Madde Detay
Sabahattin Engin
(d. 9 Mart 1920 / ö. 19 Temmuz 2007)
Memur, Öğretmen, Tiyatro Yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul'da doğdu. Babası Mehmet Hilmi, Kastamonulu bir subaydır. Annesi Lütfiye Azerbaycanlıdır. İlköğrenimini Yalvaç, Konya ve Kastamonu’da sürdürmüş, ancak 1926-1931 yılları arasında İstanbul’da tamamlamıştır. Ortaöğrenimini 1931-1934 yılları arasında Diyarbakır’da yaptı. Lise öğrenimine ise Ankara, Siirt ve İstanbul Kabataş Liselerinde devam etti. 1937’de Haydarpaşa Lisesi'nden mezun oldu. Yükseköğrenimine İstanbul Askerî Tıbbiye'de başladı. 1937-1942 yılları arasında burada okudu. Ancak beşinci sınıfta ayrıldı. Tazminat karşılığında askerliğini 1942-1948 yılları arasında Kahramanmaraş ve Konya’da 6 yıl asteğmen olarak yaptı. Askerlikten sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi. 1953’te buradan mezun oldu. Bu arada İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu. 1953-1954 yıllarında da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü'nün 1 ve 2. sınıflarına devam etti ve tiyatro yazarlığı sertifikası aldı. 1948’de Bayındırlık Bakanlığı'nda şube müdür yardımcılığı görevine başladı. 1953’te aynı bakanlıkta müfettiş oldu. 1956’da coğrafya öğretmeni Mesude Hanım'la evlendi.
1958’de Ziraat Bakanlığında müfettiş, 1962’de Zirai Donatım Kurumunda kütüphane uzmanı, 1968’de Ziraat Bakanlığı müşaviri oldu. 1972’de bu görevinden emekli oldu. Daha sonra Yalova’ya yerleşti.
Görevleri sırasında ayrıca Ankara Cumhuriyet Lisesi, Atatürk Lisesi ve Yenişehir Kolejinde bir süre felsefe ve edebiyat öğretmenlikleri de yaptı. 19 Temmuz 2007 tarihinde Yalova’da öldü.
Hikâye ve deneme türlerinde ilk ürünleri 1943’te Maraş Postası, Varlık ve Seçme Hikâyeler dergilerinde takma adlarla çıktı. Daha sonra ürünleri şu dergi ve gazetelerde yayımlandı: Türk Edebiyatı, Millî Kültür, Hisar, Ankara Sanat, Çağrı, Çele, Türk Dili, Hürses.
O eleştiri, hikâye, deneme, inceleme, radyo oyunu gibi değişik türlerde yazmış olsa bile asıl olarak oyun yazarıdır. Kırka yakın oyun yazdı. Bunların yirmi biri yayımlandı. Yayımlanan ilk oyunu Suçlu (Tedirginler)’da aldatma ve suçluluk kavramlarını işledi.
Büyük Dönemeç’te çıkar ilişkileri ele alınır. Kendi Dünyamız’da insanların toplum içinde kendi bağımsız hayalleriyle yaşayan birey nitelikleri üzerinde durulur. İpsizler’de ipsiz tiplerin dünyasını yansıtmıştır. Bunalım’da zenginlerin hayatlarındaki boşluk ve sıkıntılara yer verir. Kocadağlar Ağası oyununda ağalık kurumunu, ağanın şahsında Anadolu köylüsünün psikolojisini, ağa ve köylünün insanî yönlerini sergilemiştir. Sayın Soytarı oyununda politikacı tipinin kişilik çatışmaları, memurlarına sert davranan bir genel müdür tipi işlenir. Malazgirt oyununda Malazgirt zaferini anlatır. Tanınmayan Yiğitler’de dağ başında bir yol bakım evinde bulunan insanların hayatlarına yer verir. Avunmak Kaygısı’nda hayatta başarılı olamayanların kendilerini bir şekilde avutmaları, oyalamaları anlatılır. Çaresizliğin Avuntusu’nda sevgisiz bir ailede büyüyen bir çocuğun değişik durumları işlenir. Nazar Boncuğu ya da Orta Kattakiler’de insanın kendisine, ailesine ve topluma yabancılaşması konu edilir. Efsane Öğretmen’de kendisini eğitime adayan Hüseyin Hüsnü Tekışık anlatılır. Bir Ağıt’ta para kazanmak için gurbete çıkan Anadolu köylüsünün dramına yer verilir.
Yunus Emre, Köroğlu, Hacı Bektaş Veli, Karacaoğlan ve Her Şeyden Üstün, Sepetçioğlu Osman Efe, Bilimin Sönmeyen Işığı Saim Sakaoğlu adlı oyunlarında bahsi geçen kişilerin hayatlarına yer verilir.
Kaynakça
Kaya, Kamer (2007). Sabahattin Engin Hayatı, Sanatı ve Eserleri. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
Tan, Nail (2009). Kastamonu Araçlı Oyun Yazarı, Eleştirmen Sabahattin Engin. Ankara: Kültür Ajans Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. NURULLAH ÇETİNYayın Tarihi: 23.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 23.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Suçlu/Tedirginler | MEB Yayınları / İstanbul | 1965 | Tiyatro |
Tedirginler | Hisar Yayınları / Ankara | 1970 | Tiyatro |
Büyük Dönemeç | Hisar Yayınları / Ankara | 1970 | Tiyatro |
Kendi Dünyamız | Hisar Yayınları / Ankara | 1970 | Tiyatro |
İpsizler | Hisar Yayınları / Ankara | 1970 | Tiyatro |
Bunalım | Hisar Yayınları / Ankara | 1970 | Tiyatro |
Malazgirt | Selçuklu Tarih ve Medeniyet Enstitüsü Yayınları / Ankara | 1971 | Tiyatro |
Tanınmayan Yiğitler | Yağmur Yayınevi / İstanbul | 1973 | Tiyatro |
Yunus Emre | MEB Yayınları / Ankara | 1990 | Tiyatro |
Kocadağlar Ağası/Orda Bir Köy Var Uzakta | MEB Yayınları / Ankara | 1991 | Tiyatro |
Köroğlu | MEB Yayınları / İstanbul | 1996 | Tiyatro |
Hacı Bektaş Veli | Can Yayınları / İstanbul | 1996 | Tiyatro |
Sayın Soytarı | Can Yayınları / İstanbul | 1997 | Tiyatro |
Efsane Öğretmen | Evren Yayıncılık / Ankara | 1999 | Tiyatro |
Karacaoğlan ve Her Şeyden Üstün | Tekışık Yayıncılık / Ankara | 1999 | Tiyatro |
Avunmak Kaygısı | Tekışık Yayıncılık / Ankara | 1999 | Tiyatro |
Çaresizliğin Avuntusu | Tekışık Yayıncılık / Ankara | 1999 | Tiyatro |
Nazar Boncuğu ya da Orta Kattakiler | Tekışık Yayıncılık / Ankara | 1999 | Tiyatro |
Bir Ağıt/Döküntüler | MEB Yayınları / İstanbul | 2000 | Tiyatro |
Sepetçioğlu Osman Efe | Kastamonu Kalkınma, Sağlık, Çevre Eğitimi ve Turizm Vakfı Yayınları / Ankara | 2001 | Tiyatro |
Edebiyat ve Sanat Üzerine | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2001 | Deneme |
Bilimin Sönmeyen Işığı Saim Sakaoğlu | Kömen Yayınları / Konya | 2006 | Tiyatro |
Seferden Sefere (Piyade Albay M. Hilmi Engin'in Balkan, 1. Dünya ve Kurtuluş Savaşı Anıları) | Kömen Yayınları / Konya | 2007 | Hatıra |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Zehra İpşiroğlu | d. 12 Şubat 1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Ahmet Hikmet Müftüoğlu | d. 3 Haziran 1870 - ö. 19 Mayıs 1927 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | VAK’Î, Okçu-zâde Ahmed Vak’î Efendi | d. ? - ö. 1650 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | AHMET, Ahmet Rüstemov | d. 1920 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ahmet Köksal | d. 1920 - ö. 24 Ocak 1997 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Mehmet Bozkurt Esenyel | d. 1920 - ö. 2005 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İsmail Sivri | d. 15 Ocak 1927 - ö. 2 Ağustos 2007 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KEMAL, Kemal Ozanoğlu | d. 1929 - ö. 2007 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Said Ahmet | d. 10 Haziran 1920 - ö. 5 Aralık 2007 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Abdülkadir Paksoy | d. 10 Mayıs 1954 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Didar Kartal | d. 1953 - ö. - | Meslek | Görüntüle |
12 | Mehmet Akan | d. 5 Aralık 1939 - ö. 8 Temmuz 2006 | Meslek | Görüntüle |
13 | Battal Keskin | d. 15 Temmuz 1969 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Orhan Çubukçu | d. 1928 - ö. 6 Ağustos 1999 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hilmi Yücebaş | d. 1915 - ö. 21 Şubat 1996 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Engin Turgut | d. 9 Eylül 1957 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Sabahattin Kudret Aksal | d. 25 Mart 1920 - ö. 19 Nisan 1993 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Engin Karadeniz | d. 17 Ağustos 1939 - ö. 01 Nisan 2012 | Madde Adı | Görüntüle |