NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Doğum YeriGörüntüle
2VÂLÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3EMÎNÎ/SÂÎ, Kağıd Emîni Hızır Çelebi-zâde Mehmed Emînî Efendi.d. ? - ö. 1599Doğum YeriGörüntüle
4VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Doğum YılıGörüntüle
5VÂLÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6EMÎNÎ/SÂÎ, Kağıd Emîni Hızır Çelebi-zâde Mehmed Emînî Efendi.d. ? - ö. 1599Doğum YılıGörüntüle
7VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Ölüm YılıGörüntüle
8VÂLÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9EMÎNÎ/SÂÎ, Kağıd Emîni Hızır Çelebi-zâde Mehmed Emînî Efendi.d. ? - ö. 1599Ölüm YılıGörüntüle
10VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677MeslekGörüntüle
11VÂLÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12EMÎNÎ/SÂÎ, Kağıd Emîni Hızır Çelebi-zâde Mehmed Emînî Efendi.d. ? - ö. 1599MeslekGörüntüle
13VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VÂLÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15EMÎNÎ/SÂÎ, Kağıd Emîni Hızır Çelebi-zâde Mehmed Emînî Efendi.d. ? - ö. 1599Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16VAHÎD/ RESMÎ, Vahîd Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos 1677Madde AdıGörüntüle
17VÂLÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18EMÎNÎ/SÂÎ, Kağıd Emîni Hızır Çelebi-zâde Mehmed Emînî Efendi.d. ? - ö. 1599Madde AdıGörüntüle