Madde Detay
YEŞİLOĞLU/DURSUN, Mehmet Dursun Yeşiloğlu
(d. 01.01.1959 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mehmet Dursun Yeşiloğlu olan âşık 1 Ocak 1959 tarihinde doğmuştur. Doğum yeri Osmaniye’nin Düziçi ilçesinin Kurtlar Mahallesi’dir. Dursun Yeşiloğlu, Düziçi’nin en köklü, en kalabalık ailelerinden birine mensuptur. “Yeşiller” olarak bilinen dedelerinin yöreye geçmişte Halep'ten geldikleri söylenmektedir. Ailesi, Halep'ten Düldül dağının eteklerindeki Yeşildere köyüne yerleşmiştir. Soyadı olan "Yeşiloğlu" da bu köyün adından gelmektedir. Daha sonra Yeşildere köyünden Kurtlar mahallesine yerleşmişlerdir. Kurtlar mahallesi eskiden Haruniye'ye bağlıyken şimdi Kurtbeyoğlu olarak bilinmektedir. Dursun Yeşiloğlu, ilkokulu Düziçi’ndeki 28 Mart İlkokulu'nda, ortaokulu ise şimdiki hükümet konağının olduğu Düziçi Ortaokulu’nda okumuştur. Lise öğrenimini Düziçi Anadolu Öğretmen Lisesi’nde tamamlamıştır. Öğrencilik yıllarında başarılı bir öğrenci olan âşık, yaşadığı hastalıklardan dolayı okumaya devam edememiştir. Dursun Yeşiloğlu, askere gidene kadar çiftçilik ve hayvancılık ile uğraşmıştır (Öner 1999: 4-6).
Askerlik görevi için 1979 yılında İstanbul'a giden âşık, rahatsızlığından dolayı askerliği yarıda bırakmak zorunda kalmıştır. Âşık, sanatı ve eserleri üzerinde büyük etkisi olan eşiyle 1983’te evlenmiştir. 1987 yılında Düziçi Belediyesi’nde muhasebeci olarak işe başlamış, yaklaşık iki buçuk yıl bu işte çalıştıktan sonra 1992 yılında Düziçi FM’de radyo sunucusu olarak görev almıştır. 2000 yılında Düziçi FM’den Mega FM’e geçmiş burada da 2008 yılına kadar radyo sunuculuğu yapmıştır. 2008 yılından bu yana ise Düziçi Belediyesi’nde ilan memuru olarak çalışmaktadır. (Karakaş 2016: 360-367). Âşık Yenice Haruniye mahallesinde ikamet etmektedir. Âşığın altısı kız, biri erkek olmak üzere yedi kardeşi vardır. Ayrıca iki kardeşi de vefat etmiştir. Babasının ikinci evliliğinden ise beş üvey kardeşi vardır (Öner 1999: 4-6).
Âşık Dursun Yeşiloğlu, badeli âşıklardandır. Rüyasında gördüğü pir (Karacaoğlan) elinden bade içerek şiir söylemeye başlamıştır. Bade içtiği gece aklında kalan dörtlük şu şekildedir: "Bir gece rüyamda gördüm/Sana döndüm Karacaoğlan/Bana dolu, bade sundun/Sana döndüm Karacaoğlan". Âşık, usta-çırak ilişkisi içerisinde yetişmemiştir. Âşıklığı ve saz çalmayı çevresindeki âşıklara, saz çalanlara bakarak, usta âşıkları dinleyerek öğrenmiştir. Şiirlerinde önceleri “Yeşiloğlu” ve “Dursun” mahlaslarını kullanan âşık, daha sonra Dursun mahlasında karar kılmıştır (Öner 1999: 5-6).
Usta-çırak ilişkisi içerisinde yetişmeyen Âşık Dursun Yeşiloğlu, çevresindeki âşıklardan etkilenerek sanatını biçimlendirmiştir. Dursun Yeşiloğlu’nun etkilendiği âşıklar arasında; yörede kınacılık ve hikâyecilik geleneğini sürdürmüş olan Âşık Köroğlu, Âşık Mulla, Mehmet Ova; saz ve sözde ise Osman İper, Gül Ahmet, Hacı Karakılçık ve Feymani yer alır. Ayrıca sanatının oluşumunda Karacaoğlan geleneğinin de önemi büyüktür. Âşık, eserlerini; radyo-televizyon programları, âşık kahvehaneleri gibi kültür ortamlarında icra etmektedir. Kahvehanelerde çalıp söylemenin, Kars yöresindeki gibi olmasa da, Osmaniye yöresinde de yaygın olduğunu ve kış gecelerinde âşık arkadaşlarıyla toplanarak çalıp söylediklerini belirtmektedir. Bunların dışında yörede; Altın Saz Etkinlikleri, Karacaoğlan Etkinlikleri, 28 Mart Düziçi’nin Kurtuluşu Etkinlikleri, Feymani Şenlikleri gibi toplantılarda da eserlerini icra etmiştir (Karakaş 2016: 363-366).
Dursun Yeşiloğlu, 1978 yılında Stüdyo 78’de bir kaset doldurmuş; fakat satışları istediği gibi olmamış, stüdyoya olan borcunu dahi ödeyememiştir. Şu anda kendisine ait kasetleri vardır ama henüz piyasaya sürülmemiştir. Âşık Dursun, eserlerini Karacaoğlan makamıyla okumaktadır. Yörede özellikle ağıt ve Karacaoğlan makamının kullanıldığını, bozlak makamının ise çok fazla tercih edilmediğini belirtmektedir. Radyo programcılığının ve âşıklığının etkisiyle yörede hemen herkes tarafından tanınan Âşık Dursun Yeşiloğlu, halk kültürü ile ilgili birçok çalışmada yer almıştır. Üniversitelerde lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde yapılan halk kültürü ile ilgili tez çalışmalarına kılavuz ve kaynak kişi olarak birçok kez katkı sağlamıştır (Karakaş 2016: 366-367).
Kaynakça
Karakaş, Ayhan (2016). "Çukurovalı Bir Âşık: Dursun Yeşiloğlu". 21. Uluslararası Türk Kültürü Sempozyumu. Üsküp: Fark Dijital ve Ofset Yay. 355-369.
Öner, Mehmet (1999). Âşık Dursun Yeşiloğlu (Hayatı ve Şiirleri). Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. AYHAN KARAKAŞYayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.01.2019Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÖMER KOCA | d. 1936 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlu | d. 1928 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | DERTLİ METİN, Seyfi Metin | d. 1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÖMER KOCA | d. 1936 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlu | d. 1928 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | DERTLİ METİN, Seyfi Metin | d. 1948 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÖMER KOCA | d. 1936 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlu | d. 1928 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | DERTLİ METİN, Seyfi Metin | d. 1948 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | ÖMER KOCA | d. 1936 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlu | d. 1928 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | DERTLİ METİN, Seyfi Metin | d. 1948 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ÖMER KOCA | d. 1936 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlu | d. 1928 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | DERTLİ METİN, Seyfi Metin | d. 1948 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |