Akın Tahir Karauğuz

(d. 1898 / ö. 4 Haziran 1982)
Gazeteci, Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Karabük / Safranbolu’da doğdu. Asıl adı Mehmet Tahir'dir, Akın adını Sardanapal’dan esinlenerek kullandı. İlk öğrenimini Safranbolu’da, liseyi Kastamonu’da okudu. 1916’da gönüllü olarak askere gitti. Milli Mücadele’yi destekleyen Açıksöz gazetesini çıkardı. Ulus’a nahiye müdürü olarak atanıp halkı Milli Mücadele’ye ikna etmek için çalıştı. Yakup Kadri ve Halide Edip ile Tedkik-i Mezalim heyetinde bulundu. Zonguldak’ın ilk matbaasını kurup şehrin ilk gazetesi olan Zonguldak’ı yayımladı. Kömür, Safranbolu-Karabük, Amasra, Günün Sesi, Işıkveren gazetelerini yayımladı. Karaelmas, Türk Kanadı dergileri ile 1942 ve 1951 yılları arasında Doğu dergisini çıkardı. Zonguldak CHP ve Halkevi başkanlığı yaptı. 1962’de geldiği İstanbul’da 1982 yılında kalp yetmezliği sebebiyle hayatını kaybetti. Aşiyan mezarlığın defnedildi.

Karauğuz’a şiir zevkini aşılayan liseden hocası Ragıp Nurettin Ege’dir. Ziya Gökalp’ın şiirlerinin okunduğu dersler onun milliyetçi duygularını besledi. İlk şiirini ve nesrini 1913’de Köroğlu gazetesinde yayımladı. Şiirlerinde Milli Mücadele’ye destek olan coşkulu ve hamasi bir anlatımı vardır. İlk şiir kitabı Orduya Armağan Halide Edip’in önsözü ile 1922’nin Nisan ayında yayımlandı. Halide Edip onu, Anadolu’yu olduğu gibi anlatacak ilk Türk olarak görmüştür. (Karaoğuz,2011:112) Aynı yılın Haziran ayında Orta Anadolu’da Yunan Faciaları adlı şiir kitabını yayımladı. Bu iki eseri 1965'te yeni harflerle Anadolu’dan Kovduklarımız adıyla tekrar bastı.Vatan sevgisi, milliyetçilik şiirlerinin ağırlık noktasını oluşturdu. Öz Türkçenin kullanılması gayretiyle Öz Türk Adları Kılavuzu (1935), Ekler-Kökler Üzerine Deneçler, Dil Araştırmalarına Gerekçeler (1936) adlı incelemelerini yayımladı. Zonguldak gazetesinde çıkan yazılarını 1934’de Zonguldak Havzası: Uzun Mehmet’ten Bugüne Kadar ismiyle bastı. Devre-i Kaside ve Gazel dediği eserini 1951’de neşretti.

Kaynakça

Kaynakça

Arslan, İsmail,& Kurban Özdoğan, Nursen (2004). Karabüklü Şairler Antolojisi. Karabük: Tay Dergisi Yayınları

İnal, İbnülemin Mahmut Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. İstanbul: Dergâh Yayınları

Işık, İhsan (2004). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları

Karaoğuz, Doğu (2011). Kuvay-ı Milliye Ruhuyla Bir Ömür. İstanbul: Truva Yayınları

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2004). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını

Yılmaz, Mehmet Serhat (2016). “Tahir Karauğuz’un Kastamonu Basınındaki Yazı Ve Şiirleri”. İnsan, Kimlik, Mekân bağlamında Zonguldak Sempozyumu. (ss.245-256) Zonguldak: Bülent Ecevit üniversitesi Yayınları 11

Yalçın, Murat (Ed.) (2001). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları

Yazar, Mehmet Behçet (1999). Edebiyatçılar Âlemi. Ankara: Yüzyıl Yayınları

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: LEYLA NALDEMİR
Yayın Tarihi: 10.11.2018
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Orduya ArmağanKitabhâne-i Sûdi / İstanbul1922Şiir
Orta Anadolu’da Yunan FacilarıMatbaa-i Âmire / İstanbul1922Şiir
Öz Türk Adları KılavuzuKaraelmas Basımevi / Zonguldak1935Araştırma
Ekler-Kökler üzerine Deneçler, Dil Araştırmalarına GerekçelerKaraelmas Basımevi / Zonguldak1936Araştırma
Zonguldak KılavuzuKaraelmas Basımevi / Zonguldak1937Diğer
Uzun Mehmet’ten Günümüze Kadar Türkiye’de KömürKaraelmas Basımevi / Zonguldak1959Araştırma
Anadolu’dan KoğduklarımızDeniz Basımevi / İstanbul1965Şiir
Türklüğün Öğünçleri-1Saffet Matbaası / İstanbul1974Hatıra
Türklüğün Öğünçleri-2 (Bir Ömür)Saffet Matbaası / İstanbul1976Hatıra

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Fatma Kılıçd. 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Bilgin Adalıd. 11 Aralık 1944 - ö. 29 Eylül 2012Doğum YeriGörüntüle
3Hüseyin Avni Cinozoğlu (Hüseyin Akıncı)d. 1955 - ö. 4 Eylül 2015Doğum YeriGörüntüle
4Sadri Ertemd. 1898/9? - ö. 13 Kasım 1943Doğum YılıGörüntüle
5MARAL (SALYANLI) MEHERREMOVAd. 1898 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Rifat Necdet Evrimerd. 1898 - ö. 1971Doğum YılıGörüntüle
7BABACANLI, Kadir Veliyevd. 1908 - ö. 1982Ölüm YılıGörüntüle
8KAYA/MANİOĞLU, Hasan Kaya Manioğlud. 1920 - ö. 1982Ölüm YılıGörüntüle
9Suat Taşerd. 1919 - ö. 16 Kasım 1982Ölüm YılıGörüntüle
10Zülfü Livanelid. 20 Haziran 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Ayfer Tunçd. 02 Mart 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Yılmaz Uçard. 20 Ekim 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Ali Paşad. 5 Mart 1814 - ö. 7 Eylül 1871Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Vecihid. 1869 - ö. 1904Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mizancı Muradd. 1854 - ö. 1917Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TÂ'İB, Muhammed Tâhird. 1790 - ö. 1858Madde AdıGörüntüle
17TAHİR SERİNd. 1927 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle
18TAHİRd. 1810 - ö. 1853Madde AdıGörüntüle