NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Elman Güvençd. 1950 - ö. 23 Nisan 2003Doğum YeriGörüntüle
2MURÂDÎ, Şeyh, İstanbullud. 1800 - ö. 1839 ds.Doğum YeriGörüntüle
3ŞÂKİR, Hâfız Mehmed Şâkird. 1829 - ö. 1911Doğum YeriGörüntüle
4Elman Güvençd. 1950 - ö. 23 Nisan 2003Doğum YılıGörüntüle
5MURÂDÎ, Şeyh, İstanbullud. 1800 - ö. 1839 ds.Doğum YılıGörüntüle
6ŞÂKİR, Hâfız Mehmed Şâkird. 1829 - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
7Elman Güvençd. 1950 - ö. 23 Nisan 2003Ölüm YılıGörüntüle
8MURÂDÎ, Şeyh, İstanbullud. 1800 - ö. 1839 ds.Ölüm YılıGörüntüle
9ŞÂKİR, Hâfız Mehmed Şâkird. 1829 - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
10Elman Güvençd. 1950 - ö. 23 Nisan 2003MeslekGörüntüle
11MURÂDÎ, Şeyh, İstanbullud. 1800 - ö. 1839 ds.MeslekGörüntüle
12ŞÂKİR, Hâfız Mehmed Şâkird. 1829 - ö. 1911MeslekGörüntüle
13Elman Güvençd. 1950 - ö. 23 Nisan 2003Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MURÂDÎ, Şeyh, İstanbullud. 1800 - ö. 1839 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞÂKİR, Hâfız Mehmed Şâkird. 1829 - ö. 1911Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Elman Güvençd. 1950 - ö. 23 Nisan 2003Madde AdıGörüntüle
17MURÂDÎ, Şeyh, İstanbullud. 1800 - ö. 1839 ds.Madde AdıGörüntüle
18ŞÂKİR, Hâfız Mehmed Şâkird. 1829 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle