DUDU, Dudu Karabıyık

(d. 1886 / ö. 1989)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Dudu Karabıyık olan âşık 1886 yılında Kayseri’nin Develi ilçesinde doğmuştur. İlçede Danacıoğlu adıyla tanınan bir aileye mensuptur. 19. yüzyılın önemli âşıklarından Develili Âşık Seyrânî’nin kızı Emine Hanım’ın oğlu İdris Efendi ile evlenmiştir. Bu evlilikten Abdullah, Zala ve Mehmet adlı üç çocuğu olmuştur. Dudu Karabıyık, 1989 yılında Develi’de vefat etmiştir (Çatak 1992: 75-76; Gürlek 2009: 129).

Şiirlerinde Âşık Dudu mahlasını kullanır. Âşık, Develili Âşık Ali Çatak’ın 1978 yılında kendisiyle yaptığı bir görüşmede âşıklığın kendisine nereden geldiği sorusuna, “Ah oğul ah, Seyrânî soyundan olup da âşık olmayan var mı?” (Çatak 1992: 76) şeklinde cevap vermiştir. Dolayısıyla onun âşıklığını akrabalığına bağlı olarak Âşık Seyrânî’den tevarüs ettiğini düşündüğü söylenebilir. Nitekim Seyrânî’ye atfen söylemiş olduğu koşmada da bu durumu, “Babamız Seyrânî neslimiz ulu/ O içmiş pirinin elinden dolu O gösterdi bize hakikat yolu Aşkı muhabbete devranımız var” (Çatak 1992: 76; Gürlek 2009: 129) şeklinde dile getirmiştir. Ayrıca Âşık Ali Çatak da eserinde ona “Seyrânî’nin Soyundaki Âşıklar” başlığı altında yer vermiştir (Çatak 1992: 74).

Âşığın bu söyleyişleri, onun hakikat yolunda ve irfanî geleneğe bağlı olduğunu, yani daha ziyade tasavvufî bir zeminde şiirler söylediğini de akla getirmektedir. Kaynaklarda bu koşmanın dışında, âşığın oğulları Abdullah ve Mehmet’in ölümü üzerine söylediği üç ağıdı daha bulunmaktadır (Gürlek 2009: 129-131; Çatak 1992: 76-77). Mevcut şiirlerine bakıldığında içtenliğin ve duygu yoğunluğunun ön planda olduğu görülmektedir. Bunda da oğullarını kaybetmiş olmanın tesiri büyüktür. Dolayısıyla eserlerinde yöre ağzı deyişleri de içeren “duygulu-yoğun” bir anlatımı vardır.

Kaynakça

Çatak, Ali (1992). Bütün Yönleriyle Seyrânî. Kayseri: Bayrak Yay.

Gürlek, Dursun (2009). Develi’li Şairler ve Yazarlar. Kayseri: Vatan Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ÇAPRAZ
Yayın Tarihi: 27.03.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MES'ÛDd. 1780? - ö. 1873Doğum YeriGörüntüle
2Önder Çağırand. 19 Ocak 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3EMÎN, Zıllî-zâde Hacı Emîn Efendid. 1826 - ö. 1905Doğum YeriGörüntüle
4Güzide Sabri Aygünd. 1886 - ö. 1946Doğum YılıGörüntüle
5M.Akil Koyuncud. 1886 - ö. 8 Mart 1977Doğum YılıGörüntüle
6İSMAYIL HEYDER OĞLU ELEKBEROVd. 1886 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Etem Ütükd. 1925 - ö. 1989Ölüm YılıGörüntüle
8KÖROĞLU EKBER/ELEKBER TOVUZLUd. 1905 - ö. 1989Ölüm YılıGörüntüle
9FETULAH RIZAYİd. 1909 - ö. 1989Ölüm YılıGörüntüle
10RASİM, Rasim Kılıçeld. 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11FAHRANÎ, Fahrettin Dolgund. 15.02.1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HASAN HÜSEYİN ÇİRKİNd. 1914 - ö. 1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞEMİSTAN PAŞAYEVd. 1893 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14BEDRÎd. 1885 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15YOLCU, Fikret Memişoğlud. 1915 - ö. 20.07.1968Madde AdıGörüntüle