Haluk Aker

HA
(d. 13 Haziran 1940 / ö. 20 Mart 2018)
Şair, yazar, eleştirmen, yayıncı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tam adı Raşit Haluk Aker'dir. Mersin Cumhuriyet İlkokulu (1952) ve Mersin Tevfik Sırrı Gür Lisesini bitirdi (1960). Ankara Üniversitesi DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu (1971). Öğrencilik yıllarında Türk Dil Kurumu Yayın ve Tanıtma Kolu'nda çalıştı. Askerliğini Adıyaman'da öğretmen olarak yaptı. Hacettepe Üniversitesi Temel Bilimler Fakültesi'nde Türkçe öğretim görevlisi olarak, Türk Dil Kurumu Terim Kolu'nda ve Başbakanlık Özel Kalem Bürosu'nda çalıştı.

Düşünde-Dörütte Elek (Mersin), Devinim 60 (Ankara), Yordam (Ankara) dergilerini yönetti. 1975'ten emekli olana dek Frankfurt Başkonsolosluğu'nda çalıştı. Yurda dönerek Milas Güllük'e yerleşti. Öykücü Oya Aker'le evli ve iki çocuk babasıdır.

Haluk Aker, ilk şiirini 1959 yılında Elek dergisinde, arkadaşlarıyla ortak yayınladığı Tanrı Katı (1959) adlı bir kitapta, sonra da İzmir’de Evrim dergisinde (1962-1964) yayınladı. Daha sonra şiirleri, öyküleri ve yazıları Devinim 60, Dönem, Elek, Evrim, Soyut, Türk Dili, Yelken, Yordam, Ulus gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı.

Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi'nde Aker'in şiiri, 1960'larda II. Yeni ve halk şiirinden yararlanan, biçimsel deneylere girişen, yalın ve yer yer mistik, acılı, karamsar bir şiir, 1960 sonrasındaysa yurt gerçeklerine yönelen, umutlu, dirençli bir şiir olarak tanımlanmaktadır (Yalçın, 2010: 59).

Bilgin Adalı, Sürgün Hızı'nı "Aker’in 1965-1973 yılları arasında yayımladığı şiirlerin bir derlemesi, bu yıllardaki şiir serüveninin bir göstergesi" olarak değerlendirmiştir (1979: 149-151).

Bilge Karasu'nun yakın dostu Halûk Aker'e otuz yıl boyunca yazdığı mektupları ve Halûk Aker'in 1980'den itibaren ona yazdığı mektupları Halûk'a Mektuplar'da toplamıştır (Karasu 2013). 1960 sonrasının çok önemli edebiyat eleştirmeni ve yayıncısı Hüseyin Cöntürk'ün Haluk Aker'e yazdığı mektuplar da Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003) adlı eserde toplanmıştır (Cöntürk 2015).

Haluk Aker'in sağlığında yayınladığı bu mektuplar modern Türk edebiyatı tarihinin çok değerli birer kaynağıdır. Onun şair kimliğinin yanında iyi bir yayıncı ve iyi bir belgeci olduğunun kanıtıdır.

Kaynakça

Adalı, Bilgin (1979). "Gecikmiş Bir Kitap Üstüne Notlar [Halûk Aker'in Sürgün Hızı kitabı üzerine]". Türk Dili. C.XXXIX. S. 329. ss.149-151.

Alpay, Necmiye (2006) "Haluk'un Kitabı", Heves: Şiir Eleştiri, 11.

Alpay, Necmiye (2018) "Haluk'un Kitabı Kırk Yaşında", http://t24.com.tr/k24/yazi/halukun-kitabi-kirk-yasinda,1681, Erişim: 26.7.2018

Cöntürk, Hüseyin (2015) Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk'ten Haluk Aker'e Mektuplar (1968-2003). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Karasu, Bilge (2013). Haluk'a Mektuplar. (Hazırlayan: Haluk Aker) İstanbul: Metis Yayınları.

Onart, Ülker (1975). "Haluk Aker'in Sevgiyi Acıtır Dünya Adlı Şiiri Üzerine". Türk Dili. XXXII (290): 667-672.

Yalçın, Murat (2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Bas. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 59.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 03.08.2018
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Tanrı KatıZemin Matbaası / Adana1959Şiir
Sürgün HızıŞehir-Tiyatro Yayınları / Ankara1978Şiir
Bilge Karasu, Haluk'a MektuplarDevin Yayınları / ?2002Mektup
Hüseyin Cöntürk, Eleştirmenin Arzusu: Hüseyin Cöntürk\'ten Haluk Aker\'e Mektuplar (1968-2003)Yapı Kredi Yayınları / İstanbul2015Mektup

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Doğum YeriGörüntüle
2Gürkal Ayland. 1937 - ö. 20 Ocak 2009Doğum YeriGörüntüle
3R. Halenur Çalışkan Gürbüzd. 1983 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Mahmut Alptekind. 10 Ocak 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İsmail Aşıkoğlud. 10 Haziran 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6FEDAİ, Mehmet Bağdaşd. 1940 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Cemal Safid. 1938 - ö. 17 Nisan 2018Ölüm YılıGörüntüle
8ZİYA, Ziya Hızıroğlud. 1936 - ö. 2018Ölüm YılıGörüntüle
9Sıddık Elbistanlıd. 02 Ocak 1945 - ö. 20 Nisan 2018Ölüm YılıGörüntüle
10Bahtiyar Vahapzaded. 16 Ağustos 1925 - ö. 13 Şubat 2009MeslekGörüntüle
11Necat Çavuşd. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
12İhsan Oktay Anard. 01 Ocak 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Osman Alagözd. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Sefa Fersald. 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ahmet Sayd. 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Haluk Hilmi Gökerd. 1921 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Haluk Dursund. 02 Ocak 1957 - ö. 19 Ağustos 2019Madde AdıGörüntüle
18Haluk Nihat Pepeyid. 1898 - ö. 27 Mayıs 1972Madde AdıGörüntüle