YAHYA BEY DİLGEM

(d. ?/? - ö. ?/1838/1840)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Doğum tarihi net olarak bilinmemektedir. 18. yüzyılın ikinci yarısı ile 19. yüzyılın birinci yarısında Azerbaycan’da Şamhor vilayetinin (şimdiki Şemkir ilinin) Deller Cırdahan köyünde yaşamıştır. Rivayete göre 1838 veya 1840 yıllarında vefat etmiştir.

Şiir yazmaya 15 yaşlarındayken başlamıştır. Azerbaycan âşık şiirinin önemli temsilcilerindendir. Şiirlerinde alışılmışa binaen aşk, tabiat, sevgili, sevgilinin vefasızlığı, feleğin cevri gibi konulara ağırlık vermekle birlikte, toplumsal meselelere de değinmiştir. Dil ve üslubu oldukça sade ve akıcı olan şair, edebî sanatları başarıyla kullanmış, fakat şiirlerinde genellikle karamsar bir tablo çizmiştir. Koşma ve koçaklamaları dışında atışmaları ile de tanınan Dilgem’in kendi hayatı çevresinde şekillenen bir de halk hikâyesi mevcuttur.

 

Kaynakça

Ahundov, Ehliman, İsrafil Abbaslı, Hüseyin İsmayılov (hzl.) (2005). Azerbaycan Aşıg Şerinden Seçmeler. C. 1. Bakı: Şerg-Gerb Neşriyyatı. 

Ahundov, Ehliman (1983). Azerbaycan Aşıgları ve El Şairleri. Bakı: Elm Neşriyyatı. 

http://azerbaycanedebiyati.com/index.php/sayfa/detay/dilgem_ [erişim tarihi: 20.11.2014].

Muhtaroğlu, Vilayet (hzl.) (1993). “Yahya Bey Dilgem”, Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. Azerbaycan Türk Edebiyatı. C. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yay. 370-372.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. PARVANA BAYRAM
Yayın Tarihi: 31.01.2015
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Zineti nezgizden ter benövşeden

Al yaşıl geyinib şad olan dağlar

Ruhu tezeleyir gülab suları

Dehanları şirin dad olan dağlar

 

Gerenfil şegayig lale taze ter

Baharın gülleri onu al bezer

Kara gelsin süsen sünbül serbeser

Bülbülü güllerden yad olan dağlar

 

Gızılcadı soyug bulag yaylağı

Bereleri şahin şahbaz oylağı

Ab-ı heyat kövser gözeller sağı

Canlara mötedil bad olan dağlar

 

Bir yanda yaylardı Keçili, Deller

Bir yanda yurd salır o ağır eller

Açılıb nesteren gırmızı güller

Lalezar türfeli ad olan dağlar

Ahundov, Ehliman, İsrafil Abbaslı, Hüseyin İsmayılov (hzl.) (2005). Azerbaycan Aşıg Şerinden Seçmeler. C. 1. Bakı: Şerg-Gerb Neşriyyatı. 244.

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HABÎBÎ, Acem Habîbî, Habîbî-i Azerbaycânî, Habîbî-i Bergüşâdî, Habîbî Çelebid. _? - ö. 1512-1520 arasında ?Doğum YeriGörüntüle
2VELİ/MİSKİNLİ VELİ/MİSKİN VELİ, Veli Alioğlu Bayramovd. 1894 - ö. 22.12.1995Doğum YeriGörüntüle
3HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HABÎBÎ, Acem Habîbî, Habîbî-i Azerbaycânî, Habîbî-i Bergüşâdî, Habîbî Çelebid. _? - ö. 1512-1520 arasında ?Doğum YılıGörüntüle
5VELİ/MİSKİNLİ VELİ/MİSKİN VELİ, Veli Alioğlu Bayramovd. 1894 - ö. 22.12.1995Doğum YılıGörüntüle
6HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HABÎBÎ, Acem Habîbî, Habîbî-i Azerbaycânî, Habîbî-i Bergüşâdî, Habîbî Çelebid. _? - ö. 1512-1520 arasında ?Ölüm YılıGörüntüle
8VELİ/MİSKİNLİ VELİ/MİSKİN VELİ, Veli Alioğlu Bayramovd. 1894 - ö. 22.12.1995Ölüm YılıGörüntüle
9HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HABÎBÎ, Acem Habîbî, Habîbî-i Azerbaycânî, Habîbî-i Bergüşâdî, Habîbî Çelebid. _? - ö. 1512-1520 arasında ?MeslekGörüntüle
11VELİ/MİSKİNLİ VELİ/MİSKİN VELİ, Veli Alioğlu Bayramovd. 1894 - ö. 22.12.1995MeslekGörüntüle
12HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HABÎBÎ, Acem Habîbî, Habîbî-i Azerbaycânî, Habîbî-i Bergüşâdî, Habîbî Çelebid. _? - ö. 1512-1520 arasında ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VELİ/MİSKİNLİ VELİ/MİSKİN VELİ, Veli Alioğlu Bayramovd. 1894 - ö. 22.12.1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HABÎBÎ, Acem Habîbî, Habîbî-i Azerbaycânî, Habîbî-i Bergüşâdî, Habîbî Çelebid. _? - ö. 1512-1520 arasında ?Madde AdıGörüntüle
17VELİ/MİSKİNLİ VELİ/MİSKİN VELİ, Veli Alioğlu Bayramovd. 1894 - ö. 22.12.1995Madde AdıGörüntüle
18HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?Madde AdıGörüntüle