KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat

(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.

Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.

Kaynakça

Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.

Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.

Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor AraştırmalarıMayıs. 3 (262): 5970.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KARÂRÎ, Tahird. 1835/1826 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
2ALYAKUT, Serdar Alyakutd. 05.04.1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3TURABÎ, Temel Şahind. 25.03.1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KARÂRÎ, Tahird. 1835/1826 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
5ALYAKUT, Serdar Alyakutd. 05.04.1974 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6TURABÎ, Temel Şahind. 25.03.1966 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KARÂRÎ, Tahird. 1835/1826 - ö. 1915Ölüm YılıGörüntüle
8ALYAKUT, Serdar Alyakutd. 05.04.1974 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9TURABÎ, Temel Şahind. 25.03.1966 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10KARÂRÎ, Tahird. 1835/1826 - ö. 1915MeslekGörüntüle
11ALYAKUT, Serdar Alyakutd. 05.04.1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
12TURABÎ, Temel Şahind. 25.03.1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KARÂRÎ, Tahird. 1835/1826 - ö. 1915Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ALYAKUT, Serdar Alyakutd. 05.04.1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TURABÎ, Temel Şahind. 25.03.1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KARÂRÎ, Tahird. 1835/1826 - ö. 1915Madde AdıGörüntüle
17ALYAKUT, Serdar Alyakutd. 05.04.1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18TURABÎ, Temel Şahind. 25.03.1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle