CENÂNÎ, CENÂBÎ (?), Rıdvân-zâde Mustafâ Cenânî

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mahlasını sadece Mehmet Nâil Tuman’ın (2001: 161) “Cenâbî” şeklinde kaydettiği Cenânî’nin asıl adı Mustafâ’dır. “Rıdvân-zâde” olarak anılmaktadır. Amasyalıdır. Sultân I. Selîm devri (sal. 1512-1520) şairlerindendir. Ümenâ zümresindendir. Hattattır. Latîfî (Canım 2000: 218); Cenânî’nin hattaki üslûbunun benzersizliğinden, gubarî ve reyhanî yazısına ünlü hattat Ya’kût’un sülüs yazısının yetişemediğinden, gayet güzel ve hatasız yazdığından, yazılarında hata aramaya kalkan kâtiplerle usta hattatların küçük bir kusur bile bulamadıklarından bahisle onun bu husustaki ustalığını takdir etmiştir. Ayrıca şairin marifet sahibi, iyi huylu ve sohbetlerde fazlasıyla serbest tavırlı biri olduğuna da değinmiştir. Kaynaklarda, tarih verilmeksizin Sultân I. Selîm devrinde vefat ettiği belirtilen Cenânî’nin, eser kaleme alıp almadığına dair de bir bilgi yoktur. Latîfî (Canım 2000: 218); “bu fende gayr-ı meşhûrdur” dediği şairin hayallerle işleyemediğini vurguladığı, Hasan Çelebi (Sungurhan Eyduran 2009: 219) de sadece vezinli sözlerden ibaret kabul ettiği şiirlerini beğenmemiştir.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308). Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (Tenkitli Metin- A). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10738,tsmetinapdf.pdf?0 [erişim tarihi: 04.12.2014].

Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 10.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gözüm ol yâr içün pür-nem degülsün

Çık ortadan ki gözüm nem degülsün

 

Rakîb-i dîve niçün mahrem oldun

Ko yâhı ey perî âdem degülsün

 

Sana itüm didi çünki o dildâr

Eyit gönlüm niçün hurrem degülsün

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 219.)

 

Matla’

Çü fursat ıyşa el virdi geçürgil hoş bu devrânı

Bu güni koyma yarına ki getürmez bu devr anı

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Tezkiretü'ş-Şu'arâ ve Tabsıratü'n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 218.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALİ DİVANÎ, Ali Kiziroğlud. 01.02.1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2UBEYDÎ/ABDÎ, Müeyyed-zâde Abdî Çelebid. ? - ö. 1554Doğum YeriGörüntüle
3KEYFÎ, Keyfî Çelebid. ? - ö. III. Mehmed dönemi (1595-1603)Doğum YeriGörüntüle
4ALİ DİVANÎ, Ali Kiziroğlud. 01.02.1951 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5UBEYDÎ/ABDÎ, Müeyyed-zâde Abdî Çelebid. ? - ö. 1554Doğum YılıGörüntüle
6KEYFÎ, Keyfî Çelebid. ? - ö. III. Mehmed dönemi (1595-1603)Doğum YılıGörüntüle
7ALİ DİVANÎ, Ali Kiziroğlud. 01.02.1951 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8UBEYDÎ/ABDÎ, Müeyyed-zâde Abdî Çelebid. ? - ö. 1554Ölüm YılıGörüntüle
9KEYFÎ, Keyfî Çelebid. ? - ö. III. Mehmed dönemi (1595-1603)Ölüm YılıGörüntüle
10ALİ DİVANÎ, Ali Kiziroğlud. 01.02.1951 - ö. ?MeslekGörüntüle
11UBEYDÎ/ABDÎ, Müeyyed-zâde Abdî Çelebid. ? - ö. 1554MeslekGörüntüle
12KEYFÎ, Keyfî Çelebid. ? - ö. III. Mehmed dönemi (1595-1603)MeslekGörüntüle
13ALİ DİVANÎ, Ali Kiziroğlud. 01.02.1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14UBEYDÎ/ABDÎ, Müeyyed-zâde Abdî Çelebid. ? - ö. 1554Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KEYFÎ, Keyfî Çelebid. ? - ö. III. Mehmed dönemi (1595-1603)Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ALİ DİVANÎ, Ali Kiziroğlud. 01.02.1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17UBEYDÎ/ABDÎ, Müeyyed-zâde Abdî Çelebid. ? - ö. 1554Madde AdıGörüntüle
18KEYFÎ, Keyfî Çelebid. ? - ö. III. Mehmed dönemi (1595-1603)Madde AdıGörüntüle