Madde Detay

İstanbul Tophane’de dedesinin aşçı dükkânının üzerindeki bir odada dünyaya geldi. Yedi kardeşiyle birlikte Tophane’de ve İstanbul’un başka mahallelerinde uçsuz bucaksız bir çocukluk yaşadı. Mahallelerindeki halk kütüphanesinden aldığı ödünç kitaplar çocukluğuna ve gelişmesine sunulan en büyük armağanlardı. Halk kütüphanesinin bu özel servisi sayesinde neredeyse tüm Doğu ve Batı masallarıyla pek çok romanı erken yaşta okudu. Çocuk denecek yaşta hayata atıldı. Ortaokulda ve lisede okurken Eminönü’nün, Karaköy’ün, Taksim’in caddelerinde, meydanlarında sokak satıcılığı yaptı. Çocukluğunun bu çok özel günlerinin ardından Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde hukuk okudu. 28 Şubat sürecinde insan haklarıyla ilgili bazı davalarda savunmanlık yaptı (Uçan At 2018: 72). Kent çocukları için fantastik türde yazılmış masal kitabı Karanfilli Dev Amca ile Gökyüzü Yayınları’nın 1988 Çocuk Edebiyatı Ödülü’nü kazandı. 16 sayfalık Kardan Adam Ağladı hikâyesiyle çocuk edebiyatına katkı sundu. Sokaklar Açmak ve Ankara İç Savaşında Üç Hainin Portresi adlı şiir kitaplarını yazdı. Meryem, Rumeysa, Muhammed İsmail, Safiye, Mâriye ve Sârâ adlarında altı çocuğuyla birlikte İstanbul’da yaşamaktadır (Şengül 2019).

Ahmethan Yılmaz, 1980’li yıllarda çocuk edebiyatına katkı sunan bir yazar olarak kendini tanıtır. Kent çocukları için yeni masallar anlatmayı ve yazmayı seven Yılmaz’ın 1988'de yayımladığı Karanfilli Dev Amca kitabı, yaşadığımız dünyanın her geçen gün yok olan güzelliklerini okura hatırlatır. Bu eser çocuklara doğayı sevmeyi, yeşili korumayı, dünyadaki diğer canlılara sevgiyle yaklaşmayı, etrafımızdaki güzellikleri fark etmeyi ve her şeyin maddiyattan ibaret olmadığını gösteren altı hikâyeden oluşur. Ahmethan Yılmaz, fantastik üslubuyla çocukların çevrelerine, doğaya, canlılara karşı farkındalıklarını artırmayı, onların estetik beğeni düzeylerini yükseltmeyi hedefler. Bu kitabı ona Gökyüzü Yayınları’nın 1988 Çocuk Edebiyatı Ödülü’nü kazandırır. 1991'de yayımlanan 16 sayfalık Kardan Adam Ağladı adlı kitabında kibritçi kızdan dolayı üzülüp eriyen bir kardan adamın hüzünlü hikâyesini şiir-masal formatında anlatır.

Ahmethan Yılmaz, şiire on beş yaşında başlar. İlk şiirini yirmi bir yaşında Albatros dergisinde yayımlar. Görsel şiirin olanaklarından istifade ettiği Ankara İç Savaşında Üç Hainin Portresi (2001) ve Neo-Epik Şiir’e kapı aralayan Sokaklar Açmak (2011) adlı iki kitap yayımlar. Şiirinde özgün bir tarz yakalayan Ahmethan Yılmaz; Sezai Karakoç, Ece Ayhan, Turgut Uyar gibi İkinci Yeni şâirlerinden etkilenir. Modern epik şiirin bilinçli şâiri olan Yılmaz, siyasi şiirinin benzeştiği Hakan Arslanbenzer’in Neo-Epik Şiir anlayışını haklı ve kendine yakın görür (Şengül 2015). Hakan Arslanbenzer, modern siyasetbilim kavramlarıyla tanımlamak gerekirse, onu muhafazakâr türde bir anarşist olarak görür (Arslanbenzer 2013:44). Yılmaz, muhafazakâr bir şâir olarak Müslümanlara zulmeden Amerika’ya laf çatar, fakat modern bir şair olarak da tüm zalimlere meydan okur. Anarşizm, sağlıklı düzenin karşısındadır. Ahmethan Yılmaz ise aksine bozuk düzeni eleştirdiğinden anarşizm kelimesi tam olarak şahsına uymaz. Neo-Epik şiir gözüyle bakıldığında onu zalimlere karşı halkının yanında duran onurlu bir kahraman olarak görmek gerekir. Yılmaz’ın şiirinde sisteme ve dünyaya yönelik tepki vardır. O, yaşamın içindeki saflığı ortaya çıkarmak maksadıyla direniş gösterir. Politik sesli şiiri, Yılmaz’ı dramatize yoluyla gerçeklik ve hak arayışına yönlendirir (Üstübal 2010: 173). Şiirinin teknik özellikleri bakımından Ankara İç Savaşında Üç Hainin Portresi adlı kitabındakiler başta olmak üzere görsel şiirin imkânlarından yararlanır. Epik ve politik ögeler dizgeyi bozma yöntemiyle iç içe geçerek görsel epik şiir formuna ulaşır. Büyük harf kullanımı onun şiirinde görselliği destekleyen başka unsurlardır. Yılmaz’ın şiirinde bayağı slogan yoktur. Siyaset ve şiir, teknik olarak kuvvetli bir bağla birbirine bağlanır. Son yılların güçlü şâirlerinden Ahmethan Yılmaz, etki üzerine kurulu, ibareleri okuyucu zihnini anlık yönlendirmelerle bir yerden alıp başka bir yere taşıyan güçlü bir şiire sahiptir. Somut şiire yakınlığı bundan ibarettir. Sözün tartımı veya müziksel ifade sırasının kotarılması şiirini etkili kılar. Okunmaya, üstelik yorumlanarak okunmaya son derece elverişli bir şiiri olmasına rağmen bu şiir teatrallik zaafına da uzaktır. Bu da sözün onda şeffaflaşmamasına yol açar. Oysa şiir, özellikle epik şiir sözün yer yer şeffaflaşmasını, şiir sözü olmanın ötesine geçmesini de beraberinde getirir (Arslanbenzer 2007:130).