MERAKÎ, Yusuf Biber

(d. 1925 / ö. 2014)
âşık, esnaf
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yusuf Biber, 1925'te Artvin’in Salkımlı (Torgom) köyünde doğmuştur. Babası, Biber oğullarından Kayabey'dir (Özder 1987: 437). Ortaokulu birinci sınıftayken, ailevi nedenlerle terk eden Biber, çocuk yaşlarda babası ile birlikte çiftçilik yapmıştır (Biber 2005: 8). Saz çalmaya ve şiir söylemeye otuz yaşlarında başlayan âşık, yörede kısa zamanda tanınır. Artvin ve çevre illerde bulunan âşıklarla karşılaşmalar yapan Yusuf Biber, şiirlerinde sırasıyla Yusuf, Yanarî ve Merakî mahlasını kullanmıştır (Özder 1987: 437). 1966'da baba mesleği olan çiftçiliği bırakıp bir dükkân açarak geçimini uzun süre esnaflıkla sağlamıştır. Sonraki yıllarda ise ailesi ile birlikte Artvin'den ayrılarak Bursa'ya yerleşmiş; asıl mesleği olan esnaflığını burada da yapmaya devam etmiştir. Bursa'da yaşadığı sürece saz çalmaya devam eden Biber, 2014'te Bursa'da vefat etmiştir.

Merakî, aldığı mahlasın rüyasında gördüğü pirler tarafından verilmiştir (Biber 1988: 5). Her konuda şiirlerini icra eden Merakî, halkın anlayabileceği yalın bir dil kullanmıştır. Şiirlerinde genellikle 11’li heceyi kullanan Merakî; mani, semai ve gazel örneklerini de vererek Türk halk şiirine katkıda bulunmuştur. Bursa'da esnaflık yaptığı yıllarda şiirlerinin büyük çoğunluğunu memleket hasreti üzerine yazmıştır. Her konuda şiir yazan âşık, Hac farizasını yerine getirdikten sonra şiirlerinde tasavvufa daha fazla yer vermiştir.

Kaynakça

Biber, Yusuf (1988). Gönülaçar. Artvin: Artvin Demokrat Çoruh Matbaası.

Biber, Yusuf (2005). Sonbahar Yağmurları. Bursa: Furkan Ofset.

Özder, Mustafa Âdil (1987). Artvinli Şairler. C. I, II, III. Ankara: Kültür Bakanlığı Arşivi. (NE 1971.0003).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kalpten KalemeGürbüz Basımevi / Artvin1996Şiir
Her telden Bir SesHürriyet Matbası / Artvin1963Şiir
Kalpten KalemeGündüz Basımevi / Artvin1966Şiir
GönülaçarArtvin Demokrat Çoruh Matbaası / Artvin1988Şiir
Sonbahar YağmurlarıFurkan Ofset / Bursa2005Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GÜLPAŞA, Gülpaşa Dursund. 1927 - ö. 1993Doğum YeriGörüntüle
2SAİDÎ, Saidd. 1810 - ö. 1850Doğum YeriGörüntüle
3İsmail Aşıkoğlud. 10 Haziran 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Nimet Leylâ Uzcand. 1925 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Cahit Atayd. 1925 - ö. 28 Ağustos 2012Doğum YılıGörüntüle
6YARALI, Halit Karakuşd. 1925 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014Ölüm YılıGörüntüle
8Necati Yazgand. 14 Mayıs 1932 - ö. 23 Eylül 2014Ölüm YılıGörüntüle
9İsa Kayacand. 10 Eylül 1943 - ö. 16 Ekim 2014Ölüm YılıGörüntüle
10MUHARREM, Muharrem Şimşekd. 1927 - ö. ?MeslekGörüntüle
11MİM ALİ, Mehmet Ali Taştand. 1939 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ALİ ATEŞd. 1951 - ö. 06.01.2003MeslekGörüntüle
13ERSANİ YİĞİTTÜRKd. 18.04.1948 - ö. 11.05.1996Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GERÇEK/LÜTFİ/SEFİL GERÇEK, Lütfi Gerçekd. 1924 - ö. 1997Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15UMMAN/UMMANÎ, Ali Osman Bektaşd. 1924 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÜŞTÜ, Rüştü Tecerd. 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HANIŞ, Hanış Heyrullaoğlu Zaidovd. 04.07.1932 - ö. 17.08.2010Madde AdıGörüntüle
18TOKTOGUL IRÇId. ? - ö. 1380-1390?Madde AdıGörüntüle