Madde Detay

1034/1624-25’te Bolu’da doğdu. Asıl adı Ahmed’dir. Kadı Abdülgânî Efendi’nin oğludur. (Özcan, 1989: 572, Kurnaz 2001: 288). Öğrenimini, İstanbul’da tamamladıktan sonra mülazım, kadı ve müderris oldu. Vakayiü'l-Fuzala'da, görev yaptığı medreseler ayrıntılı olarak kaydedilmiştir. Buna göre önce Kırk akça medresesinden azledildi. Şevval 1072/ Mayıs-Haziran 1662'de Tahtakadı Medresesi Harici'ne yükseltildi. Ramazan 1075/ Mart-Nisan 1665'te Nallı Mescid yakınında Mehmed Ağa Darülhadisi'ne hareketle görevlendirildi. Ramazan 1077/ Şubat-Mart 1667'de Hasan Efendi Medresesi'nde çalışmaya başladı. Reviülevvel 1079/ Ağustos-Eylül 1668'de Şeyhülislam Ahi-zâde Hüseyin Efendi Medresesi'nde görevlendirildi. Aynı sene Rum Mehmed Paşa Medresesi'ne geçti. Rebiülahir 1080/ Ağustos-Eylül 1669'da Şeyhülislam Yahya Efendi Medresesi'ne geçti. 1081/1670-71'de Nişancı Paşa Medresesi'nde bulundu. Aynı sene Zilhiccesi/ Nisan-Mayıs 1671'de Sahn-ı Semân'dan birinde görevlendirildi. Muharrem 1083/ Nisan-Mayıs 1672'de Hankah Medresesi'nde bulundu. Safer 1085/ Mayıs-Haziran 1674'te Ayşe Sultan Medresesi ihsan edildi. Şaban 1088/ Eylül-Ekim 1677'de Kara Mustafa Paşa, Safer 1091/ Mart 1680'de Süleymaniye Medresesi'nde görevlendirildi. Recep 1093/ Temmuz-Ağustos 1682'de Kudüs kadısı oldu. 1094/1682-83'te azledildi. Karaman Kilis'i denilen yerde vefat etti. İyi Farsça bilirdi. İzzetî Efendi'nin vezirliği sırasında mektupçuları ve şerbetçileri oldu(Özcan 1989: 507-508), ona tezkireci olarak tayin edildi. (Çapan 2005: 266; İpekten 1988: 548). Vefat tarihi, Zilhicce 1094/ Kasım-Aralık 1683'tür (Çapan 2005: 266).

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhi Mehmed Efendi Vakayiü'l-fuzala. Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri  C.3. İstanbul: Çağrı Yay.

Sirişke gark idüp nâr-ı gama yakma dil ü cânum

İnende âb u tâb-ı hüsne magrûr olma sultânum

(Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhi Mehmed Efendi Vakayiü'l-fuzela. Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri  C.3. İstanbul: Çağrı Yay. 507-8)