CEFÂYÎ, Fistancıoğlu, Muslihuddîn Halife/Mestancıoğlu

(d. 877-78/1473 - ö. 950/1543)
divan şairi, kadı, katip, saray hocası, imam
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

16. yüzyıl şairlerinden olan Cefâyî Filibelidir. Âşık Çelebi’nin tezkiresinde şairin öldüğünde yetmiş yaşında olduğunu belirtmesinden hareketle 1473 yılında doğduğu söylenebilir. Âşık Çelebi’ye göre Fistancıoğlu Muslihuddîn Halîfe, Hasân Çelebi’ye göre Mestancıoğlu sanıyla tanınan Cefâyî özellikle güzel yazı ve hesap işlerinde üstad sayılırdı. İstanbul kadılığı sırasında Müftî Sa‘dî Çelebi’ye ve kazasker Muhiddîn Çelebi’ye kâtiplik yaptı. Saray hocalığı görevinde bulundu. Daha sonra Rumeli şehirlerinde kadı olarak çalıştı. Aşırı içki düşkünlüğü yüzünden azledildi. 950/1543 yılında düşkün bir vaziyette iken Filibe’de vefat etti.

Âşık Çelebi Cefâyî’nin bazı fende üstadı olduğunu ve kendisini içki derdinden kurtarmak için çok uğraşmasına rağmen başarılı olamadığını üzülerek belirtir. Tezkire yazarları şiirlerini çok başarılı bulmazlar.

Kaynakça

İpekten, Haluk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şuarâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretussuara.html [erişim tarihi: 02.09.2013]

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 22.10.2013
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Âyîne ne yüzden ola cânâna berâber

Olsun görelüm yüz yüze ol hâna berâber

Gülgûn-ı sirişküm hat-ı şebdîz ile kavuşdum

Geldi tutuşup ikisi meydâna berâber

Gûyâ ki olur gündüz ile gice müsâvî

Zülf-i siyeh olsa ruh-ı cânâna berâber

Çekdüm ayagı tozıyıla cevher-i eşki

Geldi ikisi dîde-i mîzâna berâber

Âsân idi artuk komak eş’âr-ı selefden

Varılsa Cefâyî şeh-i devrâna berâber

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 468.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KUDÛMÎ, Alid. ? - ö. 1710-11Doğum YeriGörüntüle
2AVNÎ, Mahmûdd. ? - ö. 1664-65Doğum YeriGörüntüle
3AŞKÎ, Mustafa Aşkî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SÜLEYMAN, Süleyman Efendid. ? - ö. 1543Ölüm YılıGörüntüle
5HÂLİSÎ, Hoca-zâde Çelebid. ? - ö. 1543-44Ölüm YılıGörüntüle
6FAKRÎ, Ahmed Deded. ? - ö. 1543-1544Ölüm YılıGörüntüle
7SERMED, Seyyid Feyzullâh Efendid. ? - ö. 3 Kasım1787MeslekGörüntüle
8MUHLİSÎ, Ahmed Muhlisî Efendid. ? - ö. 1732MeslekGörüntüle
9İZZET, Kazasker Hâcı Mustafâ İzzet Efendid. 1801-02 - ö. 1877MeslekGörüntüle
10GARÎKÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11VÂRİDÎ, Bahşî Çavuşoğlu Ömer Vâridî Çelebid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MERDÎd. ? - ö. 1603\'ten önceAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13AŞKÎ, Zağralıd. ? - ö. 1617Madde AdıGörüntüle
14BİRGİLİ (BİRGİVÎ) MEHMED EFENDİ, Birgivî Muhammed Efendi, İmam Birgivîd. 1523 - ö. 1573Madde AdıGörüntüle
15MESTÎd. ? - ö. 1495-1500 ?Madde AdıGörüntüle