AHMET VEFA ARAY

(d. 1913 / ö. 1990)
öğretmen, şair, yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1913 yılında Osmaniye’de doğdu. Tahsilini Osmaniye Yediocak İlkokulu (1929), Osmaniye Ortaokulu (1932), İzmir İlköğretmen Okulu (1936) ve Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe bölümünde (1939) tamamladı. Mezun olduğu yıl, ilk görev yeri olan Denizli Lisesine Türkçe öğretmeni olarak atandı. Ardından sırasıyla Balıkesir Lisesi (1940-1942), Osmaniye Ortaokulu (1942-1949), Çerkeş Ortaokulu (1949-1950), Ceyhan Ortaokulu (1950), Gülnar Ortaokulu (1950-1953), İslahiye Ortaokulu (1953-1957) ve 1957’den itibaren de tekrar Osmaniye İlkokulunda öğretmenlik ve idarecilik vazifelerinde bulundu. Aynı zamanda Osmaniye Lise Kurma ve Yaşatma Cemiyeti ile Osmaniye Öğretmenler Yardımlaşma Cemiyetinde görev aldı. 1973’te Ankara Yenimahalle Halide Edip Kız Lisesinden emekliye ayrıldı. Emekli olduktan sonra Osmaniye’ye yerleşti. 1944 yılında Mebrure Hanım ile yaptığı evlilikten beş çocuğu dünyaya gelen Aray, 1990 yılında Osmaniye’de vefat etti (Oktay 1958, 34; Aray 2010: Arka Kapak).  

Aray’ın bazı şiir kitaplarında adı geçen fakat kütüphane kataloglarında yaptığımız taramada ulaşamadığımız 1933 tarihli Sizinkilerden adlı kitabının, ilk şiir kitabı olduğu anlaşılmaktadır (Aray 1936: 2, Aray 1940: 2). Şairin aşk ve yurt sevgisi ile ilgili manzum ve mensur şiirlerinin yer aldığı Vefa Çiçekleri 1936’da, Tempo ise 1940’da yayımlandı. Birçok konuyu millî bir görüş ve duyuşla işlediği, gerek biçim gerekse içerik yönünden halk şiirinden izler taşıyan şiirlerini ise Çukurova Destanı adlı kitabında topladı. 1958’de birçok şairin millî bayramlarla ilgili şiirlerini bir araya getirdiği Ulusal Bayramlarımız adlı derlemeyi yayımladı. Aray, memleketçi şiir anlayışına bağlı olarak kaleme aldığı şiirlerini, çeşitli folklor unsurlarıyla zenginleştirerek kaleme aldı. Anadolu ve Anadolu kültürünü konu aldığı şiirlerinde Karacaoğlan ve Dadalaoğlu gibi halk şairlerinden etkilendi. Aynı zamanda Cumhuriyet ve Cumhuriyet’e ait değerlerle ilgili şiirlerine çeşitli antolojilerde yer verildi.  

1939 yılında Gazi Eğitim Enstitüsünün Türkçe bölümü son sınıf öğrencisiyken bitirme tezi olarak hazırladığı, hocası Ahmet Kutsi Tecer’in de çok beğenerek yayımlanmasını istediği Çukurova Folklorunda Karacaoğlan adlı tezini, genişletmek ve zenginleştirmek için uzun yıllar çalışarak 1988’de tamamladı. Bu değerli çalışma, Ulaşlı Toplulukları Kültür Araştırma, Geliştirme ve Bilim Derneği tarafından yazarın vefatından sonra, 2010 yılında neşredildi (Aray 2010: 5-6). Basılı kitapları haricinde İnanç (Özsarı 1999: 410), Kaynak (Tekdurmaz 2004: 158), Kanad (Değirmenci 2019: 248) ve Çukurova gibi birçok halkevi dergisinde ve Anadolu gazetesinde de şiir ve yazıları yayımlandı.

Kaynakça

Aray, Ahmet Vefa (2010). Çukurova Folklorunda Karacaoğlan. Osmaniye: Ulaşlı Toplulukları Kültür Araştırma, Geliştirme ve Bilim Derneği Kültür Yay.

Aray, Ahmet Vefa (1936). Vefa Çiçekleri. İzmir: Sühulet Basımevi.

Aray, Ahmet Vefa (1940). Tempo, Denizli. Cumhuriyet Matbaası.

Değirmenci, Gülşah (2019). Adana Basın Tarihi (1873-2000). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Oktay, Afşin (1958). Biyografiler Ansiklopedisi 1959. Ankara: Bereket Matbaası.

Özsarı, Mustafa (1999). "Ege Bölgesi Ege Bölümü Halkevleri ve Yayın Çalışmaları". Atatürk Yolu Dergisi, C. 6, S. 23, s. 401-415.

Tekdurmaz, Başak (2004). Balıkesir Halkevi Çalışmaları ve Kaynak Dergisinin Sistematik İndeksi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: Dr. Seda Gül Kartal
Yayın Tarihi: 18.08.2022
Güncelleme Tarihi: 18.08.2022

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sizinkilerden- / -1933Şiir
Vefa ÇiçekleriSühulet Basımevi / İzmir1936Şiir
TempoCumhuriyet Matbaası / Denizli1940Şiir
Çukurova Destanı- / -1947Şiir
Ulusal BayramlarımızÜnal Matbaası / Osmaniye1958Derleme, Şiir
Türkçenin Doğru Yazılışı ve NoktalamaKardeş Matbaası / Ankara1970Diğer
Çukurova Folklorunda KaracaoğlanUlaşlı Toplulukları Kültür Araştırma, Geliştirme ve Bilim Derneği Kültür Yay. / Osmaniye2010İnceleme/Araştırma

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Yaşar Kemald. Ekim 1923 - ö. 28 Şubat 2015Doğum YeriGörüntüle
2A. Necmettin Çangad. 10 Ekim 1933 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3GÜNDEŞLİOĞLUd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4M. Uluğ Turanlıoğlud. 1913 (1912) - ö. 12 Temmuz 2002Doğum YılıGörüntüle
5DİDARÎ, Behram Coşkund. 1913 - ö. 22.01.1977Doğum YılıGörüntüle
6Selahattin Birkand. 1913 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MOLLA, Mehmet Akçad. 1923 - ö. 12.08.1990Ölüm YılıGörüntüle
8FİZAHÎ, Turan Erçakmakd. 1937 - ö. 13.01.1990Ölüm YılıGörüntüle
9ALİ RIZA ATACANd. 1914 - ö. 21.04.1990Ölüm YılıGörüntüle
10Nalân Akgöld. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11Cengiz Yörükd. 1928 - ö. 12 Nisan 2008MeslekGörüntüle
12Rüştü Cumhur Orancıd. 28 Ekim 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Ali İhsan Kolcud. 03 Mart 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Cüneyt Ayrald. 13 Şubat 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Siyami Yozgatd. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ahmet Sarıd. 7 Eylül 1970 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Ahmet Reşit Reyd. 1870 - ö. 14 Ağustos 1955Madde AdıGörüntüle
18Ahmet Küçükağad. 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle