HASAN HİLMÎ

(d. 1271?/1881? - ö. 1314/1896 ds)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hasan Hilmî mahlasını kullandı. Münzevi Hilmî diye tanındı. Sultan Abdühamîd devrinde yaşamış mutasavvıf bir şairdir. Babası Ferhâd Bey, annesi Hazal Hanım’dır. Edirne’nin Hasköy ilçesinin Salman Köyü’nde doğdu. Güllüvî cemaatindendir. 1286/1869’da tahsil için İstanbul’a göçdü. Bu tarihte 15 yaşlarında olduğunu bir şiirinde ifade eder (Salık 2010: 5). Buna göre 1271/1881’de doğmuş olmalıdır. İstanbul’da okudu. Nakşîbendî tarikatına bağlı bir dergâhta eğitim aldı. Hanefi mezhebine bağlıdır. 18 yıl Fatih’te kürsi şeyhliği yaptı. 1313/1895-96’da henüz dört buçuk yaşındayken oğlu Receb Celâleddîn, 23 Receb 1314/1896’da da kızı Gülizâr vefat etti ve Yâvedûd’da Kral Kızı Türbesi’ne kardeşinin mezarının yakınına gömüldü. Dîvân’ında kızının ölümünden basettiğine göre kendisi de 1314/1896’dan sonra vefat etmiş olmalıdır.

346 na’tı kapsayan Dîvân’ı Millî Kütüphane Yz A 1908’dedir. Dîvân 1297/1880 ve 1308/1891-92’de basıldı. 1256 beyitten oluşan Dîvân’da kaside ve nazm nazım şekilleri tercih edilmiştir. Dîvân üzerine yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (Sazlık 2010).

Na’tları sade bir dille yazılmıştır. Şiirleri edebî yönden kuvvetli değildir, ancak Hasan Hilmî’nin duygularının samimiyetini yansıtır niteliktedir.

Kaynakça

Cunbur, Müjgan (2004).”Hasan Hilmî”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C.4. Ankara: AKM Yay. 405.

Hasan Hilmî Dîvânı. Millî Kütüphane Yz A 1908.

Sazlık, Fatma (2010). Hasan Hilmî Hayatı, Edebî Kişiliği, Dîvânı ve Dîvân’ın İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MEHTAP ERDOĞAN
Yayın Tarihi: 19.07.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Na’t-ı şerîf-i ‘ale’n-nebiyyi sallallâhü te’âlâ ‘aleyhi vesellem

Diyâr-ı gurbete düşdüm garîbem yâ Resûlallâh

Cihânı serteser gezdim habîrim yâ Resûlallâh

 

Okur vasfın kitâbını seher vaktinde âşıklar

Sadâ eyler diler vuslat acîbim yâ Resûlallâh

 

Gönül aşkın sırâtından tecâvüz eylemek ister

Günâhkârım elim tut sen abîrim yâ Resûlallâh

 

Hasan Hilmî necât bulmaz şefâ'atsiz işim bitmez

Yetiş imdâda yâ Muhammed harîkim yâ Resûlallâh

(Sazlık, Fatma (2010). Hasan Hilmî Hayatı, Edebî Kişiliği, Dîvânı ve Dîvân’ın İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi. 92.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Doğum YeriGörüntüle
2Nurgül Ateşd. 18 Ekim 1977 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3TÎGÎ, Mehmed Beyd. ? - ö. 1617Doğum YeriGörüntüle
4AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Doğum YılıGörüntüle
5Nurgül Ateşd. 18 Ekim 1977 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6TÎGÎ, Mehmed Beyd. ? - ö. 1617Doğum YılıGörüntüle
7AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Ölüm YılıGörüntüle
8Nurgül Ateşd. 18 Ekim 1977 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9TÎGÎ, Mehmed Beyd. ? - ö. 1617Ölüm YılıGörüntüle
10AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481MeslekGörüntüle
11Nurgül Ateşd. 18 Ekim 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
12TÎGÎ, Mehmed Beyd. ? - ö. 1617MeslekGörüntüle
13AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nurgül Ateşd. 18 Ekim 1977 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TÎGÎ, Mehmed Beyd. ? - ö. 1617Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Madde AdıGörüntüle
17Nurgül Ateşd. 18 Ekim 1977 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18TÎGÎ, Mehmed Beyd. ? - ö. 1617Madde AdıGörüntüle