GÜNEY, Ali Rıza Güney

(d. 1934 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Rıza Güney, 1934 yılında Kırşehir'in Mucur ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babası Zaptiyenin Ömer olarak tanınır ve kasaplık işiyle meşguldür. Annesi ise Ümüş Hanım'dır. Güney, ilkokulu Mucur'da bitirmiştir. İlkokuldan sonra kısa bir süre eğitime devam etmiş, ardından da baba mesleği olan kasaplığa devam etmiştir. Askerden döndükten sonra Ankara'da memur olarak göreve başlamıştır. 1958 yılında evlenip ailesiyle birlikte uzun yıllar Ankara'da yaşamıştır. 1979 yılında emekli olan Ali Rıza Güney, doğup büyüdüğü Mucur'a yerleşmiş ve burada da saz eğitmenliği yapıp şiir yazmak suretiyle sanat faaliyetlerini sürdürmüştür. Güney'in Ekrem ve Ertuğrul adında iki oğlu ile Emel adında bir kızı vardır (Bulut 1983: 246).

Küçük yaşlarından itibaren sanata ve şiire ilgi duyan Ali Rıza Güney, yeteneğinin aileden geldiğine inanmaktadır. Soyadını mahlas olarak kullanan âşığın büyük annesi okuma yazması olmamasına rağmen çok güzel şiir okuyup türküler söyleyen bir hanımdır. Güney, çocukluk çağlarından itibaren şiir yazmaya heves duymuştur. Saz çalmayı ağabeyi Hüsamettin Güney'den öğrenmiş ve askerden döndükten sonra bu konudaki çalışmalarını ilerletmiştir. Güney, saz çalma konusunda oldukça başarılıdır. Ali Rıza Güney'in çocukları da müziğe büyük ilgi duymuştur. Ali Rıza Güney, çocukları henüz çok küçük yaşta iken onlarla birlikte Güney Kardeşler adıyla bir grup kurmuş, düğün ve eğlencelerde programlar hazırlayarak sahne almıştır (Bulut 1983: 246-247). Kızı Emel Güney (Taşçıoğlu), günümüzde Türk halk müziğinin tanınmış sanatçılarındandır.

Ali Rıza Güney bir kısmını bestelediği elli kadar şiir kaleme almıştır. Şiirlerini kitap olarak bastırmamıştır (Bulut 1983: 247). Çok küçükken kaleme aldığı tanınmış "Bekâr Gezelim" adlı şiirini kendisi bestelemiş ve çeşitli mekânlarda seslendirmiştir (Akgün 2006: 25). Bu türkü uzun yıllar çeşitli kişi ve gruplar tarafından seslendirilerek popüler olmuştur. Şiirlerinde genellikle 7'li, 8'li ve 11'li hece ölçüsünü tercih etmiştir. Çoğunlukla memleket, doğa ve insan sevgisi temalarını işlemiş, yöre kültürünü hatırlatmayı amaçlamıştır. Özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında Mucur'da yaşadığı olaylardan kalan hatıralarını şiirleştirerek memleketinin güzelliklerini ve geleneklerini dile getirmiştir.

Ali Rıza Güney, Mucur yöresinde derleme çalışmaları da yapmıştır. Bu çalışmalar sonucunda hazırladığı bir kitabı vardır. Güney, 1997 yılında basılan Mucur- Tarihçesi, Gelenekleri ve Halk Şairleri adlı bu eserinde, yörede uzun yıllar boyunca yaptığı araştırma ve derlemelerde elde ettiği bilgileri, yörenin tanınmış şair ve âşıkları hakkında öğrendiklerini bir araya getirmiştir. Eserde ayrıca Mucur'un tarihi ile ilgili bilgiler de vermiştir. Ali Rıza Güney'in yaşamı boyunca içinde bulunduğu tüm bu kültürel faaliyetler göz önüne alındığında yalnızca şair ve müzisyen yönüyle değil, araştırmacı ve yazar kimliğiyle de öne çıktığı söylenebilir.

Kaynakça

Akgün, Dilek (2006). Kırşehir Türkülerinde İnsan. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi.

Bulut, H. Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay.

Mucur Gazetesi (26 Aralık 2014). Ali Rıza Güney Gazetemizde Köşe Yazarlığına Başladı, 1.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ÖZLEM DAĞDELEN
Yayın Tarihi: 16.04.2019
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Mucur- Tarihçesi Gelenekleri ve Halk ŞairleriOcak Yayınları / Ankara1997İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KEREMd. 1885 - ö. 11.03.1940Doğum YeriGörüntüle
2PARMAKSIZOĞLU ÂŞIK MAHMUTd. 1822 - ö. 1914Doğum YeriGörüntüle
3Ali Baytokd. 1928 - ö. 16 Temmuz 2005Doğum YeriGörüntüle
4AVŞARÎd. 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MERAL ÇELENd. 2 Ocak 1934 - ö. -Doğum YılıGörüntüle
6Aydın Özakınd. 06 Haziran 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SEREN, Salih Cand. 02.03.1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8ESMER ZARİFİ YADİGAR, Zarif Türkd. 22.01.1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9KOZANOĞLU, Adem Kozanoğlud. 02.03.1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10KULU, Bayramov Kulu (Bayramoğlu)d. ? - ö. 1968Madde AdıGörüntüle
11GÖKKUBBE/GÖKYÜZÜ, Asuman Erkılıçd. 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12SEFERLİOĞLUd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle