VAHYÎ, Açuk Kadıoğlu Mustafâ Vahyî Efendi

(d. ?/? - ö. 958/1542)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa olup Açuk Kadıoğlu lakabıyla tanındı. Manastır'da doğdu. Hasân Çelebi ve Beyânî, şairin, Hâverî İlmî Efendi’nin yeğeni olduğunu söylemesine karşın, diğer kaynaklar kardeşi olduğu konusunda birleşirler. Öğrenimini tamamladıktan sonra Kesriyye kadısı oldu. Âşık Çelebi’ye göre, önceleri iyi ahlakıyla tanınmasına rağmen, kadı olduğunda bu makamdan ötürü bencilleşip kibir sahibi olmuş, anlaşmazlık yaşadığı arkadaşlarına karşı öfke ve nefretle hareket etmiştir. Aldığı bu âhlardan olsa gerek evinde çıkan bir yangında şiirleri yok olmuştur. Yangının üzüntüsüne dayanamamış 958/1542 tarihinde kadılık yaptığı Kesriyye'de vefat etmiştir.

Çağdaşı şairler arasında yeteneği ile ön plana çıkmıştır. Tezkire yazarları şiirlerinin çoğunu güzel bulsalar da inşası çok başarılı değildir.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Eyduran Sungurhan, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ.Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 09.09.2013]

Eyduran Sungurhan, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Tenkitli Metin). Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html[erişim tarihi: 09.09.2013]

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 

Kurnaz, Cemal-Mustafa Tatcı (hzl.). (2001). Tuhfe-i Nâilî, Mehmet Nail Tuman. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. TUNCAY BÜLBÜL
Yayın Tarihi: 15.09.2013
Güncelleme Tarihi: 28.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Eyledi rûz-ı şitâda bezmi gülşen çerçeve

Gül gül oldı aks-i tâb-ı câm-ı mülden çerçeve

Hâne hâne oldı kim seyr ide diyü şâh anı

Nat’-ı şatranca müşâbih yapdı revzen çerçeve

Bâd-ı âh-ı serd-i düşmenden şitâlar kopdı kim

Revzen-i çeşm-i sepîde eyledüm ben çerçeve

Niçe yirden şekl-i hışt-ı kasr-ı dil-ber arz ider

Câm-ı mihr ü mehden olsa n’ola rûşen çerçeve

Câm-ı çeşmün revzen-i cisme münâsib düşdi kim

Cân u dil uryân ister hâne-i ten çerçeve

Penbe urma dâg-ı cisme bî-huzûr olur gönül

Eylemez çün revzenine ehl-i külhen çerçeve

Oldı taksîmât-ı reyhâna müşâbih şimdiden

Vahyiyâ vakt-i şitâda itdi gülşen çerçeve 

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 557.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Aka Gündüzd. 1885 - ö. 7 Kasım 1958Doğum YeriGörüntüle
2SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddînd. 1705 - ö. 27.12.1782Doğum YeriGörüntüle
3HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
4Aka Gündüzd. 1885 - ö. 7 Kasım 1958Doğum YılıGörüntüle
5SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddînd. 1705 - ö. 27.12.1782Doğum YılıGörüntüle
6HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
7Aka Gündüzd. 1885 - ö. 7 Kasım 1958Ölüm YılıGörüntüle
8SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddînd. 1705 - ö. 27.12.1782Ölüm YılıGörüntüle
9HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Ölüm YılıGörüntüle
10Aka Gündüzd. 1885 - ö. 7 Kasım 1958MeslekGörüntüle
11SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddînd. 1705 - ö. 27.12.1782MeslekGörüntüle
12HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915MeslekGörüntüle
13Aka Gündüzd. 1885 - ö. 7 Kasım 1958Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddînd. 1705 - ö. 27.12.1782Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Aka Gündüzd. 1885 - ö. 7 Kasım 1958Madde AdıGörüntüle
17SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddînd. 1705 - ö. 27.12.1782Madde AdıGörüntüle
18HÂFIZ HAKKI PAŞA, Vicdânî, Manastırlıd. 1879 - ö. 1915Madde AdıGörüntüle