Rasim Haşmet

Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)

Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)

Kaynakça

Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.

Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.

Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇ
Yayın Tarihi: 15.11.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÜŞDÎ, Halîl Efendi, Selaniklid. ? - ö. 1847Doğum YeriGörüntüle
2Münevver Ayaşlıd. 1906 - ö. 20 Ağustos 1999Doğum YeriGörüntüle
3ES'AD DEDE, Mehmed Es'ad Deded. 1841 - ö. 1911Doğum YeriGörüntüle
4Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YılıGörüntüle
5MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Emin YALMANd. 1888 - ö. 19 Aralık 1972Doğum YılıGörüntüle
7NİHÂNÎ, İskenderd. 1967 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8ÂSIM, Çeribaşı-zâde Mustafa Âsım Efendid. 1858 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
9SÂ'İB AHMED BEYd. ? - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10Özcan Yurdaland. 14 Eylül 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Osman Turand. 2 Mayıs 1914 - ö. 17 Ocak 1978MeslekGörüntüle
12Aydın Afacand. 25 Kasım 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Şekip (Tokadîzade)d. 1871 - ö. 6 Ekim 1932Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yakup Kadri Karaosmanoğlud. 27 Mart 1889 - ö. 13 Aralık 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Tahsin Nahit Uygurd. 1899 - ö. 21 Temmuz 1992Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RASİM, Rasim Kılıçeld. 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HİKMET YAVUZd. 14.01.1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RÂSİM, Râsim Paşad. 1826 - ö. 1891Madde AdıGörüntüle