Madde Detay
NİGÂHÎ
(d. ?/? - ö. 940/1533/34)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Bazı kaynaklara göre Aydınlı, bazılarına göre İstanbulludur. Tahsilini tamamlama fırsatını bulamayarak kâtip oldu. Sultan Divanî (Divane Mehmed Çelebi) İstanbul’a geldiğinde ona intisap ederek Mevlevî oldu. Sonradan abdâllara katılarak Melâmîlik yoluna giren şair 940/1533/34’de öldü. Kaynaklarda sıkıntılı bir ömür sürdüğü de kayıtlıdır. Sehî Bey, şair hakkında sadece “hoş-tab’dur” demekle yetinir. Latîfî Nigâhî’nin kendini beğenen, gururlu bir kimse olduğunu, “kibir uğursuzdur” sözüne uygun olarak zamanla dimağına halel gelip kaşlarını ve kirpiklerini kesmek suretiyle Kalenderîlere karıştığını, hatta “Hattın tırâş iderse ta’n itmenüz Nigâhî / Ehl-i kalemse n’ola dîvâne-râ kalem nîst” diyerek kendi hâlini ortaya koyduğunu söyler. Latîfî şiirlerinin az olmasına ve zor bulunmasına rağmen şairliğindeki incelikle tanındığını ifade etmektedir. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde iki, Pervâne Bey Mecmuası’nda üç şiiri bulunmaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Ali Enver (1309). Semâ’-Hâne-i Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası.
Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.
Genç, İlhan (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay.
İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]
Köksal, M. Fatih (2006). “Nigâhî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: AKM Yay. 613.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
“Nigâhî” (1990). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 55.
Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat No. 406, vr. 356a, 550b, 582a.
Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul: Matbaa-i Âmidî.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 09.09.2013Güncelleme Tarihi: 30.10.2020Eserlerinden Örnekler
Rişte-i cân ola her târı eger pîrehenüñ
Ditreye üstüñe tâ olmaya âzürde tenüñ
Kilk-i kudret ki yazarken rakam-ı ruhlaruñı
Noktadur kim varak-ı hüsnüñe tammış dehenüñ
Ne revâ ben ayaguñ öpemezin bâd-ı sabâ
Gire koynına seher sen nâzük bedenüñ
Kûh-ı mihnetde gehî tîşe gehî seng-i sitem
Veh ki başına neler geldi görüñ Kûh-ken’üñ
Husrev-i mülk-i sühen eyleye tahsîn baña
Ey Nigâhî eger işitse bu nazm-ı hasenüñ
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013])
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 09.09.2013Güncelleme Tarihi: 30.10.2020Eserlerinden Örnekler
Rişte-i cân ola her târı eger pîrehenüñ
Ditreye üstüñe tâ olmaya âzürde tenüñ
Kilk-i kudret ki yazarken rakam-ı ruhlaruñı
Noktadur kim varak-ı hüsnüñe tammış dehenüñ
Ne revâ ben ayaguñ öpemezin bâd-ı sabâ
Gire koynına seher sen nâzük bedenüñ
Kûh-ı mihnetde gehî tîşe gehî seng-i sitem
Veh ki başına neler geldi görüñ Kûh-ken’üñ
Husrev-i mülk-i sühen eyleye tahsîn baña
Ey Nigâhî eger işitse bu nazm-ı hasenüñ
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013])
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020Eserlerinden Örnekler
Rişte-i cân ola her târı eger pîrehenüñ
Ditreye üstüñe tâ olmaya âzürde tenüñ
Kilk-i kudret ki yazarken rakam-ı ruhlaruñı
Noktadur kim varak-ı hüsnüñe tammış dehenüñ
Ne revâ ben ayaguñ öpemezin bâd-ı sabâ
Gire koynına seher sen nâzük bedenüñ
Kûh-ı mihnetde gehî tîşe gehî seng-i sitem
Veh ki başına neler geldi görüñ Kûh-ken’üñ
Husrev-i mülk-i sühen eyleye tahsîn baña
Ey Nigâhî eger işitse bu nazm-ı hasenüñ
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013])
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Rişte-i cân ola her târı eger pîrehenüñ
Ditreye üstüñe tâ olmaya âzürde tenüñ
Kilk-i kudret ki yazarken rakam-ı ruhlaruñı
Noktadur kim varak-ı hüsnüñe tammış dehenüñ
Ne revâ ben ayaguñ öpemezin bâd-ı sabâ
Gire koynına seher sen nâzük bedenüñ
Kûh-ı mihnetde gehî tîşe gehî seng-i sitem
Veh ki başına neler geldi görüñ Kûh-ken’üñ
Husrev-i mülk-i sühen eyleye tahsîn baña
Ey Nigâhî eger işitse bu nazm-ı hasenüñ
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013])
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanım | d. 1845-46 - ö. 1899 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâ | d. 1845 - ö. 1909 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | AKLÎ, Eyyûbî Aklî Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1734-35 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanım | d. 1845-46 - ö. 1899 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâ | d. 1845 - ö. 1909 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | AKLÎ, Eyyûbî Aklî Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1734-35 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanım | d. 1845-46 - ö. 1899 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâ | d. 1845 - ö. 1909 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | AKLÎ, Eyyûbî Aklî Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1734-35 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanım | d. 1845-46 - ö. 1899 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâ | d. 1845 - ö. 1909 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | AKLÎ, Eyyûbî Aklî Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1734-35 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanım | d. 1845-46 - ö. 1899 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâ | d. 1845 - ö. 1909 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | AKLÎ, Eyyûbî Aklî Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1734-35 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanım | d. 1845-46 - ö. 1899 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | SÜREYYÂ BEY, Mehmed Süreyyâ | d. 1845 - ö. 1909 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | AKLÎ, Eyyûbî Aklî Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1734-35 | Madde Adı | Görüntüle |