KEMAL, Kemal Özgür

(d. 1943 / ö. 12.07.2012)
ozan, şair, memur
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kemal Özgür 1943 yılında Çorum’un Palabıyık köyünde doğmuştur. Kırk yaşından sonra saz çalmaya başladığını bu nedenle âşık arkadaşlarının ona Zoranî mahlasını taktıklarını ancak kendisinin bu mahlası kullanmayı tercih etmediğini belirtmiştir (Oğuz vd. 2007: 85). Kendisi Kemal mahlasını kullanmayı tercih etmiştir. İlkokulu köyünde, ortaöğrenimini Amasya’ya bağlı Gökhöyük Teknik Ziraat Okulunda tamamlamıştır. Sinop’un Gerze ilçesine Tarım Kredi Kooperatifi memuru olarak atanmıştır. Sosyal Sigortalar Kurumundan emekli olmuş (Çelebi 2010: 268) ve 12 Temmuz 2012 tarihinde vefat etmiştir (www.corumhaber.net).

Kemal Özgür, zimmet suçundan dört yıl hapis yattığını, bu olayın kendisini çok etkilediğini ve çektiği sıkıntı sonucu âşıklığa yöneldiğini ifade etmektedir. Saz çalmayı kendi kendine öğrenmiştir (Oğuz vd. 2007: 85). Abdullah Ercan’ın yardımıyla şiir teknik, kaide ve yazı biçimlerini öğrenmiş ve saz eşliğinde icra ettiği şiirlerini emekli olduktan sonra yazmaya başlamıştır (Çelebi 2010: 268). Badeli âşık olmadığını ifade eden âşık, bade içerek âşık olduklarını söyleyenlere inanmamaktadır (Oğuz vd. 2007: 85). Bade içme ile ilgili düşüncesini şu şekilde dile getirmektedir: “Bade dünyaya inmeden önce Allah tarafından aşk şarabı olarak bütün kullara içirilmiştir, bu sarhoşluğu yaşayanlar ise erenlerdir.” (Anbar 2016: 277). Çorum’da bilinen tekke edebiyatı şairlerinden birisidir (Çelebi 2010: 356). Âşık, genelde 11’li ve 8’li hece ölçüsüyle şiir yazdığını ve bu şiirleri defterde ve hatta bilgisayarda muhafaza ettiğini belirtir (Oğuz vd. 2007: 85). Âşık şenliklerine ve festivallerine katılan âşığın şiirlerinin konusu, tabiat, taşlama ve on iki imamdır. Âşık Kemal, Pir Sultan Abdal ve Karacaoğlan’ın usta malı deyişlerinin yanı sıra kendi deyişlerini de söylemektedir (Oğuz vd. 2007: 85). Şiirleri arasında "Erenler", "Dost Hacı Bektaş", "Birikir", "Sakın", "Köy Olmaz", "Sinek", "Gardaş" bulunur (Çelebi 2010: 189-271; Anbar 2016: 278-297). Ayrıca "Palabıyık Destanı" adlı eserinde köyünü tanıtmıştır (Anbar 2016: 277). Âşık Cefai ile birlikte çıkardığı Duygu Dağarcığı adlı bir kitabı bulunmaktadır. Henüz kayıtlara geçmemiş “Miraçlama İzi” adında bir şiiri de bulunmaktadır (Çelebi 2010: 146). Âşık Cefai ve Türkmenoğlu ile sohbet şeklinde atışmalarının olduğu da görünmektedir (Anbar 2016: 290). Bütün şiirlerinde toplumsal aksaklıkları esprili bir şekilde dile getirmiştir (Anbar 2016: 277). Âşıklık geleneğinin devam edebilmesi için öneri sunan Özgür, önce halkın daha sonra devletin destek olmasını beklemektedir. Âşıklar için özel mekânların oluşturulmasında Kültür Bakanlığının çalışma yapmasını da istemektedir (Anbar 2016: 277).

Kaynakça

Anbar, Elif Nur (2016). “Kemal Özgür”. Sazın ve Sözün Sultanları XI. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Ayfer Yılmaz. Ankara: Gazi Kitabevi. 277-297.

Çelebi, Ebru (2010). Çorum’da Tekke Tarzı Şiir Gelenekleri ve Temsilcileri. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

http://www.corumhaber.net/sik-ve-ozan-kemal-ozgurun-ardindan-makale,2363.html [erişim tarihi: 30.03.2019].

Oğuz, M. Öcal, Selcan Gürçayır (2007). 2006 Yılında Çorum’da Yasayan Âşık Sanatı. Çorum: Çorum Belediyesi Kültür Yay.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ESEN NUR DAŞ
Yayın Tarihi: 11.04.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Duygu Dağarcığıİstem Basımevi / Çorum2002Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OZAN BAKİ, Baki Çetind. 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İSLAM, İslam Erdenerd. 1921 - ö. 25.11.1995Doğum YeriGörüntüle
3MİNAYE ELİYEVAd. 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ELİFAĞA ELİ OĞLU SAİLOVd. 1943 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Müfit Özdeşd. 1943 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6YOKSUL DERVİŞ, Şemsettin Kubatd. 1943 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ELİFAĞA ELİ OĞLU SAİLOVd. 1943 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Müfit Özdeşd. 1943 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9YOKSUL DERVİŞ, Şemsettin Kubatd. 1943 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ELİFAĞA ELİ OĞLU SAİLOVd. 1943 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Müfit Özdeşd. 1943 - ö. ?MeslekGörüntüle
12YOKSUL DERVİŞ, Şemsettin Kubatd. 1943 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ELİFAĞA ELİ OĞLU SAİLOVd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Müfit Özdeşd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15YOKSUL DERVİŞ, Şemsettin Kubatd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ELİFAĞA ELİ OĞLU SAİLOVd. 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Müfit Özdeşd. 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18YOKSUL DERVİŞ, Şemsettin Kubatd. 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle