MARALI, Şaziye Çelikler

(d. 1949 / ö. -)
âşık, öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Şaziye Çelikler olan âşık 1949'da Bingöl'ün Kiğı ilçesinde doğmuştur. 1967'de Elazığ Kız Öğretmen Okulunu bitirmiş ve üniversitedeki lisans eğitimini Anadolu Üniversitesinde tamamlamıştır. 1968 yılında Nadir Çelikler ile evlenen âşık, üç çocuk annesidir. Bingöl'de ve Bursa'da öğretmenlik yapmıştır (Çelikler 2011: 115-116; Turan vd. 2014: 473). Çelikler, çalıştığı okullarda Türk Halk Müziği koroları kurup, öğrencilere Türk kültürünü sevdirmiştir. Eşi 1995 yılında vefat etmiştir. Çelikler, 1980 yılında tayin olduğu Bursa’daki görevinden 2002 yılında emekli olmuştur. Yaşamakta olduğu Bursa’da kültür sanat etkinlikleri düzenlemekte ve aynı zamanda Bursa Yerel Gündem 21, Kadın Meclis Eğitim Kültür Grubu’nda çalışmalarını sürdürmektedir (Çınar 2008: 51).

Şaziye Çelikler, öğretmen okulu yıllarında müzik eğitimi görmüş ve o yıllarda saz çalmaya başlamıştır. Çelikler, eşinin ölümünden sonra gençlik yıllarından beri yazdığı şiirlerine yoğunlaşmıştır. Uzun süre çalıp söyleyemediği sazıyla arkadaşlarının teşviki sayesinde tekrar şiirlerini dillendirmiştir. İrticali şiir okumayan âşık, “kara düzen” [bozuk düzeni (sol-re-la)] olarak tabir ettiği sazını çalmaktadır (Çınar 2008: 45).

Çelikler, önce soyadını mahlas olarak kullanmıştır. Daha sonra 8 Mart Dünya Kadınlar gününde AYŞAD (Âşıklar ve Yazarlar Derneği) tarafından kendisine Ozan Maralı mahlası verilmiştir (Çelikler 2011: 115; Turan vd. 2014: 473). Şiirlerinde sadece Maralı mahlasını kullanır. Şiirlerini çoğunlukla 11’li hece ölçüsüyle yazar. 2008'de Kars'ta düzenlenen Murat Çobanoğlu Âşıklar Bayramı'nda "Kars'tan Selam Olsun Anadolu'ya" isimli şiiri ile üçüncü olmuştur. Katıldığı pek çok yarışmadan da ödüller almıştır. Sevgi Yolu, Bay, Mavi, Duygu Seli dergilerinin Bursa temsilcisidir. "Buğulu Gözler", "Sazım", isimli şiirleri Mümin Salman, "Hasretimsin" isimli şiiri ise Gülay Unutmazlar tarafından bestelenmiştir (Çelikler 2011: 115-116). Ata’yı Özler, Orman Şarkısı, Aylar ve Mevsimler, Sazım Seninle, Gördüm Seni Türkmen Kızı, Turna Kanadına Sevda Yükledim, Annesiz Gelin, Kars’tan Selam Olsun Anadolu’ya, Yaranamadım, Kurşuna Dizer Beni gibi besteleri vardır.

Şaziye Çelikler'in Belirli Gün ve Haftalar, Okula Başladım, Hayalim Güçlüydü, Ömrüm Öyle Bir Hüzün, Kördüğüm isimli beş kitabı bulunmaktadır. Maralı, üyesi olduğu İLESAM'dan Türk şiirine hizmet ödülü almıştır (Çelikler 2011: 115-116).

Kaynakça

Çelikler, Şaziye (2011). Hayalim Güçlüydü (Anı-Deneme-Öykü-Şiir). 5. Baskı. İzmir: Ay Yay.

Çınar, Sevilay (2008). Yirminci Yüzyılın İkinci Yarısında Türkiye’ de Kadın Âşıklar. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
HAYALİM GÜÇLÜYDÜAY YAYINLARI / İZMİR2011Şiir
BELİRLİ GÜN VE HAFTALARİKİNCİ ADAM YAYINLARI / İSTANBUL114Şiir
ÖMRÜM ÖYLE BİR HÜZÜNALP YAYINLARI / BURSA2016Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hamide Gönend. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Butakınd. 17 Nisan 1979 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Niyazi Zorlud. 03 Nisan 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4FEVZİ/DELİBAŞ, Fevzi Delibaşd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5LÜTFÜ GÜLTEKİNd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Günerkan Aydoğmuşd. 1 Eylül 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SERDARÎ, Binali İncid. 1926 - ö. ?MeslekGörüntüle
8KÖROĞLUd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
9ORHAN KÖROĞLU, Orhan Ayvazoğlud. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
10MEHMET/FAKİR MEHMET, Mehmet Çakmakd. 1921 - ö. 2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11BOYACI, Ali Rıza Gözütokd. 1916 - ö. 1996Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MİTHAT KARATAŞd. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KUL HAMİT, Hamit Kocad. 1916 - ö. 27.01.1978Madde AdıGörüntüle
14KEMAL DEVRANÎ, Kemal Arpaçayd. 01.12.1939 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15CEMAL, Cemal Acard. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle