Mebrure Sami Alevok (Koray)

(d. 1907 / ö. 28 Temmuz 1992)
Yazar, Tercüman
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Oklar Limited Şirketi sahibi, bankacı Ömer Lütfi Alevok ve Nahide Hanım’ın tek çocuğu olarak İstanbul’da dünyaya geldi. Anne babası o çok küçükken ayrıldı ve babasıyla birlikte yaşamaya başladı. Ömer Lütfi Bey’in işleri nedeniyle bir süre Berlin’de yaşadı ve düzenli bir eğitim hayatı olmadı. 14 yaşında evden kaçarak Deniz Hastanesi’nde hastabakıcılık yapan annesiyle birlikte yaşamaya başladı. Erken yaşlarda çalışmaya başlayan Mebrure Sami’nin yaptığı işler arasında Fransızca öğretmenliği, devrik İran Şahı’na günlük gazeteleri okuma vazifesi, Libreri Mondial’de tezgâhtarlık, tercümanlık ve nihayet yazarlık vardır. İki kez evlendi. Oğlu Yaman Koray dünyaya geldi. Esat Mahmut Karakurt aracılığıyla Güzel Sanatlar Birliği’ne dâhil oldu. Saint Joseph Lisesi’ni birincilikle bitiren oğluyla birlikte Erdek’e yerleşti ve orada zeytin işiyle ilgilendi, otel işletti. 1978 yılında yine oğluyla birlikte Gökova’ya yerleşti. 1992’de burada vefat etti. Akyaka’ya defnedildi.

İlk hikâyeleri 1927’de Güneş’te yayımlanan “Cadı” ve “Deli” başlıklarını taşımaktadır. “Münire’nin Defteri”, “Bir Kandil Gecesi”, “Lale Perisi”, “Bir Mektup”, “Murat Köprüsü”, “Saadet” ve “Şüphe” hikâyelerinden birkaçıdır. İlk telif romanı Sönen Işık 1930’da kitap olarak basılır. “Garp Musıkisinde Büyük Adamlar” başlıklı bir yazı serisi gazetede yayımlanan Mebrure Sami’nin tercüme ve adapte tiyatro eserleri de mevcuttur. Fazilet Kuklası, Kızkardeşim ve Ben, Bir Baba, Asmode, O Kadın, Meşaleler, Zehir, Karanlık bunlar arasındadır. 1933 yılında Son Posta gazetesinde tefrika edilen romanı Leylaklar Altında çok beğenilen yazar, gazetenin ısrarıyla Çöl Gibi romanını da gecikmeden tamamlar. 1943’te kitap olarak basılan Gönül Cehennemi, yazarın en beğendiği romanıdır. Kendisine niçin daha fazla telif eser yayımlamadığı sorusuna yabancı dillerde çok güzel kitaplar okuduğu, yarım yamalak telif eserler vermektense güzelliğine iman ettiği eserleri çevirmeyi tercih ettiği şeklinde bir cevap vermiştir.

Kaynakça

Alevok, Mebrure (1971). Geçmişte Yolculuk. İstanbul: Hürriyet Yayınları.

Güler, Yaşar (2010). Mebrure Sami Koray’ın Romanları ve Romancılığı. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Kandemir (1949). “Mebrure Sami Alevok Bütün Hayatını AnaltıyorI-II”. Edebiyat Âlemi. nr. 16, 4 Ağustos 1949, s.1, 7; nr. 17, 11 Ağustos 1949, s.1, 7.

Mumcu, Yasemin (2012). “Mebrure Sami Alevok ve İki Hikâyesi”. Yeni Türk Edebiyatı. S. 5. s. 103-123.

Nutku, Özdemir (1970). “Darülbedayi’in Oyun Seçimindeki Tutumu Üzerine Notlar”. Ankara Üniversitesi Tiyatro Araştırmaları Dergisi. S. 1. s. 107.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YASEMİN MUMCU
Yayın Tarihi: 16.11.2018
Güncelleme Tarihi: 07.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
AyşeYeni Ses Gazetesi / İstanbul1926Çeviri
Niçin Beni Aldattın?Sühulet Kütüphanesi / İstanbul1928Çeviri
Sönen IşıkSühulet / İstanbul1930Roman
Garp Musikisinde Büyük AdamlarHilmi Kütüphanesi / İstanbul1934Biyografi
Leylaklar Altındaİkbal Kitabevi / İstanbul1936Roman
Çöl Gibiİkbal Kitabevi / İstanbul1938Roman
Mari Valevska Napolyon'un Aşk Romanıİkbal Kitabevi / İstanbul1939Çeviri
O Kadınİkbal Kitabevi / İstanbul1940Çeviri
Yalanİkbal Kitabevi / İstanbul1941Roman
Gönül CehennemiRemzi Kitabevi / İstanbul1943Roman
Madame Curie Eve CurieRemzi Kitabevi / İstanbul1943Biyografi
Gurbetteki KadınRemzi Kitabevi / İstanbul1946Çeviri
İsviçre'den Seyahat NotlarıAkşam Gazetesi / İstanbul1946Gezi Yazısı
Bu Mağrur KalbRemzi Kitabevi / İstanbul1947Çeviri
Dönüşü Olmayan YolRemzi Kitabevi / İstanbul1948Çeviri
Mandalı ÇocuklarDoğan Kardeş Yayınları / İstanbul1948Çeviri
Tours PapazıMEB / İstanbul1949Çeviri
Halıcı Kız- / İstanbul1953Diğer
AnaRemzi Kitabevi / İstanbul1962Çeviri
Geçmişte YolculukHürriyet Yayınları / İstanbul1971Hatıra
Geçmişte Yolculuk II Sevgilerin En GüzeliHürriyet Gazetesi / İstanbul1972Hatıra
Fareler ve İnsanlar- / -1984Çeviri

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Burak Özdemird. 31 Ağustos 1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NEDÎM, İbrâhimd. ? - ö. Şubat-Mart 1776Doğum YeriGörüntüle
3BEDRÎ, Ahmed Bedrî Efendid. 1817 - ö. 1861 ds.Doğum YeriGörüntüle
4ÜLKER, Hümmet Elioğlu Elizaded. 1907 - ö. 1941Doğum YılıGörüntüle
5Mustafa Remzi Özyürekd. 1907 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Aziz Behiç Serengild. 1907 - ö. 1962Doğum YılıGörüntüle
7TURAN KÖTANd. 1919 - ö. 1992Ölüm YılıGörüntüle
8Avni Öztüred. 19 Eylül 1925 - ö. 18 Ağustos 1992Ölüm YılıGörüntüle
9Tahsin Nahit Uygurd. 1899 - ö. 21 Temmuz 1992Ölüm YılıGörüntüle
10Mithat Cemal Kuntayd. 1885 - ö. 30 Mart 1956MeslekGörüntüle
11Ayfer Gürdal Ünald. 15 Ekim 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Oktay Rifatd. 10 Haziran 1914 - ö. 18 Nisan 1988MeslekGörüntüle
13Cahit Tanyold. 1914 - ö. 11 Ağustos 2020Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yahya Kemal Akansud. 21 Haziran 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Irmak Bahçecid. 15 Mart 1983 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞÂMÎ, Ahmed Şâmî Efendid. ? - ö. 1604-05Madde AdıGörüntüle
17MUHÎTÎ, Muhîtî-i Şâmîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Koray Barış İncitmezd. 23 Ocak 1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle