Madde Detay
Hüsnü Açıksöz
(d. 1896 / ö. 27 Ağustos 1939)
Gazeteci, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Bulgaristan’ın Kırcaali şehrinde doğdu. Babasının memuriyeti dolayısıyla İlk ve ortaokulu Çerkeş’te, liseyi Kastamonu Sultanisinde bitirdi. Vatanî görevini 1915'te Kafkas cephesinde yerine getirdi. Milli Mücadele’ye destek vermek amacıyla 15 Haziran 1919’da Kastamonu’da Açıksöz gazetesini kurdu, 1931’e kadar yayımladı. 19 Mayıs 1937’de Doğrusöz gazetesini çıkarmaya başladı. 1930’da Serbest Fırkanın il örgütü ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı. Kastamonu’da önce valilikte sonra Darülhilafe Medresesi'nde çalıştı. Bir süre İmam-Hatip ve Sanat Mekteplerinde Türkçe ve tarih öğretmenliği yaptı. 1939’da CHP’den Kastamonu milletvekili seçildi. Aynı yıl 27 Ağustos 1939’da İstanbul’da vefat etti ve Feriköy Mezarlığına defnedildi.
Hüsnü Açıksöz, Açıksöz'teki yazılarında bağımsızlığı savunur, vatanseverliği ve Türklük şuurunu işler. Açıksöz Milli Mücadele’ye destek vermekle kalmayıp siyaset, kültür ve sanat konularındaki yazıları ile de halkı aydınlatır. Gazetede İsmail Habib Sevük, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Ahmet Talat Onay, Mustafa Necati, Zeki Ömer Defne, Fazıl Berki Tümtürk, Orhan Şaik Gökyay, Arif Nihat Asya, Rıfat Ilgaz gibi önemli isimlerin yazı ve şiirleri yayımlanır. Ayrıca İstiklal Marşımız Sebilürreşat’ta yayımlandıktan dört gün sonra 21 Şubat 1921’de Açıksöz’de de neşredilir. 1933’te İstiklal Harbinde Kastamonu adlı belge niteliğindeki eseri yayımlanır. Burada yaşadıklarını, gördüklerini anlatır; o zaman kurulan dernekler ve Kastamonu’ya gelip giden önemli kişiler hakkında bilgiler verir. Bunun dışında Başefendi ve Kim Kimi Yola Getirdi adlı iki de piyesi vardır. İhsan Ozanoğlu, Hüsnü Açıksöz’ün on beş kadar basılmamış eserinin olduğunu ifade eder ancak bunlar hakkında herhangi bir bilgi yoktur.
Kaynakça
Eski, Mustafa (2008). Hüsnü Açıksöz’ün Makaleleri, Kastamonu Valiliği Yayınları.
Eski, Mustafa (2012). Kent Kültürünün Oluşmasında Basının Görevi: Kastamonu Örneği, Dört Öge, S. 1, 141-152.
Eski, Mustafa (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Gazeteciliği, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 29-42.
Hasdedeoğlu, Onur (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Yazılarında Kullandığı Dil ve Üslup, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 87-98.
Oktay, Ahmet vd. (2005). Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923-1940, Cilt 1, 5. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Tural, Sadık vd. (2002). Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi, Cilt 1, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
Yılmaz, Mehmet Serhat (2016). Açıksöz Gazetesinde Yazı Yazan Önemli Şahsiyetler, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 43-64.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: KAMİL PARINYayın Tarihi: 21.01.2020Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Yayın Tarihi: 21.01.2020Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
İstiklal Harbinde Kastamonu | Kastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu | 1933 | Hatıra |
Başefendi | Açıksöz Matbaası / Kastamonu | 1934 | Tiyatro |
Kim Kimi Yola Getirdi | Açıksöz Matbaası / Kastamonu | 1934 | Tiyatro |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Şefika Refik | d. 1978 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Ömer Osman Erendoruk | d. 12 Şubat 1934 - ö. 19 Ekim 2006 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Habibe Ahmet | d. 20 Aralık 1953 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Şükufe Nihal | d. 1896 - ö. 24 Eylül 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Hayriye Melek Hunc | d. 1896 - ö. 25 Ekim 1963 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyev | d. 1896/1900 - ö. 1942/1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Abdullah Sabri | d. 1 Temmuz 1867 - ö. 21 Temmuz 1939 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Florinalı Nazım | d. 1883 - ö. 6 Haziran 1939 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Mehmet Akif Ersoy | d. Kasım/Aralık 1873 - ö. 27 Aralık 1936 | Meslek | Görüntüle |
11 | Ömer Ferit Kam | d. 11 Ocak 1864 - ö. 22 Mayıs 1944 | Meslek | Görüntüle |
12 | ŞAİROĞLU, Halil İbrahim Ataman | d. 1951 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Ahmet Semih Mümtaz | d. 1879 - ö. 28 Nisan 1956 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Zekeriya Sertel | d. 1890 - ö. 11 Mart 1980 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Ekrem Reşit Rey | d. Ekim 1900 - ö. 13 Temmuz 1959 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | CEMİLE, Cemile Açıksöz Kambur | d. 1953 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Hasan Hüsnü Durgun | d. 1944 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Arif Damar | d. 1925 - ö. 20 Ekim 2010 | Madde Adı | Görüntüle |