DÜRRÎ, Dürrî Çelebi

(d. ?/? - ö. 900’den sonra/1494-5’ten sonra)
divan şiiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Dürrî mahlaslı şairin asıl adı, doğum tarihi ve eğitimi hakkında biyografik kaynaklarda herhangi bir kayıt bulunmamaktadır. Tuhfe-i Nâilî’de “Çelebi” nisbesiyle anılmaktadır (Tuman 2001: 279). Üsküplüdür. Hakkındaki en ayrıntılı bilgiyi veren Latîfî, onun kâtiplik ve hattâtlık yaptığını belirtmektedir (Canım 2000: 258). Mala mülke önem vermediği bilinen Dürrî için (İsen 1997: 134), Kâmûsu’l-A’lâm’da (Şemsettin Sâmi 1996: 2139), “dervîş-nihâd ve fakr u kanaate mâil bir zât” (derviş yaratılışlı, yoksulluk ve kanaata meyilli) denmektedir. Latifî Tezkiresi’nde (Canım 2000: 258) ise, “latîfe-gûy u hande-rûy ve ferhunde-hûy kimesne idi” ifadesiyle onun “hoş sohbet, güler yüzlü, iyi huylu” biri olduğuna değinilmektedir. Mehmed Süreyyâ (Keskin vd. 1996: 371) ve Nâil Tuman (2001: 279) Dürrî’nin 900/1494-5’ten sonra öldüğünü belirtilmekteyse de Ergun (1936-1945: 1191), bu tarihin kesin olmadığını ifade etmektedir. Kaynaklarda şairin eser yazıp yazmadığına dair bir kayıt yoktur, sadece şiirlerinden örnekler mevcuttur. Nitekim Latîfî, onun Cullâbî ile karşılıklı söyledikleri beyitleri aktarmakta, şiirlerinde işlediği konuların da büyük oranda fakirlikle ilgili olduğunu söylemektedir (Canım 2000: 258). Kimi araştırmacılar da şairin, manzumelerinde atasözü ve deyimlere geniş biçimde yer verdiğini (Nureski 2006: 47), şiirlerini “rintçe söyleyiş”le kaleme aldığını ifade etmektedir (İsen 1997: 134).

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.

Cunbur, Müjgan (2003). “Dürrî”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: AKM Yay. 225.

Ergun, Saadettin Nüzhet (1936-1945). Türk Şairleri. C. III. İstanbul.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (hzl.) (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (1997). “Kültür Tarihimizde Üsküp ve Üsküplü Divan Şairleri”. Ötelerden bir Ses. Ankara: Akçağ Yay. 131-142.

Keskin, Mustafa, A. Öztürk, R. Tosun (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. II. İstanbul: Sebil Yayınevi.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Nureski, Dzuneis (2006). Tezkirelere Göre Makedonya Şehirlerinden Yetişen Divan Şairleri. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219122/h/tsmetina.pdf [erişim tarihi: 22.10.2014].

Şemsettin Sâmi (1996). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 3. Ankara: Kaşgar Neşriyat.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). C. 2. “Dürrî (Üsküplü)”. İstanbul: Dergâh Yay. 401.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HANİFE KONCU
Yayın Tarihi: 30.10.2014
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Matla’

Ey hâce fakr u fâkamuz mâl ü gınâya virmezüz

Bu köhne şâl ü hırkayı atlas kabâya virmezüz

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219122/h/tsmetina.pdf [erişim tarihi: 22.10.2014]. 314.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂKÎ, Yûsufd. ? - ö. 1480-81 - 1512-13 ?Doğum YeriGörüntüle
2Leyla Şerif Emind. 13 Mayıs 1981 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3FENNÎ, Yûsuf Fennî Sükûtî Efendid. ? - ö. Kasım 1666Doğum YeriGörüntüle
4HÂKÎ, Yûsufd. ? - ö. 1480-81 - 1512-13 ?Doğum YılıGörüntüle
5Leyla Şerif Emind. 13 Mayıs 1981 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6FENNÎ, Yûsuf Fennî Sükûtî Efendid. ? - ö. Kasım 1666Doğum YılıGörüntüle
7HÂKÎ, Yûsufd. ? - ö. 1480-81 - 1512-13 ?Ölüm YılıGörüntüle
8Leyla Şerif Emind. 13 Mayıs 1981 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9FENNÎ, Yûsuf Fennî Sükûtî Efendid. ? - ö. Kasım 1666Ölüm YılıGörüntüle
10HÂKÎ, Yûsufd. ? - ö. 1480-81 - 1512-13 ?MeslekGörüntüle
11Leyla Şerif Emind. 13 Mayıs 1981 - ö. ?MeslekGörüntüle
12FENNÎ, Yûsuf Fennî Sükûtî Efendid. ? - ö. Kasım 1666MeslekGörüntüle
13HÂKÎ, Yûsufd. ? - ö. 1480-81 - 1512-13 ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Leyla Şerif Emind. 13 Mayıs 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FENNÎ, Yûsuf Fennî Sükûtî Efendid. ? - ö. Kasım 1666Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂKÎ, Yûsufd. ? - ö. 1480-81 - 1512-13 ?Madde AdıGörüntüle
17Leyla Şerif Emind. 13 Mayıs 1981 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18FENNÎ, Yûsuf Fennî Sükûtî Efendid. ? - ö. Kasım 1666Madde AdıGörüntüle