BEHCET, Mustafa Behcet Efendi

(d. ?/? - ö. Zilhicce 1181/Nisan-Mayıs 1768)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mustafa’dır. Muameleci şeyhin akrabası olduğundan Muameleci şeyhi Mustafa Behcet Efendi olarak tanındı. Medrese öğrenimi görüp mülazım oldu. 1150 yılı sonlarında (1738) sınavla haric medresesi hocaları sınıfına dâhil oldu. 14 Şaban 1155/15 Ekim 1742’de Halil Paşa Medresesi müderrisliğine atandı. Oradan Zekeriya Efendi Medresesi müderrisliğine yükseldi. Süleymaniye Medresesi müderrisliğine kadar ulaşmışken Zilhicce 1181/Nisan-Mayıs 1768’de vefat etti. Bir söylentiye göre sevda yüzünden canına kıymıştır (Erdem 1994: 46; Akbayar 1996: 364). Vefat tarihi Silahdarzâde (vr. 73b)’de 1182/1768-1769, Şefkat (Kılıç: 17)’te 1183/1769-1770 olarak gösterilmiştir.

Mustafa Behcet Efendi bilgili, şiir ve inşada kudretli, söyleyişi temiz bir şair olup kalabalıktan uzakta yaşamayı seven temkinli bir kimseydi (Erdem 1994: 46).Kaynaklarda eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Râmiz (Erdem 1994: 46)’de Esad Efendi’nin şeyhülislamlığı için düşürülmüş “Mehmed Es‘ad Efendi kılındı müftî-i dîn (sene 1160)” şeklinde bir tarih mısraı, Silahdarzade (vr. 73b)’de altı ve Şefkat (Kılıç: 17-18)’te dört gazeli kayıtlıdır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 363-64.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 45-46.

Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 11.04.2014]. 17-18.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 109.

Silahdarzâde Mehmed Emin. Tezkire-i Şuara. İstanbul Üniversitesi Ktp. T 2557. vr. 73b.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). “Behcet, Mustafa”. C. 1. İstanbul: Dergâh Yay. 376.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 15.04.2014
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Nazm

Neş’e-i meyle gönülden gamı dûr eylemişiz

Düşeli künc-i harâbâta huzûr eylemişiz

Şevk-i dîdâr ile leb-rîz-i nagam bülbül olup

Gülşen-i dehri tarab-hâne-i sûr eylemişiz

Fikr-i hâlinle süveydâ-yı dili anber edip

Âteşîn micmere-i dilde buhûr eylemişiz

Nerm edince felegin püşt-i kemân-ı sitemin

Saht-ı bâzû-yı tahammül ile zûr eylemişiz

Geş[t] ederken dil-i şeydâ ile çîn-i zülfün

Sünbülistâna sabâ gibi mürûr eylemişiz

Reşk eder şems ü kamer şu‘le-i idrâkimize

Pertev-i mihr ü muhabbetle zuhûr eylemişiz

Dil-berin cisr-i dü-tâk-ı ham-ı ebrûsundan

Behcetâ sencileyin biz de ubûr eylemişiz

(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 11.04.2014]. 17.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RUHÎ, Mustafâ Ruhî Çelebid. ? - ö. 1552Doğum YeriGörüntüle
2SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâd. 1845 - ö. 1909Doğum YeriGörüntüle
3Tayyibî, Mehmed Çelebid. ? - ö. 1679Doğum YeriGörüntüle
4RUHÎ, Mustafâ Ruhî Çelebid. ? - ö. 1552Doğum YılıGörüntüle
5SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâd. 1845 - ö. 1909Doğum YılıGörüntüle
6Tayyibî, Mehmed Çelebid. ? - ö. 1679Doğum YılıGörüntüle
7RUHÎ, Mustafâ Ruhî Çelebid. ? - ö. 1552Ölüm YılıGörüntüle
8SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâd. 1845 - ö. 1909Ölüm YılıGörüntüle
9Tayyibî, Mehmed Çelebid. ? - ö. 1679Ölüm YılıGörüntüle
10RUHÎ, Mustafâ Ruhî Çelebid. ? - ö. 1552MeslekGörüntüle
11SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâd. 1845 - ö. 1909MeslekGörüntüle
12Tayyibî, Mehmed Çelebid. ? - ö. 1679MeslekGörüntüle
13RUHÎ, Mustafâ Ruhî Çelebid. ? - ö. 1552Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâd. 1845 - ö. 1909Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Tayyibî, Mehmed Çelebid. ? - ö. 1679Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RUHÎ, Mustafâ Ruhî Çelebid. ? - ö. 1552Madde AdıGörüntüle
17SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâd. 1845 - ö. 1909Madde AdıGörüntüle
18Tayyibî, Mehmed Çelebid. ? - ö. 1679Madde AdıGörüntüle