NİYAZİ ECE

(d. 20.02.1955 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Niyazi Ece, 20 Şubat 1955'te Erzincan'ın Tercan ilçesine bağlı Gafur Efendi köyünde doğmuştur. Ece, görme engelli olduğu için okula gidemez. Altı Nokta Körler Derneğinde okuma yazma öğrenen âşık, ilkokul diplomasını buradan alır. Beş erkek kardeşi olan âşığın ağabeylerinden biri Kızılırmak'ta boğulur. Niyazi Ece evli ve dört çocuk babasıdır (Şengül 2010: 400).

Niyazi Ece, on dört yaşında şiir söylemeye başlar. İlk şiirinde yaşadığı köydeki insanların durumlarını anlatır. Kendisini âşıklık geleneğinin içerisinde konumlandıran Ece, rüya görme ve bade içme motiflerine inanmadığını, fakat şiir yazarken görmüş olduğu rüyaların etkisinde kaldığını belirtir. Âşığın bir ustası yoktur, saz çalmayı kendi kendine öğrenir. Şiirlerinde mahlas olarak bazen Niyazi bazen de Niyazi Ece ismini kullanır. Âşık meclislerine, şiir dinletilerine katılır ancak atışmalarda yer almaz. Âşık, irticalen şiir söyleyebilir. Söylediği şiirler üzerinde daha sonra değişiklikler yapar (Şengül 2010: 405).

Niyazi Ece'nin ailesinde kendisinden başka âşık yoktur. Âşık; Daimi, Ali Ekber Çiçek ve Turan Engin ile görüşür. Niyazi Ece'nin etkisinde kaldığı kişiler Mahzuni Şerif, Muhlis Akarsu, Âşık Veysel, Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli, Mevlana ve Baba Mansur'dur. Haksızlığa karşı olmasından dolayı Pir Sultan Abdal'ı kendisine örnek alır. Ozanlar Birliği, Atatürkçü Düşünce Derneği ve Altı Nokta Körler Derneğine üyedir (Şengül 2010: 406).

Şiirlerini hece ölçüsüyle kıtalar hâlinde yazar. Hecenin yedili, sekizli, on birli ve on altılı kalıplarına hâkimdir. Şiirleri çoğunlukla koşma ve mani türündedir. Ece, şiirlerinde insanlığı etkileyen konulara, ülke sorunlarına, sömürü sorununa değinir. Köy ve köy hayatı âşığın şiirlerinin bir diğer önemli konusudur. Mustafa Kemal, Mevlana ve Mahzuni Şerif hakkında da şiirler yazar.

Kaynakça

Şengül, Harun (2010). "Niyazi Ece (Âşık Ece)". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri IV. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Başak Uysal. Ankara: Gazi Kitabevi. 400-413.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NAGİHAN ÇETİN
Yayın Tarihi: 27.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MURTUZELİ HESENOVd. 1895 - ö. 1980Doğum YeriGörüntüle
2Omor Sultanovd. 6 Kasım 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3BÜRYAN ANA, Ayşed. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MURTUZELİ HESENOVd. 1895 - ö. 1980Doğum YılıGörüntüle
5Omor Sultanovd. 6 Kasım 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6BÜRYAN ANA, Ayşed. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MURTUZELİ HESENOVd. 1895 - ö. 1980MeslekGörüntüle
8Omor Sultanovd. 6 Kasım 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
9BÜRYAN ANA, Ayşed. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
10MURTUZELİ HESENOVd. 1895 - ö. 1980Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Omor Sultanovd. 6 Kasım 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12BÜRYAN ANA, Ayşed. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MURTUZELİ HESENOVd. 1895 - ö. 1980Madde AdıGörüntüle
14Omor Sultanovd. 6 Kasım 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15BÜRYAN ANA, Ayşed. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle