Madde Detay

Çorum’da dünyaya geldi. İlkokulu Çorum’da, ortaöğrenimini İzmit’te ve İstanbul Kabataş Erkek Lisesi'nde tamamladı (1944). Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi'nde yükseköğrenime başlayan Sermet Sami Uysal, bu öğrenimini yarıda bırakarak askerlik görevini yerine getirdi ve askerlik sonrasında İstanbul Üniversitesi Fransız Filolojisinde (1948-1950) iki yıl okuduktan sonra aynı üniversitenin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne geçti. Bölümü 1954’te birincilikle bitirdi. 1954-1959 yılları arasında Kuleli Askeri Lisesi'nde edebiyat öğretmenliği ve 1956-1963 yılları arasında Galatasaray Lisesi'nde müdür yardımcılığı ve edebiyat öğretmenliği yaptı. 1963-1965 yılları arasında Brüksel Üniversitesi'nde, 1965-1970 yılları arasında Paris Üniversitesi'nde Türk Dili ve Edebiyatı okutmanlığı yaptı. Paris Üniversitesi Fonetik Enstitüsü’nden “pekiyi” derece ile mezun olan Uysal, doktorasını "Fransızcadan Türkçeye Gelen Sözcüklerle İlgili İncelemeler ve Bu Konuda Sözlük (“Recherches sur les emprunts lexicaux du turc au français”, Paris, 1969)" adlı tezi ile 1969’da Sorbonne Üniversitesi'nde tamamladı.

1970 başında Avrupa’dan yurda dönen Uysal, İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Okulu Türkçe Bölümü Başkanlığını, emekli oluncaya kadar sürdürdü (1970-1990). 1970-1980 yılları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi'nde on yıl boyunca Fransızca okutmanlığı yaptı. Çapa Tıp Fakültesi’nde de beş yıl süreyle Türkçe Anlatım Yöntemleri dersleri verdi (1978-1983). Türk edebiyat tarihine önemli eserler kazandıran Servet Sami Uysal, 30 Mart 2016 tarihinde böbrek ve kalp yetmezliği şikâyetiyle kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Mezarı, Feriköy Mezarlığındaki aile kabristanındadır.

Edebiyat dünyasına küçük yaşlarda şiir yazarak giren Servet Sami Uysal, on beş yaşında yazdığı ilk hikâyesini Türk Yolu gazetesinde yayımlar. Cumhuriyet, Vatan, Yeni İstanbul, Akşam, Ulus gibi gazetelerde ve Varlık, Türk Düşüncesi, Cep Dergisi, Ayda Bir, Ses, Hayat, İstanbul gibi dergilerde inceleme, deneme, anı, sohbet, şiir ve hikâye türündeki eserlerinin yanı sıra röportaj ve çevirilerini de yayımlar. Aşk Her Şeyin Üstünde adlı romanını 1954’te Cumhuriyet Gazetesi'nde tefrika eder. Servet Sami Uysal’ın radyofonik oyunları Ankara ve İstanbul Radyolarında oynandığı gibi Ionesco ve Camoletti’den çevirdiği çeşitli oyunlar da başta Devlet ve Şehir Tiyatroları olmak üzere özel tiyatrolarca sahnelenmiştir. Ayrıca 1966’da Necati Cumalı’nın Nalınlar adlı eserini Les Sabots adıyla Fransızcaya çevirmiş ve bu çeviri Chaillot Sarayı Tiyatrosu’ndaki “Okuma Seansı”nda oynanmak üzere kabul edilmiştir. Yine 1967’de Necati Cumalı’nın Derya Gülü adlı oyununu La Rose de la Mer adıyla Fransızcaya çevirmiştir.

Sermet Sami Uysal, daha çok Abdülhak Şinasi Hisar ve özellikle de Yahya Kemal üzerine yaptığı çeşitli çalışmalarla ve ayrıca yabancılara Türkçe öğretmek için hazırladığı, İstanbul Üniversitesi’nde uzun yıllar ders kitabı olarak okutulan eserleri ile tanınır. Türk öğrencileri için hazırladığı ve İstanbul Tıp Fakültesi'nce yayımlanan Türkçe Anlatım Yöntemleri, yine uzun yıllar bu fakültede ders kitabı olarak okutulmuştur.