ALİ AŞIK

(d. 1897 / ö. 1983)
Değirmenci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1897 yılında Hatay'a bağlı Kırıkhan'ın Ceylanlı köyünde doğan Ali Aşık, aynı gelenekten yetişen Âşık Hasan’ın oğludur. Âşık Ali, çocukluğunda bağ ve bahçe işleriyle uğraşarak babasına yardımcı olur (Bahadır 2017: 84). Gençliğinde ise köyde babasından kalan değirmeni çalıştırmakla birlikte ikinci bir iş olarak etrafındaki çiftçilere karasaban yapıp geçimini sağlar. Ceylanlı yöresi tarıma çok elverişli değildir. Bu nedenle aileler oğullarını uzak yerlere çalışmaya gönderirler. Gidilen bu yerler genellikle Suudi Arabistan'dadır. Bazıları da yakın çevrede basit suçlar işleyerek hapishane hayatı ile tanışmıştır. Âşık Ali de köyün gençleriyle birlikte, köyünden ayrılıp, yakın il ve ilçelere giderek tarla veya inşaat işlerinde çalışmıştır. Çalıştığı sıralarda bir suça karışan Âşık Ali, bir süre hapishanede yatıp çıktıktan sonra baba mesleği olan değirmencilik işine devam eder (Bahadır 2017: 51). Âşık Ali, 1983 yılında köyü Ceylanlı'da vefat etmiştir.

Âşık Ali, her üslup sahibi şair gibi sade Türkçenin en güzel örneklerini vermiş; halkın söz hazinesini de şiirlerine yansıtmıştır. Âşık Ali, türkü söyleyen bir aile içinde yetiştiği için önce usta malı söylemiş; daha sonra da kendi türkülerini icra etmiştir. Şiirlerinde hasret, gurbet ve övgü ön plandadır. Amik ovasında bulunan zengin kişilere söylediği türkülerden sonra çevrede adı duyulmuştur. Amik ovasında yaşayan zengin kişilerin düğünlerine davet edilmiş ve ekonomik destek almıştır. Düğünlerde türküler söyleyerek âşıklık geleneğinin icrasına katkıda bulunmuştur.

Yatmış olduğu cezaevinde memleketine olan hasretini kâğıda yazarak ailesine gönderen Âşık Ali, çekmiş olduğu sıkıntılı hayatı şu dizelerde dile getirir: Âşık Ali'm der ki bu kara günü/ Sürdüğümüz devran nic'oldu hani/ Ahbaplar yarenler unuttu beni/ Anamın ciğerini dağla var kâğıt(Bahadır 2017: 51).

Kaynakça

Bahadır, Sedat (2017). Ceylanlı Köyü Türküleri. Ankara: Sonçağ Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 12.04.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OZAN MUTLUER, Mesut Mutluerd. 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HESEN PERVANEd. 1915 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ADEM/ADEMÎ, Adem Öztaşd. 1932 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MEMMED SULTANOVd. 1897 - ö. 1971Doğum YılıGörüntüle
5TAMYANLI, Hamit Zübeyr Koşayd. 1897 - ö. 1984Doğum YılıGörüntüle
6Vedat Nedim Törd. 1897 - ö. 8 Nisan 1985Doğum YılıGörüntüle
7FAKİR ETHEM/ETEM, Ethem Bakırd. 1916-1917 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
8HACALI, Hacalı Hacıyev Salihcanoğlud. 1935 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
9Osman Zeki Yüksel Serdengeçtid. 15 Mayıs 1917 - ö. 10 Kasım 1983Ölüm YılıGörüntüle
10HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908MeslekGörüntüle
11ÜMMANÎ, Yakup Cand. 1913? - ö. 30.01.1983MeslekGörüntüle
12İHRÂKÎ, Alid. ? - ö. 1913-1917MeslekGörüntüle
13YETİMÎ, Ahmet Yetimd. 1947 - ö. 2016Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OLTULU, Ali Oltulud. 12.05.1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MAHMUT TÜRKTENd. 1909 - ö. 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Vecihi Timuroğlud. 29 Ekim 1927 - ö. 23 Ekim 2014Madde AdıGörüntüle
17ELİ HESEN OĞLU HÜSEYNOVd. 1885 - ö. 1940Madde AdıGörüntüle
18ERVAHÎ, Osman Sarıd. 1924 - ö. 08.08.1999Madde AdıGörüntüle