DERMANÎ, Ahmet Biteker

(d. 01.03.1951 / ö. -)
Öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ahmet Biteker olan âşık, Tokat Zile’nin Fırtıman köyünde 1 Mart 1951’de doğmuştur. Köyde kendi kendine okumayı öğrendikten sonra, ilk ve orta öğrenimini Zile'de tamamlayan âşık, yüksek öğrenimini de Bursa’da tamamlamıştır. Evli ve üç çocuk babası olan âşık, uzun yıllar fen bilgisi öğretmenliği yaptıktan sonra emekli olup Muğla'nın Ortaca ilçesine yerleşir (Yardımcı 2010: 83).

Kendisinden edinilen bilgilere göre ustası, aynı zamanda dayısı olan (Azizim) Aziz Koçak’tır. Halk şiiri tarzında ustaca söyleyişleri olan ve doğaçlaması güçlü olan Dermanî, ses sanatçısı Sabahat Akkiraz, Arif Sağ, Âşık Hüdaî, Âşık Semaî gibi pek çok âşık ve sanatçının bulunduğu Hacıbektaş’ta yapılan bir toplantıda Timur Ulusoy’un her âşıktan bir deyiş istemesi üzerine sıra kendisine gelince bir deyiş okur; o zamana kadar mahlas kullanmayan Ahmet Biteker, okuduğu deyişin son dörtlüğünü “Bu âşığa mahlas verin efendim biçiminde bitirince Âşık Hüdaî, mahlasının “Dermanî” olmasını teklif eder. Timur Ulusoy’un “Kalp gözün de açılsın, ışığın bol olsun. Yürü be Dermanî” demesi üzerine o günden sonra Dermanî mahlası ile deyişler söylemeye başlar.

Usta çırak geleneği içinde yetişen Dermanî, Aziz Koçak ve Hüseyin Koçak (Enginî)’a çıraklık eder. Alevi Bektaşi ortamında yetiştiğinden ve bu kültüre hâkim olduğundan cemlerde zakirlik de yapan âşık, şiirlerinde "Ele bele dile sahip olmaktır / İncinsek de incitmeden durmaktır / Bilimsiz yol karanlığa varmaktır / Aydınlık insancıl yol Hacı Bektaş" gibi Alevi-Bektaşi felsefesini yansıtan deyişlerin yanı sıra kendi yaşantısı ile ilgili "Gündüzü bir başka gece bir başka/ Yaş kemale erdi yetmiyor aşka/ Geç kalmışız başa dönülse keşke/ Göl kurudu deniz bitti erenler" biçiminde, sosyal içerikli güncel konularda şiirler yazar (Yardımcı 2004: 549).

Kaynakça

Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay. (Baskıya hazır, Genişletilmiş II. Baskı için hazırlanan dosya).

Yardımcı, Mehmet (2010). Zile Şiirleri. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCI
Yayın Tarihi: 06.07.2018
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEYHÎ/ŞEVKÎ, Mehmet Şeyhîd. 1815 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SEFİL ALİ, Ali Tombakoğlud. 1885 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ADVİYE BACI, Adviye Kocad. 1930 - ö. 17.10.1997Doğum YeriGörüntüle
4ŞEYHÎ/ŞEVKÎ, Mehmet Şeyhîd. 1815 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SEFİL ALİ, Ali Tombakoğlud. 1885 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ADVİYE BACI, Adviye Kocad. 1930 - ö. 17.10.1997Doğum YılıGörüntüle
7ŞEYHÎ/ŞEVKÎ, Mehmet Şeyhîd. 1815 - ö. ?MeslekGörüntüle
8SEFİL ALİ, Ali Tombakoğlud. 1885 - ö. ?MeslekGörüntüle
9ADVİYE BACI, Adviye Kocad. 1930 - ö. 17.10.1997MeslekGörüntüle
10ŞEYHÎ/ŞEVKÎ, Mehmet Şeyhîd. 1815 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SEFİL ALİ, Ali Tombakoğlud. 1885 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ADVİYE BACI, Adviye Kocad. 1930 - ö. 17.10.1997Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞEYHÎ/ŞEVKÎ, Mehmet Şeyhîd. 1815 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14SEFİL ALİ, Ali Tombakoğlud. 1885 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ADVİYE BACI, Adviye Kocad. 1930 - ö. 17.10.1997Madde AdıGörüntüle