Madde Detay
AZİZÎ, Şeyh Abdülaziz Azizî Dede
(d. ?/? - ö. 1140/1728)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Doğum tarihi ve yeri bilinmemektedir. Asıl adı Abdülaziz’dir. Şeyh Abdülaziz Dede olarak tanındı. Bektaşî tarikatına mensupken Gelibolu Mevlevî Dergâhı şeyhi Kadri Dede’ye intisap ederek Mevlevî oldu. Bir süre çeşitli beldelerde dolaştı. Sonra Rumeli’ndeki Vodina Mevlevîhane’si şeyhi oldu. 1140 yılı sonlarında (1728) Vodina’da vefat etti. Mezarı buradadır. Şair hakkındaki bilgilerin bir kısmı, bazı kaynaklarda (Çetin 2002: 109; Kurnaz vd. 2001: 683) Aziz mahlası ile şiirleri bulunan Bağdatlı Abdülaziz Efendi ile birlikte verilmiştir.
Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Esrar Dede (Genç 2000: 358), şiirlerinin abdalâne ve sözlerinin âşıkâne olduğunu belirtip bir gazelini örnek olarak vermiştir.
Kaynakça
Çetin, İsmet (2002). “Azizî”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 1. Ankara: AKM Yay. 109.
Çifçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatîn Davud Hâtimetü’l- Eş‘âr (Fatîn Tezkiresi). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 28.10.2014]. 310-311.
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 357-358.
Hafızoğlu, Tahir (hzl.) (2010). Ali Enver Bey Mevlevî Şâirler (Sema’hâne-i Edeb). İstanbul: İnsan Yay. 221.
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 61.
Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay. 683-684.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). “Azizî Dede”. C. 1.İstanbul: Dergâh Yay. 268.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 03.11.2014Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Âşıkun kadrini bilmez dil-rübâlardan meded
Kulları hâlini anmaz pâdişâlardan meded
Her biri mihr-i cihân-ârâ gibi hercâyidür
Zerre-i nâçîze bakmaz meh-likâlardan meded
Aşk nâzıyla görün şem‘-i cihânı yakdılar
Bu uransuz şîve-i cevr ü cefâlardan meded
Her yedeksüz ol kaşı yayı çeker pehlûsına
Ok gibi ammâ kaçarlar mübtelâlardan meded
Ey Azîzî hecr ile ölmekden özge çâre yok
Derd-i aşka hergiz umma bî-vefâlardan meded
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 357-358.)
Yayın Tarihi: 03.11.2014Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Âşıkun kadrini bilmez dil-rübâlardan meded
Kulları hâlini anmaz pâdişâlardan meded
Her biri mihr-i cihân-ârâ gibi hercâyidür
Zerre-i nâçîze bakmaz meh-likâlardan meded
Aşk nâzıyla görün şem‘-i cihânı yakdılar
Bu uransuz şîve-i cevr ü cefâlardan meded
Her yedeksüz ol kaşı yayı çeker pehlûsına
Ok gibi ammâ kaçarlar mübtelâlardan meded
Ey Azîzî hecr ile ölmekden özge çâre yok
Derd-i aşka hergiz umma bî-vefâlardan meded
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 357-358.)
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Âşıkun kadrini bilmez dil-rübâlardan meded
Kulları hâlini anmaz pâdişâlardan meded
Her biri mihr-i cihân-ârâ gibi hercâyidür
Zerre-i nâçîze bakmaz meh-likâlardan meded
Aşk nâzıyla görün şem‘-i cihânı yakdılar
Bu uransuz şîve-i cevr ü cefâlardan meded
Her yedeksüz ol kaşı yayı çeker pehlûsına
Ok gibi ammâ kaçarlar mübtelâlardan meded
Ey Azîzî hecr ile ölmekden özge çâre yok
Derd-i aşka hergiz umma bî-vefâlardan meded
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 357-358.)
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Âşıkun kadrini bilmez dil-rübâlardan meded
Kulları hâlini anmaz pâdişâlardan meded
Her biri mihr-i cihân-ârâ gibi hercâyidür
Zerre-i nâçîze bakmaz meh-likâlardan meded
Aşk nâzıyla görün şem‘-i cihânı yakdılar
Bu uransuz şîve-i cevr ü cefâlardan meded
Her yedeksüz ol kaşı yayı çeker pehlûsına
Ok gibi ammâ kaçarlar mübtelâlardan meded
Ey Azîzî hecr ile ölmekden özge çâre yok
Derd-i aşka hergiz umma bî-vefâlardan meded
(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu‘arâ-yı Mevleviyye (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 357-358.)