013Şiir
Fedakâr DostKayalıpark Yayınları / İstanbul2013Hikâye
Çocuklar Çocukluğunu BilsinHepsi Çocuk Yayınları / İstanbul2014Şiir
Konuştukça MemleketOkur Kitaplığı Yayınları / İstanbul2015Şiir
Deneme ÇekimiMGV Yayınları / Ankara2016Deneme
Irmaklarla Büyüyen ÇocukKayalıpark Yayınları / İstanbul2017Hatıra
Kalbime Takılan UçurtmaMGV Yayınları / Ankara2017Hikâye
Şehirde Yeni Bir RüzgârAz Kitap Yayınevi / İstanbul2018Deneme
Şairin AynasıÇıra Yayınları / İstanbul2018Deneme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜSEYİN CEYLANd. 1921 - ö. 1976Doğum YeriGörüntüle
2NURETTİN SEYFİ (ALİ BABA), Ali Verimd. 1882 - ö. 1942Doğum YeriGörüntüle
3İSKÂNÎ, Kazım Çuhadard. 1927 - ö. 1976Doğum YeriGörüntüle
4MUSA, Musa Kayad. 1973 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Tuna Kiremitçid. 1973 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hande Gündüzd. 1973 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Hatice Dökmend. 27 Ağustos 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Cavit Orhan Tütengild. 17 Ocak 1921 - ö. 7 Aralık 1979MeslekGörüntüle
9Nalan Barbarosoğlud. 6 Ocak 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Hüseyin Güneyd. 1945 - ö. 17 Ocak 2019Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Dilek Karagülled. 13 Ekim 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Fikret Terzid. 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13NA'TÎ, Defterdar Hüseyin Paşa-zâde Mustafa Na'tî Beyd. ? - ö. 1718-19Madde AdıGörüntüle
14Mustafa Kaya Akozand. 01 Ocak 1963 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15CEBBAR-ZÂDE EDİP, Mustafa Edipd. 1859 - ö. 1925Madde AdıGörüntüle