FATMA/BATUR/FATMA BEHİCE, Fatma Behice Batur

(d. 1911 / ö. 30.05.1987)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Fatma Behice Batur olan âşık, o dönem Adana’ya bağlı olan Kadirli ilçesinin Bahadırlı köyünde 1911 yılında doğmuştur. Babası Mehmet Çoban Kahya, Bahadırlı aşiretinin ağası ve aynı zamanda sazı, sözü ve sohbeti güzel olan biridir. Annesi Ayşe Hanım da âşıktır. Âşık Fatma beş yaşındayken annesini kaybetmiştir. İlkokula 3 sene devam ettikten sonra okulu bırakmıştır. İlkokul yıllarında şiirler yazmış, ağıtlar yakmış ve şiir meclislerine katılmıştır. Âşıklığa başlamasında annesinin ağıtları etkili olmuştur. Âşık, 1937 yılında Bahadırlı köyünden Süleyman Batur ile evlenmiş ve bu evlilikten sekiz çocuğu olmuştur (Turan vd. 2014: 181; www.diledebiyat.net). Batur 30 Mayıs 1987 tarihinde vefat etmiştir (www.turkucu.net).

Erman Artun, âşık Fatma Behice’yi Karacaoğlan geleneğinde yetişmiş Adanalı âşıklar arasında göstermektedir (1997: 42). Âşık Fatma, Çukurova âşıklık geleneğine ait ağıtlarıyla tanınır. Toplumsal konularda pek çok taşlaması bulunmaktadır. Tasavvufî şiirleri de ön plana çıkmaktadır (www.diledebiyat.net).

"Asker Oğlum" ağıtını seslendirmiş ve internet ortamına yüklemiştir (www.turkudostlari.net). 14 şiirine ulaşılabilen âşık, şiirlerinde hece ölçüsünün 8’li ve 11’li kalıplarını kullanmıştır. Rüyaya ve bade içmeye inandığını söylese de bade içmemiştir. Saz çalmayı bilmeyen âşığın ustası yoktur. Çırak da yetiştirmemiştir (Arı 2009: 229-239; Davutluoğlu 1983: 9). Süleyman Fidan tarafından hazırlanan Anadolu Folklorunda Askerlik isimli yüksek lisans tezinde âşığın ağıtlarına yer verilmiştir (Fidan 2008: 163).

Kaynakça

Arı, Bülent (2009). Adana’da Geçmişten Günümüze Âşıklık Geleneği. Adana: Altın Koza Yay.

Artun, Erman (1997). "Adana Âşıklık Geleneği ve Âşık Fasılları". 5. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri.  C. 1. Ankara. 41-55.

Davutluoğlu, İbrahim (1983). Kadirlili Şaire Fatma Behice Batur’un Hayatı ve Şiirleri. Kayseri: Erciyes Yay.

Fidan, Süleyman (2008). Adana Folklorunda Askerlik (Adana, Gaziantep, Kayseri Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.

www.turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_kadin_asiklar.pdf [erişim tarihi: 02.03.2019].

www.turkucu.net/ozan-sanatci.asp?sanatci=594 [erişim tarihi: 02.03.2019].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HATİCE KARINLI
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Cumali Yılmazd. 1985 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Doğum YeriGörüntüle
3Emine Bayındırd. 20 Şubat 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Doğum YılıGörüntüle
5KUL SEVİNDİK, Sevindik Sevindikd. 1911 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6YUSUF ÖZCANd. 1911 - ö. 1984Doğum YılıGörüntüle
7GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Ölüm YılıGörüntüle
8KUL SEVİNDİK, Sevindik Sevindikd. 1911 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9YUSUF ÖZCANd. 1911 - ö. 1984Ölüm YılıGörüntüle
10GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11KUL SEVİNDİK, Sevindik Sevindikd. 1911 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12YUSUF ÖZCANd. 1911 - ö. 1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984Madde AdıGörüntüle
14KUL SEVİNDİK, Sevindik Sevindikd. 1911 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15YUSUF ÖZCANd. 1911 - ö. 1984Madde AdıGörüntüle