YAHYA BEY DİLGEM

(d. ?/? - ö. ?/1838/1840)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Doğum tarihi net olarak bilinmemektedir. 18. yüzyılın ikinci yarısı ile 19. yüzyılın birinci yarısında Azerbaycan’da Şamhor vilayetinin (şimdiki Şemkir ilinin) Deller Cırdahan köyünde yaşamıştır. Rivayete göre 1838 veya 1840 yıllarında vefat etmiştir.

Şiir yazmaya 15 yaşlarındayken başlamıştır. Azerbaycan âşık şiirinin önemli temsilcilerindendir. Şiirlerinde alışılmışa binaen aşk, tabiat, sevgili, sevgilinin vefasızlığı, feleğin cevri gibi konulara ağırlık vermekle birlikte, toplumsal meselelere de değinmiştir. Dil ve üslubu oldukça sade ve akıcı olan şair, edebî sanatları başarıyla kullanmış, fakat şiirlerinde genellikle karamsar bir tablo çizmiştir. Koşma ve koçaklamaları dışında atışmaları ile de tanınan Dilgem’in kendi hayatı çevresinde şekillenen bir de halk hikâyesi mevcuttur.

 

Kaynakça

Ahundov, Ehliman, İsrafil Abbaslı, Hüseyin İsmayılov (hzl.) (2005). Azerbaycan Aşıg Şerinden Seçmeler. C. 1. Bakı: Şerg-Gerb Neşriyyatı. 

Ahundov, Ehliman (1983). Azerbaycan Aşıgları ve El Şairleri. Bakı: Elm Neşriyyatı. 

http://azerbaycanedebiyati.com/index.php/sayfa/detay/dilgem_ [erişim tarihi: 20.11.2014].

Muhtaroğlu, Vilayet (hzl.) (1993). “Yahya Bey Dilgem”, Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. Azerbaycan Türk Edebiyatı. C. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yay. 370-372.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. PARVANA BAYRAM
Yayın Tarihi: 31.01.2015
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Zineti nezgizden ter benövşeden

Al yaşıl geyinib şad olan dağlar

Ruhu tezeleyir gülab suları

Dehanları şirin dad olan dağlar

 

Gerenfil şegayig lale taze ter

Baharın gülleri onu al bezer

Kara gelsin süsen sünbül serbeser

Bülbülü güllerden yad olan dağlar

 

Gızılcadı soyug bulag yaylağı

Bereleri şahin şahbaz oylağı

Ab-ı heyat kövser gözeller sağı

Canlara mötedil bad olan dağlar

 

Bir yanda yaylardı Keçili, Deller

Bir yanda yurd salır o ağır eller

Açılıb nesteren gırmızı güller

Lalezar türfeli ad olan dağlar

Ahundov, Ehliman, İsrafil Abbaslı, Hüseyin İsmayılov (hzl.) (2005). Azerbaycan Aşıg Şerinden Seçmeler. C. 1. Bakı: Şerg-Gerb Neşriyyatı. 244.

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEYİD EBU'L KÂSIM NEBÂTÎ, Hançoban, Hançobanî, Mecnûn, Mecnûnşâhd. 1800 - ö. 1860/1873?Doğum YeriGörüntüle
2VAKIF MECİDOĞLU CAFEROVd. 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZAKİR USUFLUd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SEYİD EBU'L KÂSIM NEBÂTÎ, Hançoban, Hançobanî, Mecnûn, Mecnûnşâhd. 1800 - ö. 1860/1873?Doğum YılıGörüntüle
5VAKIF MECİDOĞLU CAFEROVd. 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZAKİR USUFLUd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SEYİD EBU'L KÂSIM NEBÂTÎ, Hançoban, Hançobanî, Mecnûn, Mecnûnşâhd. 1800 - ö. 1860/1873?Ölüm YılıGörüntüle
8VAKIF MECİDOĞLU CAFEROVd. 1940 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ZAKİR USUFLUd. 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10SEYİD EBU'L KÂSIM NEBÂTÎ, Hançoban, Hançobanî, Mecnûn, Mecnûnşâhd. 1800 - ö. 1860/1873?MeslekGörüntüle
11VAKIF MECİDOĞLU CAFEROVd. 1940 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ZAKİR USUFLUd. 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SEYİD EBU'L KÂSIM NEBÂTÎ, Hançoban, Hançobanî, Mecnûn, Mecnûnşâhd. 1800 - ö. 1860/1873?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VAKIF MECİDOĞLU CAFEROVd. 1940 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZAKİR USUFLUd. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SEYİD EBU'L KÂSIM NEBÂTÎ, Hançoban, Hançobanî, Mecnûn, Mecnûnşâhd. 1800 - ö. 1860/1873?Madde AdıGörüntüle
17VAKIF MECİDOĞLU CAFEROVd. 1940 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ZAKİR USUFLUd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle